Και τα βακτήρια θυμώνουν όταν πεινάνε – και μπορεί να εξαπλώσουν τοξίνες σε όλο το σώμα σας

Όσοι εκνευρίζεστε όταν πρέπει να χάσετε το πρωινό, δεν είστε οι μόνοι. Αποδεικνύεται ότι και τα βακτήρια στο σώμα σας μπορούν να «πεινάσουν», με αποτέλεσμα να απελευθερώνουν τοξίνες που μας αρρωσταίνουν, σύμφωνα με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας.

Ο Άνταμ Ρόζενταλ, PhD, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας, και η ομάδα του από το Χάρβαρντ και το Πρίνστον απέδειξαν με επιτυχία ότι γενετικά πανομοιότυπα κύτταρα μέσα σε μια βακτηριακή κοινότητα έχουν διαφορετικές λειτουργίες. Ορισμένα συμπεριφέρονται φυσιολογικά, ενώ άλλα είναι ταραχοποιοί που αρρωσταίνουν τους ανθρώπους.

«Τα βακτήρια συμπεριφέρονται πολύ πιο διαφορετικά από ό,τι πιστεύαμε παραδοσιακά. Ακόμη και όταν μελετάμε μια κοινότητα βακτηρίων που είναι όλα γενετικά πανομοιότυπα, δεν συμπεριφέρονται όλα με τον ίδιο τρόπο», εξηγεί ο Ρόζενταλ.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα καλά ταϊσμένα κύτταρα C. perfringens δεν παρήγαγαν τοξίνες – τοξίνες παρήγαγαν εκείνα που στερούνταν τροφής. «Αν δώσουμε περισσότερα από αυτά τα θρεπτικά συστατικά», υποθέτει ο Ρόζενταλ, «ίσως μπορέσουμε να κάνουμε τα κύτταρα που παράγουν τοξίνες να συμπεριφερθούν λίγο καλύτερα».

Η υγεία μας είναι ό,τι τρώμε

Οι έρευνες έχουν δείξει σταθερά ότι η μεσογειακή διατροφή συνδέεται με καλύτερη υγεία και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, ενώ τα υπερ–επεξεργασμένα τρόφιμα και ποτά, όπως τα αναψυκτικά, τα πατατάκια και το fast food, μεταξύ άλλων, συνδέονται με κακές επιπτώσεις στην υγεία, όπως ο διαβήτης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο καρκίνος και άλλες ασθένειες.

Μεγάλο μέρος της συζήτησης για τη δημόσια υγεία γύρω από τη διατροφή έχει επικεντρωθεί στο τι πρέπει να αποφεύγεται: πρόσθετα σάκχαρα και εξευγενισμένοι υδατάνθρακες, ορισμένα λίπη, αλάτι και πρόσθετα.

Όμως, η σύγχρονη επεξεργασία τροφίμων, ενώ αυξάνει τη συγκέντρωση ορισμένων θρεπτικών συστατικών, έχει αφαιρέσει άλλα βασικά θρεπτικά συστατικά, προκαλώντας πιθανό μακροπρόθεσμο κόστος για την υγεία.

Εξίσου σημαντικό είναι τι πρέπει να προσθέσουμε ξανά στη διατροφή: φυτικές ίνες, φυτοθρεπτικά συστατικά, μικροθρεπτικά συστατικά, ελλείποντα (καλά) λίπη και τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση.

Μόνο το 5% του πληθυσμού των ΗΠΑ λαμβάνει επαρκείς φυτικές ίνες, ένα πρεβιοτικό θρεπτικό συστατικό που συνδέεται με τη μεταβολική, ανοσολογική και νευρολογική υγεία. Οι περισσότεροι πιθανόν να έχουν επίσης ελλείψεις σε φυτοθρεπτικά συστατικά, κάλιο και ορισμένα υγιή λίπη που συνδέονται με χαμηλότερα ποσοστά καρδιαγγειακών παθήσεων και καρκίνου.

Η ζύμωση είναι η εκδοχή της επεξεργασίας από τη φύση, δημιουργώντας τρόφιμα με φυσικά συντηρητικά, γεύσεις και βιταμίνες. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση μπορούν να βελτιώσουν την ποικιλομορφία του μικροβιώματος του εντέρου και να μετριάσουν τη συστηματική φλεγμονή.

Μικροβιώματα και μιτοχόνδρια

Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα θρεπτικά συστατικά επηρεάζουν το μικροβίωμα του εντέρου και τα μιτοχόνδρια θα μπορούσε να βοηθήσει στον καθορισμό των συστατικών που πρέπει να προστεθούν στη διατροφή και των συστατικών που πρέπει να μετριάσουν.

Στο έντερό σας, τα βακτήρια μετατρέπουν τα μη αφομοιωμένα βιοδραστικά θρεπτικά συστατικά σε βιοχημικά σήματα που διεγείρουν τις ορμόνες του εντέρου για να επιβραδύνουν την πέψη.

Αυτά τα σήματα ρυθμίζουν επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα, ελέγχοντας πόση από την ενέργεια του σώματος πηγαίνει στη φλεγμονή και την καταπολέμηση των λοιμώξεων, και τη νόηση, επηρεάζοντας την όρεξη και ακόμη και τη διάθεση.

Τα βιοχημικά σήματα του μικροβιώματος ρυθμίζουν επίσης την ανάπτυξη και τη λειτουργία των μιτοχονδρίων που παράγουν ενέργεια σε πολλούς τύπους κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του λίπους, των μυών, της καρδιάς και του εγκεφάλου.

Όταν αυτά τα σήματα λείπουν από τις υπερμεταποιημένες δίαιτες, τα μιτοχόνδρια λειτουργούν λιγότερο καλά και η απορρύθμισή τους έχει συνδεθεί με την παχυσαρκία, τον διαβήτη, τη νόσο Αλτσχάιμερ, τις διαταραχές της διάθεσης και τον καρκίνο.

Η καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η διατροφή θα μπορούσε να βελτιώσει τη λειτουργία του άξονα μικροβίων–μιτοχόνδριων θα μπορούσε να βοηθήσει να δοθεί ένας τρόπος για τη μείωση του φορτίου των χρόνιων ασθενειών.