Νέα πραγματικότητα στα σχολεία: Θερμομετρήσεις, αποστάσεις και αντιδράσεις για την αναμετάδοση των μαθημάτων

Με στοίχημα την προσέλευση των μαθητών, γίνεται η επιστροφή των παιδιών της Γ’ Λυκείου σε μία εντελώς διαφορετική σχολική πραγματικότητα. Και μπορεί οι τάξεις να έχουν αποστειρωθεί, ωστόσο το θέμα της ζωντανής αναμετάδοσης μαθημάτων μέσω κάμερας για τους απόντες μαθητές προκαλεί αντιδράσεις σε εκπαιδευτικούς και γονείς.

Μετά από δύο μήνες απουσίας, το σχολείο έχει αλλάξει εντελώς πρόσωπο για να προσαρμοστεί στα δεδομένα του κοροναϊού. Πέρα από τους κανόνες που έχουν επιβληθεί από ΕΟΔΥ και υπουργείο Παιδείας, οι εκάστοτε δήμοι και σχολικές μονάδες έχουν επιβάλει και επιπλέον προστατευτικά μέτρα για τους χώρους μάθησης.

Θερμικές κάμερες στην είσοδο, αντισηπτικά ανά θρανίο, ακόμα και σημάδια στο προαύλιο ήταν μερικά από τα μέτρα που παρατηρήθηκαν κατά την πρώτη αυτή ημέρα μετάβασης στη νέα σχολική καθημερινότητα.

Η σημερινή επιστροφή για τους μαθητές της Γ’ Λυκείου θα αποτελέσει ένα κρας τεστ και για την επιστροφή των υπολοίπων μαθητών, τη στιγμή που υπάρχουν έντονες αμφισβητήσεις για το άνοιγμα των σχολείων για λίγες μέρες πριν το τέλος της σχολικής χρονιάς, υπό τον φόβο της διασποράς του κοροναϊού και με το προβληματικό μέτρο της τοποθέτησης καμερών στις αίθουσες.

Την επόμενη εβδομάδα, την Δευτέρα 18 Μαΐου, θα ακολουθήσουν αυτοί της Α’ και Β’ λυκείου και των Γυμνασίων.
Οι μαθητές των δημοτικών και των νηπιαγωγείων πιθανώς να επιστρέψουν στις σχολικές αίθουσες την 1η Ιουνίου, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από τα επιδημιολογικά δεδομένα των επόμενων ημερών.

Οι κανόνες

Φυσικά, η επιστροφή των μελών της σχολικής κοινότητας στα σχολεία γίνεται με τα αναγκαία μέτρα προστασίας, που έχουν προβλέψει ΕΟΔΥ και υπουργείο Παιδείας, με την τήρηση της απόστασης 1,5 μέτρου να είναι το βασικότερο.

– Είσοδος και έξοδος από τον χώρο του σχολείου

Για να περιοριστεί ο ο συνωστισμός κατά την προσέλευση και αποχώρηση μαθητών στο σχολείο, δεν θα πραγματοποιείται η καθιερωμένη συγκέντρωση στον προαύλιο χώρο πριν την έναρξη του προγράμματος. Οι μαθητές θα πηγαίνουν απ’ ευθείας στην αίθουσα του τμήματός τους.

– Δεκαπέντε μαθητές ανά αίθουσα, με ανοικτά παράθυρα

Πλέον, μέχρι τη λήξη της τρέχουσας σχολικής χρονιάς, ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός μαθητών ανά τάξη είναι δεκαπέντε (15) και η απόσταση μεταξύ μαθητών, καθισμένων στα θρανία, θα πρέπει να είναι 1,5 μέτρο . Τα τμήματα των τάξεων έχουν χωριστεί στα δύο και οι μαθητές θα πηγαίνουν στο σχολείο εκ περιτροπής. Δευτέρα – Τετάρτη – Παρασκευή θα πηγαίνει το μισό τμήμα και Τρίτη – Πέμπτη το άλλο μισό, ενώ την επόμενη εβδομάδα θα γίνεται το αντίστροφο. Τα ολιγομελή τμήματα (ως 15 άτομα) θα μπορούν να λειτουργούν καθημερινά.

Σύμφωνα με την υπουργό Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, το 66% των τμημάτων της Γ’ λυκείου των ΓΕΛ θα κάνουν καθημερινά μάθημα και όχι εκ περιτροπής, διότι τα τμήματα αυτά έχουν κάτω από 15 μαθητές και δεν χρειάζεται να γίνει κατάτμηση τμημάτων. Το αντίστοιχο ποσοστό των τμημάτων της Γ’ λυκείου των ΕΠΑΛ είναι 74%.

Όσον αφορά στη διαρρύθμιση των αιθουσών, η σχετική εγκύκλιος προβλέπει ότι τα θρανία θα έχουν κοινό προσανατολισμό, ώστε να μειώνεται κατά το μέγιστο δυνατό η έκθεση των μαθητών σε σταγονίδια από βήχα ή φτέρνισμα, ιδιαίτερα σε αίθουσες με περιορισμένο χώρο.

Οι μαθητές θα κάθονται ένας ανά θρανίο και εναλλάξ, στη δεξιά και αριστερή πλευρά του θρανίου, όχι ο ένας πίσω από τον άλλον.

Ο εξαερισμός των τάξεων θα γίνεται φυσικά και προβλέπεται καθαρισμός τους δύο φορές την ημέρα.

– Χωριστά στα διαλείμματα

Από σήμερα και μέχρι τη λήξη της σχολικής χρονιάς, το διάλειμμα του σχολείου θα είναι διαφορετικό. Οι μαθητές δεν θα κάνουν ενιαίο διάλειμμα, προκειμένου να περιοριστεί η αλληλεπίδραση μεταξύ των τμημάτων/υποτμημάτων. Η εικόνα των μαθητών που ξεχύνονται στο προαύλιο αποτελεί παρελθόν, αφού προβλέπεται σταδιακή έξοδος και με σειρά και επιπλέον, κάθε τμήμα θα έχει διαφορετικό χώρο στο προαύλιο.

Απαγορεύονται τα παιχνίδια με μπάλα (π.χ. βόλεϊ, μπάσκετ, ποδόσφαιρο) και τα κυλικεία θα είναι κλειστά.

– Αντισηπτικά, προαιρετική η χρήση μάσκας

Σχολαστικός θα είναι ο καθαρισμός στα σχολεία από σήμερα, ενώ τα σχολεία έχουν «εξοπλιστεί» με αντισηπτικά. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ και δήμαρχο Τρικάλων, Δημήτρη Παπαστεργίου, δεν υπήρξε πρόβλημα στην προμήθεια αντισηπτικών, καθώς εκτός της πρώτης αποστολής από μεριάς υπουργείου Παιδείας, οι περισσότεροι δήμοι ήταν ήδη εφοδιασμένοι με αντισηπτικά. Μέσα στην εβδομάδα, προβλέπεται δεύτερη αποστολή αντισηπτικών από το υπουργείο προς τους δήμους.

Ήδη, σε κάθε σχολείο έχει γίνει σχολαστικός καθαρισμός, ενώ καθαρίστριες θα βρίσκονται στο χώρο του σχολείου και κατά τη διάρκεια των μαθημάτων.

Ως προς τη χρήση μάσκας από τους μαθητές, αυτή είναι προαιρετική στις τάξεις και τα μέσα μεταφοράς των μαθητών.

Αντιδράσεις για το… οργουελικό σχολείο

Έντονη κριτική έχει πυροδοτήσει το μέτρο της ζωντανής αναμετάδοσης μέσω κάμερας του μαθήματος για τους μαθητές εκείνους που θα πρέπει να απουσιάζουν από το σχολείο για ειδικούς λόγους (βάσει δήλωσης γονέα/κηδεμόνα περί ύπαρξης ατόμου ευπαθούς ομάδας στο σπίτι όπως έχει οριστεί από την Επιτροπή, ή περίπτωση ατόμου που νοσεί).

Η τροπολογία αυτή που πέρασε με το νομοσχέδιο για το άσυλο έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις των εκπαιδευτικών, οι οποίοι κάνουν λόγο για «οργουελικό σχολείο» που μετατρέπεται σε «σόου» ή «ριάλιτι».

Μάλιστα, υπάρχει κάλεσμα για πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο την Τετάρτη για να διαμαρτυρηθούν οι εκπαιδευτικοί για το μέτρο αυτό.

Η ανακοίνωση της ΟΛΜΕ

«Τελευταίο επεισόδιο του αντιδημοκρατικού κατρακυλίσματος της υπουργού η αντισυνταγματική και καθ’όλα αυθαίρετη, απαράδεκτη και αιφνιδιαστική τροπολογία στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, με την οποία προσπαθεί να στήσει, εν μέσω πανδημίας, Οργουελιανό περιβάλλον στα σχολεία μας, καταπατώντας κάθε ελληνική και διεθνή νομοθεσία περί προστασίας της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων εκπαιδευτικών και μαθητών. Προφανώς, για την κ. Κεραμέως, όταν οι νόμοι δεν συμφωνούν μαζί της, τόσο το χειρότερο γι’αυτούς…» αναφέρει η ΟΛΜΕ και προσθέτει:

«Εν μία νυκτί, χωρίς διάλογο και χωρίς να περάσει από την επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων ή την επιτροπή ελέγχου συνταγματικότητας, αλλάζει την ελληνική νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων, καταπατώντας τα ατομικά δικαιώματα εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών. Ευτυχώς για το πολίτευμα της χώρας μας, η κ. Κεραμέως δεν μπορεί να αλλάξει ούτε το Σύνταγμα, ούτε τις Διεθνείς Συνθήκες Δικαιωμάτων, ούτε τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες. Οι ευρωπαϊκές οδηγίες για την προστασία προσωπικών δεδομένων προφανώς δεν είναι υποχρεωτικές για την κ. Κεραμέως, παρότι, όπως αναφέραμε παραπάνω, λίγους μήνες νωρίτερα επικαλείτο δήθεν υποχρεωτικές ευρωπαϊκές οδηγίες, χωρίς όμως να τις παρουσιάσει».

Η ομοσπονδία των καθηγητών μέσης εκπαίδευσης υποστηρίζει ακόμη πως εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα αποτελεί και η ολοκληρωτική της άγνοια της σχολικής πραγματικότητας, της διαμόρφωσης της ατμόσφαιρας της διδακτικής και μαθησιακής διαδικασίας.

«Η διδακτική πράξη δεν είναι μια στατική διαδικασία κατά την οποία ο διδάσκων, ακίνητος σε ένα σημείο, μονολογεί και καταγράφεται από μία κάμερα κινητού τηλεφώνου. Είναι μία ζωντανή διαδικασία αλληλεπίδρασης με τους μαθητές, ένα διαρκές διδακτικό μαθησιακό γίγνεσθαι, μία συμμετοχική και συλλογική πορεία προς τη μάθηση. Η προσπάθεια που έγινε τα τελευταία χρόνια για ακύρωση της μετωπικής διδασκαλίας ακυρώνεται εμφατικά με την εμβληματική επανατοποθέτηση της στο κέντρο της διδακτικής διεργασίας».

Περί προσωπικών δεδομένων

Η ΟΛΜΕ αναρωτιέται πώς θα διαφυλαχθεί η διδασκαλία όταν όλοι γνωρίζουν ότι παρακολουθούνται, σχολιάζονται και πιθανόν καταγράφονται – ενδεχομένως ακόμη και για δόλιους σκοπούς- από οποιονδήποτε σχετικό ή άσχετο με μαθητές και καθηγητές;

«Πώς θα προστατευθούν από μία πιθανή διαπόμπευση – και με μαγνητοσκόπηση μάλιστα – μαθητές και καθηγητές;

Πώς θα προστατευθούν τα προσωπικά δεδομένα των ανήλικων μαθητών μας αλλά και των εκπαιδευτικών; Όταν απαιτείται έγγραφη βεβαίωση του γονέα ή κηδεμόνα για την ανάρτηση φωτογραφιών που απεικονίζουν τον μαθητή από σχολικές δράσεις σε ιστοσελίδα του σχολείου πως είναι διασφαλισμένη νομικά η μετάδοση του μαθήματος σε απευθείας σύνδεση;

Η καταγραφή ήχου και εικόνας των μαθητών και των εκπαιδευτικών συνιστά επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Η προβολή οποιουδήποτε ισχυρισμού ότι η υποχρέωση της Πολιτείας να προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα αναιρείται από την δήθεν προστασία του δικαιώματος ισότιμης συμμετοχής στην εκπαίδευση είναι μια επίκληση υποκριτική καθώς η κυβέρνηση που το επικαλείται έστειλε καθηγητές για να διδάξουν πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα τον Φεβρουάριο ενώ όσο λειτουργούσε η εξ αποστάσεως εκπαίδευση απέκλεισε εν γνώσει της μαθητές χαμηλότερων οικονομικών στρωμάτων. Η δε επίκληση της δημόσιας υγείας δεν μπορεί να αφορά τμήμα και όχι το σύνολο των μαθητών».

Διαμαρτύρονται και οι γονείς

Το μέτρο της μετάδοσης  των μαθημάτων έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις και στους γονείς.

Η Ανώτατη Συνομοσπονδία Γονέων Μαθητών Ελλάδος τονίζει σε Δελτίο Τύπου πως «δεν θα γίνουν τα παιδιά μας Viral πρωταγωνιστές σε Show», επισημαίνοντας πως η τροπολογία του υπουργείου Παιδείας παραβιάζει τα προσωπικά δεδομένα μαθητών και εκπαιδευτικών και δεν έχει καμία σχέση με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ενώ στέκονται στο ότι παρά τις διαβεβαιώσεις της υπουργού δεν υπάρχει καμία δικλείδα ασφαλείας ότι το μάθημα δεν θα καταγράφεται, αφού δεν μπορεί να ελεγχθεί από τον ίδιο τον εκπαιδευτικό που βρίσκεται στην αίθουσα.

«Το Υπουργείο Παιδείας για άλλη μια φορά σαν τον κλέφτη φέρνει τροπολογία που προβλέπει την ταυτόχρονη δια ζώσης διδασκαλία και την σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση μέσα από την ζωντανή αναμετάδοση του μαθήματος από την τάξη.

Ως ΔΣ της ΑΣΓΜΕ θεωρούμε ότι αυτή η τροπολογία είναι το «κερασάκι στην τούρτα» της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής του ΥΠΑΙΘ. Είναι άκρως αντιπαιδαγωγική. Παραβιάζει τα προσωπικά δεδομένα μαθητών και εκπαιδευτικών και δεν έχει καμία σχέση με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Δεν υπάρχει καμία δικλείδα ασφαλείας ότι το μάθημα δεν θα καταγράφεται, αφού δεν μπορεί να ελεγχθεί από τον ίδιο τον εκπαιδευτικό. Θεωρούμε ότι θα δημιουργήσει επιπλέον προβλήματα στην εκπαιδευτική συμπεριφορά και στην ψυχολογία των μαθητών.

Ουσιαστικά το Υπουργείο Παιδείας υποβαθμίζει την ήδη υποβαθμισμένη εκπαίδευση που έχουν σήμερα τα παιδιά μας μετατρέποντας τα σχολικά μαθήματα σε “big brother”. Καλούμε τις Ομοσπονδίες , τις Ενώσεις και τους Συλλόγους μαζί με τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές να εκφράσουν την αντίθεση τους και την μη εφαρμογή της τροπολογίας αυτής στην πράξη».