Πολυβιταμίνες: Μεγάλη μελέτη δεν βλέπει μείωση στον κίνδυνο πρόωρου θανάτου

Η καθημερινή λήψη βιταμινών δεν βοηθά τους υγιείς ενήλικες να ζήσουν περισσότερο και υπάρχει περίπτωση να αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου, διαπιστώνει μεγάλη μελέτη που παρακολούθησε σχεδόν 400.000 Αμερικανούς για 20 χρόνια.

Περίπου ένας στους τρεις ενήλικες στις ΗΠΑ λαμβάνουν σήμερα συμπληρώματα βιταμινών παρά την έλλειψη αξιόπιστων δεδομένων για τα υποτιθέμενα οφέλη.

Η νέα μελέτη δείχνει να επιβεβαιώνει προηγούμενα ευρήματα, σύμφωνα με τα οποία η λήψη βιταμινών όταν δεν υπάρχει σαφής λόγος μπορεί ακόμα και να βλάπτει.

Για παράδειγμα, τα βήτα καροτένια, αντιοξειδωτικές ουσίες που υπάρχουν στα καρότα και άλλα πορτοκαλί τρόφιμα, δείχνουν να αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα στους καπνιστές.

Μια άλλη περίπτωση είναι τα συμπληρώματα σιδήρου, των οποίων η κατάχρηση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο διαβήτη, καρδιαγγειακών νοσημάτων και άνοιας.

Τα ευρήματα

Στη νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση JAMA Network, ερευνητές των αμερικανικών Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας εξετάζουν πώς επιδρά η μακρόχρονη λήψη πολυβιταμινών στην θνησιμότητα και τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο και καρδιαγγειακά νοσήματα.

Αξιοποίησαν δεδομένα από τρεις μεγάλες προοπτικές μελέτες στις οποίες συμμετείχαν 390.000 υγιείς εθελοντές που τέθηκαν υπό παρακολούθηση για πάνω από δύο δεκαετίες.

Το μεγάλο στατιστικό δείγμα και η μεγάλη διάρκεια της μελέτης επέτρεψε στην ερευνητική ομάδα να αποκλείσει άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάζουν τα αποτελέσματα.

Για παράδειγμα, οι άνθρωποι που παίρνουν πολυβιταμίνες ίσως είναι πιο πιθανό να προσέχουν τη διατροφή τους και την υγεία τους γενικά. Αντιστρόφως, οι άνθρωποι με προβλήματα υγείας μπορεί να στραφούν στα συμπληρώματα για την αντιμετώπισή τους.

Η ανάλυση έδειξε ότι όσοι έπαιρναν πολυβιταμίνες αντιμετώπιζαν 4% υψηλότερο κίνυνο να πεθάνουν από οποιοδήποτε αίτιο στη διάρκεια της μελέτης. Η διαφορά αυτή είναι ωστόσο πιθανό να μην οφείλεται στις ίδιες τις πολυβιταμίνες αλλά σε εθελοντές που αποφάσισαν να πάρουν συμπληρώματα επειδή εμφάνισαν προβλήματα υγείας.

Ουσιαστικές διαφορές δεν καταγράφηκαν στη θνησιμότητα από καρκίνο ή καρδιαγγειακά νοσήματα.

Παρόλα αυτά, τα συμπληρώματα είναι χρήσιμα σε κάποιες περιπτώσεις όπως οι αβιταμινώσεις, γράφoυν ανεξάρτητοι ερευνητές σε συνοδευτικό άρθρο σχολιασμού.

Για παράδειγμα, η βιταμίνη C αντιμετωπίζει το σκορβούτο σε ναυτικούς που δεν τρώνε φρούτα και λαχανικά. Η βιταμίνη D συνταγογραφείται συχνά σε όσους δεν εκτίθενται αρκετά στον ήλιο, ενώ η βιταμίνη Β12 μπορεί να είναι απαραίτητη στους βίγκαν.

Όταν όμως δεν υπάρχει λόγος και σύσταση γιατρού, οι πολυβιταμίνες δεν μπορούν να υποκαταστήσουν μια ισορροπημένη διατροφή, λένε οι ερευνητές.