politika-kritis-header-ad
politika-kritis-header-ad
politika-kritis-header-ad
politika-kritis-header-ad

Kαλημέρα Χρόνια Πολλά Να τα πούμε;

Ημερομηνία:

Τα Κρητικά κάλαντα των Χριστουγέννων

Τα κάλαντα ίσως είναι ένα από τα λίγα έθιμα που διατηρούνται αναλλοίωτα ακόμα και σήμερα σε πολλές περιοχές της χώρας. Είναι συνδεδεμένα, κυρίως, με τις μεγάλες γιορτές του Δωδεκαημέρου (Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Θεοφάνια). Μέσα από το τραγούδι οι μικροί και μεγάλοι «καλαντιστές» (τραγουδιστές των καλάντων) εξιστορούν τα γεγονότα των ημερών και παινεύουν τον οικοδεσπότη, την κυρά και το σπίτι. Τα κάλαντα είναι ένα αρκετά παλιό έθιμο και πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι συνδέεται με την Αρχαία Ελλάδα.

Η ονομασία τους προέρχεται από τη λατινική λέξη «calenda», που σημαίνει αρχή του μήνα, η οποία διαμορφώθηκε από το ελληνικό ρήμα «καλώ». Αναλλοίωτο χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου εθίμου είναι και το γνωστό σε όλους φιλοδώρημα, το οποίο σήμερα είναι συνήθως κάποιο χρηματικό ποσό. Παλαιότερα, όμως, ήταν κυρίως φαγώσιμα, όπως γλυκά, πίτες, αυγά, λουκάνικα, κότες, αμύγδαλα, ρόδια, κρασί, τραχανάς, αλεύρι κ.ά. Ακριβώς για αυτό οι καλαντιστές προσπαθούσαν να πουν όσο το δυνατόν περισσότερα και καλύτερα παινέματα, ώστε να πάρουν και καλύτερο φιλοδώρημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα κάλαντα όλων των νησιών, όπου οι καλαντιστές αφιέρωναν περισσότερο χρόνο από το τραγούδι τους για να παινέσουν, παρά για εξιστορήσουν τα γεγονότα.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πολυάριθμες παραλλαγές καλάντων που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Σχεδόν κάθε περιοχή, κάθε νησί, πολλές φορές και κάθε χωριό έχει τα δικά του, ξεχωριστά κάλαντα. Οι στίχοι διαμορφώνονται ανάλογα με τις διαλέκτους και τα ιδιώματα της κάθε περιοχής και η μουσική ανάλογα με την παράδοση του κάθε τόπου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι περιοχές των Επτανήσων, της Θράκης, των Επτανήσων, της Ηπείρου, των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων, του Πόντου, της Κρήτης και της Μικρά Ασίας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα παλαιότερα χρόνια τα κάλαντα δεν τραγουδιόντουσαν μόνο, αλλά και παίζονταν από παραδοσιακούς οργανοπαίκτες. Για αυτό τον λόγο, πολλές φορές θύμιζαν περισσότερο παραδοσιακά τραγούδια, παρά κάλαντα.

Ακούστε τα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα κάλαντα της Κρήτης

Καλήν εσπέραν άρχοντες αν είναι ορισμός σας
Χριστού την θείαν γέννησιν να πω στ’ αρχοντικόν σας
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλει
Οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρει η φύσις όλη.

Κερά καμαροτραχυλή και φεγγαρομαγούλα
οπού τον έχεις τον υγιό, τον μοσχοκανακάρη
λούζεις τον και χτενίζεις τον και στο σχολειό τον πέμπεις
κι ο δάσκαλος τον έδειρε μ’ ένα χρυσό βεργάλι
και η κυρα δασκάλισσα με το μαργαριτάρι.

Είπαμε δα για την κερά ας πούμε για τη βάγια
Άψε βαγίτσα το κερί άψε και το λυχνάρι
και κάτσε και ντουχούντιζε ίντα θα μας εβγάλεις
για απάκι για λουκάνικο για χοιρινό κομμάτι
κι από τον πύρο του βουτσού να πιούμε μια γεματη,
κι από τη μαύρη όρνιθα κανένα αυγουλάκι,
κι αν τόκανε κι η γαλανή ας είναι ζευγαράκι

Κι από το πιθαράκι σου ένα κουρούπι λάδι
κι αν είναι κι ακρομπλιάτερο βαστούμε και τασκάκι
Φέρε πανιέρι κάστανα, πανιέρι λεπτοκάρυα
και φέρε και γλυκό κρασί να πιούν τα παλληκάρια

Κι αν είναι με το θέλημα, άσπρη μου περιστέρα
ανοίξετε την πόρτα σας να πούμε καλησπέρα

Προηγούμενο Άρθρο
placeholder text
Επόμενο Άρθρο
placeholder text

Χανιά: Έσπασε παράθυρο στο πλοίο της γραμμής...

Aναστάτωση προκλήθηκε το Σάββατο στο πλοίο «Ελευθέριος Βενιζέλος» που...

Κρήτη: Είχε μεταφερθεί στην Ψυχιατρική του ΠΑΓΝΗ...

Ο 33χρονος Γάλλος οδηγήθηκε στο ΠΑΓΝΗ στην Κρήτη πριν...

Χανιά: Έσπασε παράθυρο στο πλοίο της γραμμής...

Aναστάτωση προκλήθηκε το Σάββατο στο πλοίο «Ελευθέριος Βενιζέλος» που...

Κρήτη: Είχε μεταφερθεί στην Ψυχιατρική του ΠΑΓΝΗ...

Ο 33χρονος Γάλλος οδηγήθηκε στο ΠΑΓΝΗ στην Κρήτη πριν...
politika-kritis-header-ad
VAVOULAS GROUP 728×90
politika-kritis-ad
VAVOULAS GROUP 300×250
SYNKA 300X250
DOLE Μπανάνες 300Χ250
ΚΟΥΡΑΤΟΡΑΣ – ΒΙΟΖΩΕΛ – 300Χ250
ΚΟΥΡΑΤΟΡΑ- 3-ΦΟΥΡΝΟΣ ΧΩΡΙΑΤΙΚΟ 300Χ250
ΚΟΥΡΑΤΟΡΑΣ-4-GOD’S GIFT-CROISSANT-RETHYMNO-300X250
CANALE 300X250
politika-kritis-ad

Share post:

Subscribe

spot_imgspot_img

Popular

More like this
Related

Χανιά: Έσπασε παράθυρο στο πλοίο της γραμμής στη μέση του ταξιδιού

Aναστάτωση προκλήθηκε το Σάββατο στο πλοίο «Ελευθέριος Βενιζέλος» που...

Παραμονή Χριστουγέννων στο MEGA με την Άννα Βίσση

Η απόλυτη Ελληνίδα σταρ έρχεται να «ζωντανέψει» τα φετινά...