Μετά την πανδημία της COVID-19, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακηρύσσει κι επίσημα τον «ιό» της μοναξιάς ως τη νέα «οικουμενική απειλή για τη δημόσια υγεία».
Υπερβαίνει τα σύνορα και αναδεικνύεται σε παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας που επηρεάζει κάθε πλευρά της υγείας, της ευημερίας και της ανάπτυξης, με επιπτώσεις τόσο επικίνδυνες όσο το κάπνισμα 15 τσιγάρων την ημέρα – πιο θανατηφόρες κι από την καθιστική ζωή και την παχυσαρκία.
«Εδώ και πολύ καιρό η μοναξιά παραμένει στη σκιά, αθέατη, προκαλεί όμως ψυχικές και σωματικές ασθένειες», υπογραμμίζουν οι ειδικοί.
Και, παρόλο που η απομόνωση θεωρείται πρόβλημα κυρίως των ανεπτυγμένων χωρών του δυτικού κόσμου, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η κοινωνική απομόνωση δεν γνωρίζει σύνορα ούτε ηλικία, προσθέτοντας πως περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι, εκ των οποίων το ένα τέταρτο έφηβοι, ζουν με προβλήματα ψυχικής υγείας.
Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι η μοναξιά πλήττει 1 στους 4 ανθρώπους σε όλον τον κόσμο, μικρούς και μεγάλους.
Για τους ηλικιωμένους, η μοναξιά συνδέεται με αυξημένο κατά 50% κίνδυνο εμφάνισης άνοιας και 30% εμφάνισης στεφανιαίας νόσου ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
Πλήττει, ωστόσο, και τις ζωές των νέων, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι μεταξύ 5% και 15% των εφήβων βιώνουν το αίσθημα της μοναξιάς – ποσοστό που στην Αφρική φτάνει το 12,7% σε σύγκριση με το 5,3% στην Ευρώπη.
«Η κοινωνική αποσύνδεση έχει γίνει, τώρα, βασική αιτία μιας ευρύτερης ψυχικής κρίσης που βλέπουμε στον κόσμο» καταλήγουν οι ερευνητές.
Η μοναξιά βλάπτει σοβαρά την υγεία
Η ανακοίνωση του ΠΟΥ ακολουθεί μια πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης στη Σκωτία, η οποία δείχνει ότι η έλλειψη συναναστροφών με φίλους ή συγγενείς μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου κατά 39%.
Επιπλέον, μελέτη που δημοσιεύθηκε τον προηγούμενο μήνα στο περιοδικό Cancer, αναφέρει ότι οι ενήλικες που ζουν και αισθάνονται μόνοι τους έχουν 32% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρκίνο, σε σχέση με τους ενήλικες που ζουν μαζί με άλλους.
Μάλιστα, ο κίνδυνος αυτός φτάνει το 43% για τους ενήλικες μεταξύ 45 και 64 ετών και οι άνδρες που ζούσαν μόνοι τους είχαν 1,3 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρκίνο από ό,τι οι γυναίκες.
Προηγούμενη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο JAMA Neurology συνδέει τη μοναξιά με νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και η νόσος του Πάρκινσον.
Στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας 2023 συνέδεσαν την κοινωνική απομόνωση με αυξημένο κίνδυνο ψυχικών διαταραχών, καθώς και με υψηλότερα ποσοστά νοσηρότητας και θνησιμότητας από όλα τα αίτια.
Γι’ αυτό εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε παλεύει με αισθήματα απομόνωσης και μοναξιάς, είναι σημαντικό να αναζητήσετε άμεσα βοήθεια και υποστήριξη, είτε πρόκειται για θεραπεία, ομάδες υποστήριξης ή απλά για την επικοινωνία με φίλους.
