Εγκαινιάστηκε την Πέμπτη 23 Νοεμβρίου, η περιοδεύουσα φωτογραφική έκθεση τεκμηρίωσης με τίτλο «Κλεμμένο παρελθόν – Χαμένο μέλλον» (“Stolen past – Lost Future” / “Gestohlene Vergangenheit – Verlorene Zukunft”), η οποία φιλοξενείται στο Μουσείο Μεσαράς.
Η έκθεση έχει ήδη παρουσιασθεί σε Πανεπιστήμια και Μουσεία της Γερμανίας και της Ελβετίας τα έτη 2018-2019 (Πανεπιστήμιο Χαϊδελβέργης, Κρατικό Μουσείο Βάδης Καρλσρούης, Πανεπιστήμιο Μύνστερ, Πανεπιστήμιο Βασιλείας), καθώς και στο Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το έτος 2022.
Με την παρουσίασή της στο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσαράς, που άνοιξε τις πύλες του στο κοινό πρόσφατα, συμπορεύεται με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου στην προσπάθεια για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, και προσβλέπει στην ευαισθητοποίηση των επισκεπτών σχετικά με την καταπολέμηση του διεθνούς εγκλήματος της αρχαιοκαπηλίας και της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών, αλλά και στην ανάδειξη των κοινών προσπαθειών για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς σε κρατικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.
Το παρών στην εκδήλωση έδωσαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας κ.κ. Μακάριος, ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος Γόρτυνας κ. Μιχάλης Κοκολάκης, ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου κ. Ευάγγελος Ζάχαρης, η κ. Βασιλική Συθιακάκη είναι Δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου κ.α.
Έχοντας ήδη παρουσιασθεί σε Πανεπιστήμια και Μουσεία της Γερμανίας και της Ελβετίας τα έτη 2018-2019 (Πανεπιστήμιο Χαϊδελβέργης, Κρατικό Μουσείο Βάδης Καρλσρούης, Πανεπιστήμιο Μύνστερ, Πανεπιστήμιο Βασιλείας), καθώς και στο Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το έτος 2022, η δράση συνάντησε θερμή υποδοχή από το ακαδημαϊκό, φοιτητικό, μαθητικό και ευρύτερο κοινό.
Η έκθεση δημιουργήθηκε στο πλαίσιο συμφώνου συνεργασίας του ΥΠ.ΠΟ. με το Υπουργείο Επιστήμης, Έρευνας και Τέχνης του ομόσπονδου κρατιδίου της Βάδης-Βυρτεμβέργης της Γερμανίας (2016), μετά την επιστροφή από το Κρατικό Μουσείο Βάδης Καρλσρούης στο Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού δύο αντιπροσωπευτικών δημιουργημάτων του κυκλαδικού πολιτισμού.
Απώτερος σκοπός της έκθεσης, όπως επεσήμαναν οι ομιλητές της εκδήλωσης που ακολούθησε στο πλαίσιο εγκαινιασμού της έκθεσης είναι να τονιστούν οι κίνδυνοι που απειλούν την πολιτιστική κληρονομιά από τις λαθρανασκαφές, τις κλοπές, το παράνομο εμπόριο, αλλά και τις λεηλασίες σε περιόδους πολέμου, καθώς και οι επιπτώσεις αυτών για την ακεραιότητα των πολιτιστικών αγαθών, την εγκυρότητα της ερμηνείας των ίδιων των αντικειμένων και του ιστορικού τους πλαισίου, και τις πνευματικές αξίες και τα μηνύματα που μεταφέρουν αυτά στον σύγχρονο κόσμο και τις επόμενες γενιές.
«Η έκθεση πραγματεύεται την ανάγκη προστασίας των αρχαιοτήτων από την μάστιγα της αρχαιοκαπηλίας και της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών. Επιλέξαμε να ξεκινήσουμε από το Μουσείο Μεσαράς διότι θέλουμε να δώσουμε ένα στίγμα και να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο σε ένα Μουσείο το οποίο βρίσκεται που αντιμετωπίζει ιδιαίτερα οξυμένο αυτό το πρόβλημα» ανέφερε στο Press Office Online (poo.gr), η κ. Βασιλική Συθιακάκη είναι Δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου.
«Η αρχαιοκαπηλία είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο το οποίο πλήττει πολλούς λαούς. Ουσιαστικά πλήττει την μνήμη, τη γνώση και το μέλλον, από όπου προέρχεται και ο τίτλος της έκθεσης. Η Διεύθυνση έχει μια σειρά δράσεων οι οποίες στοχεύουν στην με κάθε τρόπο αντιμετώπιση αυτής της παραβατικής πράξεις που τείνει να γίνει μάστιγα» επεσήμανε η Βασιλική Παπαγεωργίου, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του Υπουργείου Πολιτισμού.
«Ένας από τους στόχους του Υπουργείου είναι η καταπολέμηση της αρχαιοκαπηλίας και της παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων. Σε συνεργασία με την Διεύθυνση Τεκμηρίωσης, και με αφορμή των επαναπατρισμό δυο κυκλαδικών ειδωλίων από το κρατικό Μουσείο Βάδης-Βυρτεμβέργης το 2014, αποφασίστηκε να γίνει αυτή η έκθεση για την αρχαιοκαπηλία» σημείωσε μεταξύ άλλων η κ. Νικολέτα Σαραγά, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού.
«Η έκθεση αυτή, συμβάλλει στην περιοχή μας, στον περιορισμό της αρχαιοκαπηλίας και πρέπει τόσο τα σχολεία όσο και οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής να την επισκεφτούν διότι η ευαισθητοποίηση παρά η δίωξη, είναι ο καλύτερος τρόπος πάταξης του φαινομένου της αρχαιοκαπηλίας», είπε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας κ.κ. Μακάριος.
«Η Περιφέρεια Κρήτης στηρίζει και συγχαίρει τους υπεύθυνους της Έκθεσης «Κλεμμένο παρελθόν – Χαμένο μέλλον», ένας τίτλος ο οποίος αναφέρεται στην αρχαιοκαπηλία ένα φαινόμενο το οποίο τείνει να πάρει διαστάσεις πανδημίας το οποίο έχει αρνητικές συνέπειες και στον πολιτισμό και στην πολιτιστική κληρονομιά κάθε χώρας. Με την έκθεση αυτή, αφυπνίζονται οι συνειδήσεις» τόνισε ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης κ. Ευάγγελος Ζάχαρης.
«Πρόκειται για την δεύτερη έκθεση που οργανώνεται από την Εφορείας Αρχαιοτήτων στο όμορφο Μουσείο η οποία έχει σημαντική αξία και ελπίζουμε να συνεχιστούν τέτοιες δράσεις στην περιοχή μας» είπε μιλώντας για την έκθεση ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος Γόρτυνας κ. Μιχάλης Κοκολάκης.
«Η έκθεση περιοδεύσει με ιδιαίτερη σημασία στην καρδιά της Μεσαράς, σε έναν τόπο ο οποίος συγκεντρώνει τις περισσότερες αρχαιολογικές θέσεις. Το μήνυμα είναι ότι θα πρέπει να υπάρχει καταστολή στις επιθέσεις αρχαιολογικής κληρονομιάς» τόνισε η κ. Ευγενία Τσατσάκη Αρχαιολόγος.
Να σημειωθεί πως Εκ μέρους του ΥΠ.ΠΟ. έχει εκδοθεί δίγλωσσος κατάλογος της έκθεσης και έχει πραγματοποιηθεί η ψηφιακή μεταφορά της έκθεσης σε τρεις γλώσσες (http://stolenpast.culture.gov.gr).
Η έκθεση θα παραμείνει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσαράς ως τις 26 Μαΐου 2024.
