Για τα προβλήματα που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή και οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες ως προς την ελαιοπαραγωγή μίλησε αναπληρωτής καθηγητής ΕΛΜΕΠΑ κος Μανώλης Καμπουράκης. Ο κ. Καμπουράκης υπογράμμισε ότι το γεγονός ότι δεν βρέχει δημιουργεί σοβαρά προβλήματα τόσο τους παραγωγούς όσο και σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Δώστε μας την εικόνα ως προς την ελαιοπαραγωγής σε σχέση και με τις κλιματολογικές συνθήκες.
«Η ανομβρία η οποία δεν είναι μόνο στο νησί μας, παρόμοια κατάσταση είναι και σε πολλές περιοχές, όπως της Πελοποννήσου. Υπάρχει σημαντικό πρόβλημα με την ανομβρία, που επιτείνει το πρόβλημα το οποίο ήδη υπήρχε. Δηλαδή είχαμε μία δεύτερη χρονιά φέτος από την αρχή του χρόνου που δεν έχουμε επαρκείς βροχοπτώσεις, στις περισσότερες περιοχές της περιφέρειας Κρήτης. Με αποτέλεσμα αυτή η ανομβρία σε συνδυασμό με τις παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και την έλλειψη βροχοπτώσεων, να δημιουργεί μία προβληματική κατάσταση για τα ελαιόδεντρα. Είχαμε ξανά μία σύσκεψη στην περιφέρεια, αυτό που φάνηκε και από συναδέλφους μέσω δορυφορικών πληροφοριών, αλλά και τις επιτόπιες επισκέψεις που έχουμε κάνει και γνωρίζουμε όλοι, δημιουργεί ένα εφιαλτικό σενάριο για την ελαιοπαραγωγή.»
Αυτή η κατάσταση πόσο έχει επηρεάσει τα ελαιόδεντρα;
«Υπάρχουν κατηγορίες ελαιώνων και ελαιόδεντρων. Υπάρχουν ελαιόδεντρα που δυστυχώς έχει αλλάξει ο χρωματισμός των φύλλων, άρα λοιπόν αυτά τα ξεχνάμε για φέτος και το πιθανότερο και για τον επόμενο χρόνο, λόγω του ότι θέλουν χρόνο για να ανακάμψουν, εφόσον φυσικά έρθουν οι βροχές. Αυτή είναι η μία κατηγορία, η άλλη κατηγορία είναι ότι έχουμε τους αρδευόμενους ελαιώνες ή περιοχές που είχαμε κάποιες βροχοπτώσεις, έστω και ανεπαρκείς. Και σε αυτές τις περιοχές υπάρχει το στρες των ελαιόδεντρων. Τα ελαιόδεντρα είναι στρεσαρισμένα και θέλουν ιδιαίτερη προσοχή. Ελπίζουμε με τις βροχοπτώσεις να μπορέσουν να δώσουν παραγωγή για την επόμενη χρονιά. Δηλαδή έχουμε αυτές τις δύο κατηγορίες, τα δέντρα που έχουν ζημιωθεί δυστυχώς και για την επόμενη χρονιά και δέντρα τα οποία έχουν στρεσαριστεί αλλά δυνητικά μπορούν, εφόσον υπάρχουν οι προϋποθέσεις και να δώσουν παραγωγή του χρόνου.»
Ο καρπός πόσο έχει επηρεαστεί;
«Τα δέντρα που έχει αλλάξει χρώμα, δεν φωτοσυνθέτουν, δεν δουλεύουν, δεν μπορούν να παράξουν. Επομένως και ο καρπός θα είναι κακής ποσότητας και ποιότητας, ούτε περιμένουμε αυτά τα δέντρα να αποδώσουν ιδιαίτερα. Αυτή είναι η κατάσταση σε αυτά τα δέντρα. Τα άλλα δέντρα που δεν έχουν στρες επειδή αρδεύονταν ή είναι σε καλή καλλιεργητική κατάσταση, αυτά έχουν καρπό αλλά και αυτός βέβαια αρχίζει και εφόσον δεν υπάρχει ικανότητα άρδευσης, να συρρικνώνεται και να έχει προβλήματα. Τα αρδευόμενα -που σε αρκετές περιοχές οι παραγωγοί αρδεύουν- αυτά θα συγκομίσουν, θα πάρουν την παραγωγή που έχουν και καλό θα είναι να μην καθυστερήσει πάρα πολύ. Καλό θα ήταν βέβαια να είχαμε μία βροχή πριν από τη συγκομιδή, για να μη ζημιωθούν τα δέντρα και με το ραβδισμό κατά τη διάρκεια της συγκομιδής. Αλλά δεν ξέρουμε πότε θα έρθει αυτή η βροχή. Σε περιοχές του Ρεθύμνου ήδη η συγκομιδή έχει ξεκινήσει και σιγά-σιγά ξεκινάει σε όλο το νησί, παρόλο που το ιδανικό θα ήταν πρώτα να βρέξει. Οι θερμοκρασίες είναι υψηλές κατά τη διάρκεια της ημέρας, τη νύχτα είναι πιο χαμηλές. Αυτό για το δέντρο βέβαια δεν είναι άσχημο, το άσχημο είναι η έλλειψη νερού. Δηλαδή οι θερμοκρασίες δεν είναι πρόβλημα, θέλουμε χαμηλές θερμοκρασίες.»
Η παραγωγή πόσο θα επηρεαστεί;
«Η ποσότητα ούτως ή άλλως είναι μειωμένη, γιατί είχαμε από την άνοιξη τα προβλήματα. Πέρα από την περσινή χρονιά, είχαμε πολλά προβλήματα σε πολλές περιοχές όχι τόσο στο Ρέθυμνο. Είχαμε προβλήματα και στην ανθοφορία, είχαμε ζεστούς νοτιάδες και μετά είχαμε προβλήματα και στην καρπόδεση. Η παραγωγή στην Κρήτη και φέτος θα είναι μειωμένη. Ποιοτικά, σίγουρα δεν μπορούμε να μιλάμε για άριστη ποιότητα με τέτοιες συνθήκες. Το μόνο θετικό είναι ότι λόγω των υψηλών θερμοκρασιών ότι φέτος οι πληθυσμοί του δάκου της ελιάς ήταν πολύ χαμηλοί. Δεν έχουμε τουλάχιστον αυτό το πρόβλημα, αλλά η ποιότητα δεν προσδοκούμε να είναι άριστη στις περισσότερες περιοχές λόγω των δυσμενών συνθηκών.»
Υπάρχουν άλλες ασθένειες στα ελαιόδεντρα λόγω των συνθηκών;
«Αυτή η κατάσταση αλλάζει, δηλαδή πέρα από το δάκο, δυστυχώς αλλάζει όλη η πανίδα του ελαιώνα. Πλέον έχουμε έντομα τα οποία ευνοούνται από τις ξηρές συνθήκες. Όπως για παράδειγμα έχουμε σημαντικό πρόβλημα σε κάποιες περιοχές με το έντομο της πολλίνιας. Σε άλλες περιοχές και ειδικά στα δέντρα που έχει αλλάξει το χρώμα τους πλέον, πιθανό να υπάρξει πρόβλημα με ξυλοφάγα έντομα. Γι αυτό και οι παραγωγοί θα πρέπει μόλις βρέξει, μόλις μπούμε δηλαδή στην υγρή περίοδο, να κάνουν ένα καθάρισμα των δέντρων και να δουν τι καινούργιο μπορεί να έχει εμφανιστεί στα δέντρα τους. Γιατί είχαμε συνηθίσει να έχουμε τον κύριο εχθρό το δάκο και λίγους άλλους, αλλά πλέον αυτό αλλάζει λόγω των ειδικών συνθηκών.»
Κάποιες περιοχές της Κρήτης έχουν μεγαλύτερα προβλήματα από κάποιες άλλες;
«Σίγουρα στην Κεντρική και Ανατολική Κρήτη, εκεί εμφανίζονται τα περισσότερα προβλήματα. Στο Ρέθυμνο κυρίως όπως είδαμε από τις δορυφορικές φωτογραφίες αλλά και από τους παραγωγούς που έχουμε επικοινωνία επικεντρωνόμαστε κυρίως σε κάποιες περιοχές στα νότια. Εκεί που είχαμε και τις πυρκαγιές και όλα αυτά τα προβλήματα. Και στα Χανιά επίσης νότια και σε κάποιες περιοχές της Κισάμου, αλλά και σε άλλες περιοχές. Υπάρχουν προβλήματα, αλλά κυρίως είναι νότια και ανατολικά.»
Η εκτίμηση για του χρόνου;
«Είναι πολύ νωρίς, αλλά το θέμα είναι ότι στα δέντρα τα οποία είναι στρεσαρισμένα ήδη επιδρά, η ανθοφορία της επόμενης χρονιάς. Ξεκινάει από το καλοκαίρι ουσιαστικά, συνεχίζεται τώρα και θα φανεί μετά το Φεβρουάριο. Τώρα είμαστε στη δεύτερη φάση της ανθοφορίας που είναι δυσμενής. Αυτό δεν είναι μία αισιόδοξη ένδειξη για την επόμενη χρονιά. Ειδικά αν δεν υπάρξουν επαρκείς βροχοπτώσεις. Όπως σας είπα και από τα δέντρα τα οποία έχουν ήδη αλλάξει το χρώμα δεν αναμένουμε παραγωγή.»
Πώς θα πρέπει να διαχειριστούν την κατάσταση οι παραγωγοί;
«Για τους παραγωγούς είναι σημαντικές οι καλλιεργητικές πρακτικές από την Περιφέρεια σε συνεργασία και με τα ελληνικά ιδρύματα και με το τμήμα γεωπονίας του ΕΛΜΕΠΑ. Θα βγουν κάποιες οδηγίες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες. Το θέμα είναι τα άμεσα, τα οποία πρέπει να διορθώσουν την κατάσταση άμεσα, αλλά και μακροπρόθεσμα, γιατί δεν ξέρουμε πώς θα είναι η επόμενη χρονιά. Στα βραχυπρόθεσμα είναι ότι θα πρέπει να κάνουν έναν καλό καθαρισμό των δέντρων ειδικά αυτών που έχουν αλλάξει το χρώμα, θα πρέπει να προσέξουν πολύ τη λίπανση, θα πρέπει να προσέξουν το ραβδισμό να μη ζημιώνει τα δέντρα. Αυτά είναι τα βραχυπρόθεσμα που θα πρέπει να γίνουν φέτος και βέβαια να μην κάνουν και υπερβολές αν δουν κάποιους νέους εχθρούς, να είναι προσεκτικοί και να μην κάνουνε υπερβολές ως προς τις επεμβάσεις φυτοπροστασίας. Αυτά είναι τα άμεσα.https://www.rethemnosnews.gr/
