Οι ειδικοί εξηγούν ότι αυτό που μετρά, δεν είναι να πει απλώς τις λέξεις αλλά να μάθει να αναλαμβάνει την ευθύνη του λάθους του. Τα παιδιά των 5 και 6 ετών αντιστέκονται όταν έρχεται η στιγμή να απολογηθούν επειδή θεωρούν ότι αυτό που έκαναν δεν ήταν δικό τους λάθος. Χρειάζεται όμως να θυμάστε ότι, ακόμα και αν έκαναν λάθος, πρέπει να τους καθησυχάζετε και να τους λέτε ότι δεν είναι κακά παιδιά και ότι ακόμα τα αγαπάτε πολύ. Αν ‘σπάσετε’ τη διαδικασία της συγγνώμης σε βήματα, μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί να καταλάβει πώς οι πράξεις του επηρεάζουν τους άλλους.
Κάντε ένα βήμα πίσω. Το παιδί διαφωνεί με ένα φίλο του και τον σπρώχνει πάνω στην ένταση της στιγμής. Αντί να απαιτήσετε να του ζητήσει αμέσως συγγνώμη, βοηθήστε το πρώτα να ηρεμήσει. Όταν το κάνετε τη στιγμή που έχει ακόμα πολλή ένταση, δεν θα καταλάβει πώς η συμπεριφορά του επηρεάζει τους άλλους. Όταν μάθει τι σημαίνει ενσυναίσθηση, θα εκτιμήσει και θα αισθανθεί τον πόνο που προκαλεί στους άλλους ανθρώπους. Αν θυμώσει και επιτεθεί λεκτικά σε εσάς, πείτε του ‘αυτό πληγώνει τα αισθήματά μου. Σ’αγαπάω αλλά ας χωριστούμε για λίγα λεπτά και ας το συζητήσουμε σε λίγο’.
Μιλήστε για αυτό που συνέβη. Όταν ηρεμήσει, μπορείτε να μιλήσετε αναλυτικά για το συμβάν. Κάντε ερωτήσεις, όπως ‘πώς θα ένιωθες αν αυτό συνέβαινε σε εσένα’ ‘η ‘θυμάσαι πώς ένιωσες τότε’; Μπορείτε επίσης να του προτείνετε εναλλακτικές στο πώς να χειριστεί κάτι με περισσότερη ψυχραιμία.
Γίνετε το παράδειγμα. Η μεγαλύτερη διδακτική μέθοδος είναι η δική σας συμπεριφορά. Το παιδί παρακολουθεί ό,τι κάνετε και το ίδιο συμβαίνει και με το πώς θα ζητήσετε συγγνώμη. Αν βγείτε εκτός εαυτού, μπορείτε να πείτε ‘συγγνώμη που δεν απάντησα με καλύτερο τρόπο . Στο μέλλον, θα πάρω μία βαθιά ανάσα για να ηρεμήσω όταν νιώθω εκνευρισμένη’. Αυτό του διδάσκει υπευθυνότητα και ανάπτυξη σχεδίου για την επόμενη ημέρα.
Πώς θα επανορθώσει. Οι πράξεις έχουν μεγαλύτερη αξία από τις λέξεις. Αν το παιδί στενοχώρησε κάποιο φίλο του, ρωτήστε το τι πιστεύει ότι μπορεί να κάνει για να επανορθώσει. Μπορεί να του δώσει ένα ιδιαίτερο παιχνίδι, μία αγκαλιά ή μία όμορφη ζωγραφιά. Όποια και αν είναι η κίνηση, επιβραβεύστε το.
