Πόλεμος στην Ουκρανία: Το «κόκκινο τηλέφωνο» χτύπησε μόνο μία φορά

Το λεγόμενο «κόκκινο τηλέφωνο» του Ψυχρού Πολέμου, δηλαδή η γραμμή επικοινωνίας μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας, δεν… αραχνιάζει στην εποχή του πολέμου στην Ουκρανία. Όχι μόνο λειτουργεί, αλλά χρησιμοποιείται δις ημερησίως, ώστε να ελέγχεται και να διασφαλίζεται ακριβώς αυτή η λειτουργικότητά του.

Στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, μάλιστα, χρησιμοποιήθηκε σε μία και μοναδική περίπτωση, για εξαιρετικά σοβαρό λόγο, όταν οι Ρώσοι πολιορκούσαν το Κίεβο.

Τα παραπάνω αποκαλύπτει ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters, σχολιάζοντας ότι η αμερικανική πλευρά έκανε το μεγάλο βήμα και κάλεσε τη Μόσχα επειδή ανησύχησε για τη δυνητική κατάληξη των επιχειρήσεων που διενεργούσαν οι ρωσικές δυνάμεις στα προάστια του Κιέβου, πλησίον στρατηγικών υποδομών.

Τι ακριβώς φοβήθηκε ο Λευκός Οίκος τις πρώτες εβδομάδες του ρωσο-ουκρανικού πολέμου το εξηγεί η ιστορία του ψυχροπολεμικού «κόκκινου τηλεφώνου»: τότε, χτυπούσε όταν ο κόσμος κινδύνευε να καταστραφεί από πυρηνική σύγκρουση των υπερδυνάμεων.

Δύο φορές τη μέρα
Στον μεταψυχροπολεμικό κόσμο, ήχησε ξανά κατά τον συριακό εμφύλιο και είχε στόχο την αποφυγή των ατυχημάτων ή των παρεξηγήσεων. Μόλις το Ουκρανικό παροξύνθηκε με τη ρωσική εισβολή, τον χειρισμό του «κόκκινου τηλεφώνου» από πλευράς ΗΠΑ ανέλαβε ο στρατός, συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Διοίκηση, η οποία εδρεύει στη Στουτγάρδη και έχει ως ζώνη ευθύνης της την Ευρώπη (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας).

Από πλευράς Ρωσίας, ο χειρισμός του «κόκκινου τηλεφώνου» ανατέθηκε στο Κέντρο Διαχείρισης Εθνικής Αμυνας. Το τωρινό «κόκκινο τηλέφωνο» δοκιμάζεται δύο φορές την ημέρα, με την εξής διαδικασία: ένας ρωσομαθής αμερικανός στρατιωτικός καλεί από το Βισμπάντεν τους ρώσους στρατιωτικούς και λαμβάνει την απόκρισή τους, και κατ’ αυτόν τον τρόπο βεβαιώνονται αμφότερες οι πλευρές ότι η γραμμή επικοινωνίας υφίσταται και ας μένει αχρείαστη.

Το Κίεβο
Σύμφωνα με το Reuters, λοιπόν, το «κόκκινο τηλέφωνο» χτύπησε για το Κίεβο. Οι πηγές που το ενημέρωσαν δεν έδωσαν λεπτομερειακή εξήγηση για την έκτακτη κατάσταση, ωστόσο εικάζεται ότι αφορούσε τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, ίσως και το φράγμα Νόβα Καχόβκα – οι ΗΠΑ θεωρούσαν πιθανό να καταστραφεί από τα ρωσικά πυρά, με στόχο την πρόκληση πλημμύρας στην περιοχή της Χερσώνας.

Το «κόκκινο τηλέφωνο» δεν χρησιμοποιήθηκε στην περίπτωση που ξενύχτησε τον Τζο Μπάιντεν μαζί με τους συμβούλους του στο Μπαλί, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνόδου των G20, διότι νωρίς διαπιστώθηκε ότι οι πύραυλοι που είχαν πέσει στο πολωνικό έδαφος και είχαν προκαλέσει ζημίες και δύο θανάτους ήταν ουκρανικοί και όχι ρωσικοί. Το Πεντάγωνο δεν είχε ανησυχήσει τότε, έτσι το «κόκκινο τηλέφωνο» δεν χρησιμοποιήθηκε.