ΜΠΑΛΩΜΕΝΑΚΗΣ: Γίνεται πράξη η ισότητα των φύλων

Σε ομιλία του κατά τη χθεσινή συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής επί του θεσμικού νομοθετήματος του Υπουργείου Εσωτερικών για την ισότητα των φύλων, την καταπολέμηση της έμφυλης βίας και τις αλλαγές στον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, ο Βουλευτής Χανίων ΣΥ.ΡΙΖ.Α. κ. Αντώνης Μπαλωμενάκης, υπογράμμισε ότι για πρώτη φορά θεσπίζονται μέτρα που συγκροτούν ένα αυτοτελές όσο και υποχρεωτικό θεσμικό πλαίσιο .

« Ως τώρα », τόνισε, « οι γενικές διατάξεις που υπήρχαν εγκατεστημένες στο νομικό ιστό, είτε αφορούσαν κάθε φορά ξεχωριστό επιμέρους τομέα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή παρακολούθηση της εφαρμογής τους είτε, στη δυσμενέστερη εκδοχή, υπήρχαν μεν ως διατάξεις νόμων πλην όμως δεν είχε προβλεφθεί να υπάρχουν κυρώσεις σε περίπτωση μη εφαρμογής .Έχομε δηλαδή την μετάβαση από ένα ευχολόγιο σε ένα καθεστώς υποχρεωτικότητας» .

Ο κ. Μπαλωμενάκης χαρακτήρισε επίσης ως σημαντική για τον εντοπισμό αλλά και την πρακτική υποστήριξη των θυμάτων τη λειτουργία δικτύου δομών και Υπηρεσιών που θα παρέχουν ψυχολογικά, νομική και συμβουλευτική στήριξη καθώς και το ότι καθίσταται πλέον υποχρεωτική η δημιουργία δημοτικών επιτροπών ισότητας που ως τώρα ήταν απλώς προαιρετική. Αναφερόμενος στη σημασία των ρυθμίσεων για τον κόσμο της εργασίας αναφέρθηκε στην υποχρέωση του λοιπού το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας να   ερευνά αυτεπάγγελτα εάν υπάρχουν πάσης φύσεως διακρίσεις κατά την εργασία σε βάρος γυναικών αρχίζοντας από τις συνθήκες εργασίας και φθάνοντας έως τις αποδοχές και στη δυνατότητα που δίνεται στα εργατικά σωματεία να παρεμβαίνουν υπέρ των εργαζομένων στις δίκες που προκαλούν οι πάσης φύσεως διακρίσεις κατά την παροχή εργασίας.

Σαφή πρόοδο της χώρας μας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων χαρακτήρισε ο Χανιώτης Βουλευτής και τις  διατάξεις που βελτιώνουν το υφιστάμενο καθεστώς κτήσης της Ελληνικής Ιθαγένειας και αποσκοπούν παράλληλα στη βελτίωση της απόδοσης των κρατικών μηχανισμών. «Τόσο με σειρά προγενέστερων νομοθετικών ρυθμίσεων, όσο και με την πρόσφατη πρότασή της για ουσιαστικές τροποποιήσεις των συνταγματικών διατάξεων που καθορίζουν την υποχρέωση ίσης αντιμετώπισης των πολιτών ανεξαρτήτως φύλου, φυλής κλπ., η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έχει δώσει απτά δείγματα ότι προωθεί το θέμα της ισοπολιτείας πολύ πέραν των τυπικών ορίων που έθεταν οι γενικές ρήτρες που, βεβαίως, υπάρχουν από καιρό στην ελληνική έννομη τάξη».

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας του κ. Μπαλωμενάκη, που έχει επίσης αναρτηθεί στο https://www.youtube.com/watch?v=nJF2NncVDHk&feature=youtu.be

«Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Με αυτό το σ/ν και συγκεκριμένα στο πρώτο μέρος του, λαμβάνονται, για πρώτη φορά μέτρα που συγκροτούν ένα αυτοτελές όσο και υποχρεωτικό θεσμικό πλαίσιο που αποσκοπεί στην πρόληψη και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας και των πάσης φύσεως διακρίσεων που αφετηρία έχουν είτε το φύλο είτε την φυλή είτε τον σεξουαλικό προσανατολισμό.

Ως τώρα οι γενικές διατάξεις που υπήρχαν εγκατεστημένες στο νομικό ιστό, είτε αφορούσαν κάθε φορά ξεχωριστό επιμέρους τομέα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή παρακολούθηση της εφαρμογής τους, ελλείψει και των ανάλογων αναγκαίων δομών, που τώρα δημιουργούνται είτε, στη δυσμενέστερη εκδοχή, υπήρχαν μεν ως διατάξεις νόμων πλην όμως δεν είχε προβλεφθεί να υπάρχουν κυρώσεις σε περίπτωση μη εφαρμογής .

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της τελευταίας περίπτωσης, να υπάρχει δηλαδή μια διάταξη που προβλέπει μέτρα ισότητας και να μην ορίζεται η συνέπεια από τη μη εφαρμογή της, αποτελεί το άρθρο 251 του ν. 3852/2010 («Καλλικράτης»).

Στο άρθρο αυτό ορίζονταν, πράγματι, η υποχρέωση για εκπροσώπηση εκάστου φύλου σε ποσοστό τουλάχιστον 30% επί του συνόλου των μελών των συλλογικών οργάνων. Δεν υπήρχε όμως ουδεμία συνέπεια εάν αυτή η υποχρέωση δεν ετηρείτο. Έχομε δηλαδή μια περίπτωση ατελούς νομοθέτησης, ,έναν lex imperfectus, και βεβαίως συνεχείς καταστρατηγήσεις.

Η κ. Εισηγήτρια του ΔΗ.ΣΥ. είπε ότι η συγκεκριμένη διάταξη είναι περίπου περιττή εφ’ όσον προβλέπεται ήδη η ποσόστωση στη σύνθεση των συλλογικών οργάνων. Αυτό δεν είναι σωστό όμως διότι με τη ρύθμιση που περιέχεται στο συζητούμενο σ.ν. προβλέπεται ως κύρωση για την ελλιπή σύνθεση η έλλειψη νομιμότητας της απόφασης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Έχομε δηλαδή την μετάβαση από ένα ευχολόγιο σε ένα καθεστώς υποχρεωτικότητας. Τονίζουμε με έμφαση αυτήν την περίπτωση ως παράδειγμα της ουσιαστικής διαφοράς που υπάρχει μεταξύ των γενικών ρητρών, που, πράγματι, δεν λείπουν είναι ωστόσο εγκατεσπαρμένες στο δίκαιό μας, και της συστηματοποίησης, της οργάνωσης της εποπτείας εφαρμογής των γενικών αρχών ισότητας που θέτει το παρόν  σ.ν.

Και εάν θελήσουμε μιαν όχι αυθαίρετη γενίκευση εδώ βρίσκεται μια γενικότερη διαφορά της σημερινής από τις προηγούμενες κυβερνήσεις:

Εμείς εννοούμε αυτό που λέμε .Εννοούμε να μετουσιώνουμε σε πράξη, στην καθημερινότητα του πολίτη τις γενικές αρχές της ισότητας.

Με αυτή τη νομοθετική πρωτοβουλία , λοιπόν, ρυθμίζεται με τρόπο οριζόντιο δηλαδή με τρόπο που διατρέχει το σύνολο των βιοτικών και έννομων σχέσεων τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο κοινωνικό και οικονομικό βίο.

Βασικό εργαλείο είναι η θέσπιση ειδικής υποχρέωσης της Πολιτείας να λαμβάνει από τώρα και στο εξής τα κατάλληλα κατά περίσταση μέτρα, ώστε να υλοποιείται στην πράξη η αρχή της ισότητας των φύλων και να παρεμποδίζεται και να πατάσσεται η έμφυλη βία και η βία που ως αφετηρία της έχει τη διαφορετικότητα.

Σημαντική επίσης, αλλά μάλλον δυσκολότερη να επιτευχθεί με διοικητικά μόνο μέτρα είναι η σειρά ρυθμίσεων που αφορούν στα ΜΜΕ που αποβλέπουν στην εξαφάνιση των διαφόρων στερεοτύπων που σχετίζονται με το φύλο. Πρόσφατα είχαμε ένα ακόμα κρούσμα μιας φασίζουσας ημερήσιας έκδοσης με στόχο γυναίκες πολιτικούς ειδικά του ΣΥΡΙΖΑ και συνεργαζομένων, με χυδαίους χαρακτηρισμούς που κατάφωρα είχαν αφετηρία και τη γυναικεία τους υπόσταση.

Παρά τις εγγενείς δυσκολίες εφαρμογής της, που οφείλεται μεταξύ άλλων και στην ηθελημένα χαμηλή ποιότητα πολλών από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, η διάταξη για την καταπολέμηση των στερεοτύπων, που έχει το χαρακτήρα πρόληψης αλλά και κολασμού συμπεριφορών που θίγουν το θεμελιώδες δικαίωμα επί της προσωπικότητας θα αποδειχθεί χρήσιμη, πιστεύω, όχι προς την κατεύθυνση της λογοκρισίας, όπως ίσως μερικοί άκριτα θα σπεύσουν να ισχυριστούν, αλλά προς την κατεύθυνση του εκπολιτισμού, του εξανθρωπισμού καλύτερα, του δημόσιου λόγου.

Σημαντική για τον εντοπισμό αλλά και την πρακτική υποστήριξη των θυμάτων προβλέπεται να είναι η λειτουργία δικτύου δομών και Υπηρεσιών που θα παρέχουν ψυχολογικά, νομική και συμβουλευτική στήριξη. Η υποχρεωτικότητα στη δημιουργία δημοτικών επιτροπών ισότητας, που ως τώρα ήταν απλώς προαιρετική, αναμένεται να συντελέσει ώστε να οργανώνονται καλύτερα οι υφιστάμενες και οι μελλοντικές αντίστοιχες δομές υποστήριξης.

Εξίσου σημαντική είναι η διάταξη του άρθρου 22: Όταν το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας ελέγχει μια επιχείρηση θα υποχρεώνεται του λοιπού να ερευνά αυτεπάγγελτα δηλ. ακόμα και όταν δεν υπάρχει σχετική καταγγελία, εάν υπάρχουν πάσης φύσεως διακρίσεις κατά την εργασία σε βάρος γυναικών αρχίζοντας από τις συνθήκες εργασίας και φθάνοντας έως τις αποδοχές.

Στην ίδια αντίληψη, να παρέχεται δηλαδή η μεγαλύτερη δυνατή προστασία και στήριξη σε θύματα διακρίσεων λόγω φύλου ή άλλων στοιχείων της προσωπικότητάς τους, που αναγκάζονται να καταφύγουν στη δικαιοσύνης, είναι και η διάταξη  του άρθρο 23 κατά την οποία τα εργατικά σωματεία θα μπορούν να παρεμβαίνουν υπέρ των εργαζομένων, μια διάταξη που αφορά και το αστικό μέρος των συγκεκριμένων αυτών διαφορών.

******

Οι διατάξεις που βελτιώνουν το υφιστάμενο καθεστώς κτήσης της Ελληνικής Ιθαγένειας ως προς τις διαδικασίες, συνιστούν σαφή πρόοδο της χώρας μας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αποβλέπουν παράλληλα στη βελτίωση της απόδοσης των κρατικών μηχανισμών.

Στα θετικά του παρόντος σ/ν συγκαταλέγονται, ασφαλώς, και οι διατάξεις που αναδιαμορφώνουν το σύστημα εξέτασης για τη λήψη της ελληνικής ιθαγένειας κάνοντας το περισσότερο προσαρμοσμένο στις πραγματικές συνθήκες όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί τις δύο τελευταίες δεκαετίες.

Με τις ρυθμίσεις που εισάγονται εκσυγχρονίζεται σε σημαντικό βαθμό η όλη διαδικασία και αποφεύγονται ειδικότερα προβλήματα σε νόμιμα δικαιούχους των δικαιώματος κτήσης της Ελληνικής Ιθαγένειας, όπως ,για παράδειγμα, η διάταξη του άρθρου 35 στο πρώτο μέρος , που διαπνέεται από την αρχή της επιείκειας και λαμβάνοντας υπόψη τις βιοτικές και κοινωνικές ανάγκες του ατόμου, δεν επιτρέπει την απώλεια του σχετικού δικαιώματος εάν αναγκαστεί επ΄ ολίγον να φύγει  από την Ελλάδα για οικογενειακό ή για λόγο υγείας, σπουδών κλπ δικό το ή των συγγενών του.

Η αλλαγή συνίσταται περισσότερο στην έρευνα των ουσιαστικών προϋποθέσεων που δεν παρακωλύεται από τυχόν διάσπαση της φυσικής παρουσίας του αιτούντα για χρονικό διάστημα έως και 18 μήνες. Προϋπόθεση γι΄ αυτό είναι να καταστήσει την Ελλάδα ως χώρα συνεχούς διαμονής του για χρόνο ίσο με εκείνον της απουσίας του.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Τόσο με σειρά προγενέστερων επιμέρους νομοθετικών ρυθμίσεων, όσο και με την πρόσφατη πρότασή του για ουσιαστικές τροποποιήσεις των συνταγματικών διατάξεων που καθορίζουν την υποχρέωση ίσης αντιμετώπισης των πολιτών ανεξαρτήτως φύλου, φυλής κλπ., η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έχει δώσει απτά δείγματα ότι προωθεί το θέμα της ισοπολιτείας πολύ πέραν των τυπικών ορίων που έθεταν οι γενικές ρήτρες που, βεβαίως, υπάρχουν από καιρό στην ελληνική έννομη τάξη.

Τελειώνοντας θέλω να δώσω μία απάντηση σε όσους νομίζουν ότι με τις θετικές τροποποιήσεις στον κώδικα ιθαγένειας προκαλείται κίνδυνος για αλλοίωση της πληθυσμιακής σύνθεσης της Ελλάδας.

Πρέπει να συνεκτιμηθεί ότι οι μεταβολές αυτές αναφέρονται περισσότερο στη διαδικασία, που θα είναι λιγότερο γραφειοκρατική, πιο δίκαιη  για όσους κάνουν αίτηση με τρόπο που να διασφαλίζει τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα τους όπως ακριβώς επιτάσσουν οι διεθνείς συνθήκες και πρακτικές.

Ευρύτερα, όμως, δεν θεωρώ καθόλου βάσιμους τους φόβους που κατά καιρούς εκφράζονται για την αλλοίωση της πληθυσμιακής σύνθεσης στην Ελλάδα.

Θα έλεγα μάλιστα, ότι πρόκειται για φόβους που οδηγούν σε ακραία συμπεράσματα και νοοτροπίες που στην ουσία είναι αντεθνικές υπό τις σημερινές συνθήκες δημογραφικής συρρίκνωσης.

Αυτό ας το σκεφτούν καλά όσοι, ενδεχομένως, επικρίνουν το συγκεκριμένο τμήμα αυτού του σ/ν.

Και ας κάνουν μια αναδρομή στην ιστορία, ειδικά στη μεσαιωνική ιστορία μεγάλων περιοχών της Ελλάδας».