Στην Προκρούστεια κλίνη των σκοπιμοτήτων τα όρια των οικισμών κάτω από 2.000 κατοίκους- Άρθρο του Δημάρχου Μινώα Πεδιάδας Βασίλη Κεγκέρογλου για τη συρρίκνωση των ορίων των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων
Με τα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ και ΕΠΣ) που προωθούνται εδώ και 3-4 χρόνια, επιδιώκεται σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, η ορθολογική χωρική οργάνωση των δραστηριοτήτων με βάση τις αρχές περιβαλλοντικής προστασίας, της κοινωνικής συνοχής και της οικονομικής ανάπτυξης μέσα από τον προσδιορισμό της αναπτυξιακής προοπτικής της κάθε περιοχής.
Μια από τις καθοριστικές αρμοδιότητες τους και πολύ σωστά, αφού θα έχουν αποτυπώσει και την προοπτική των οικισμών, είναι και ο επανακαθορισμός των ορίων των οικισμών κάτω αλλά και η πρόταση για τους οικισμούς που πρέπει να πολεοδομηθούν.
Όμως κι αυτή η ορθολογική διαδικασία «ξέφυγε» φαίνεται…. κατά λάθος από το αθηνοκεντρικό κράτος- στο οποίο περιλαμβάνονται όχι μόνο η Κυβέρνηση αλλά και όλα τα Όργανα και οι Θεσμοί της Εξουσίας που αποφασίζουν για την τύχη των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών ερήμην τους, από κλειστά γραφεία- και το οποίο σπεύδει επειγόντως να εφαρμόσει τα προβλεπόμενα από το πρωτόκολλο του συγκεντρωτικού κράτους.
Συγκεκριμένα, όπως έχω εδώ και μήνες ενημερώσει, προωθεί σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος και κάθε νέα εκδοχή του οποίου είναι χειρότερη από την προηγούμενη, που θα προηγηθεί των ΠΔ των ΤΠΣ και ΕΠΣ, με κανόνες… Προκρούστειας κλίνης που μηδενίζουν τη δυνατότητα να καθορίσουν (τα ΤΠΣ και ΕΠΣ), τα όρια των οικισμών σύμφωνα με την προοπτική του κάθε τόπου.
Η εφαρμογή της τελευταίας εκδοχής του ΠΔ προβλέπει ότι τα όρια όχι μόνο δεν διατηρούνται αλλά περιορίζονται δραστικά και το 80% περίπου από την σημερινή γη, εντός ορίων, που περιλαμβάνει οικόπεδα, τίθεται αυτομάτως εκτός ορίων, χάνοντας και τα αντίστοιχα δικαιώματα δόμησης.
Υπενθυμίζω ότι τα όρια των Οικισμών κάτω από 2.000 κατοίκους, καθορίστηκαν κατά 99% σε όλη την Ελλάδα το έτος 1985, με Αποφάσεις των τότε Κρατικών Νομαρχών. Έκτοτε, και επί 40 χρόνια (1985-2025) οι οικισμοί αναπτύσσονται εντός των ορίων τους, με ελάχιστες περιπτώσεις Πολεοδόμησης τους ή Πολεοδομικής Επέκτασης που απαιτούν μακροχρόνια διαδικασία και υψηλή δαπάνη για μικρούς οικισμούς.
Υπάρχουν πολεοδομήσεις που ξεκίνησαν με την ΕΠΑ το 1983 και δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί και το σημειώνω προκαταβολικά γιατί η απάντηση του ΥΠΕΝ θα είναι: «Μα θα κάνουμε πολεοδομήσεις».
Τα κριτήρια που τίθενται σύμφωνα με το σχέδιο ΠΔ που έχουμε στα χέρια μας, τα σημερινά όρια των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, μειώνονται δραστικά και οριζόντια και περιλαμβάνουν ότι έχει οικοδομηθεί μέχρι το 1983 και κάποιες γειτονιές που έχουν οικοδομηθεί έως σήμερα, αν η απόσταση ανάμεσα στα σπίτια δεν είναι μεγάλη.
Όλα αυτά αφορούν το παρελθόν και λιγότερο το παρόν, χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν το αύριο και το μέλλον αλλά και η αναπτυξιακή προοπτική κάθε οικισμού (π.χ. στο Δήμο Μινώα Πεδιάδας με την εγκατάσταση ενός νέου Διεθνούς Αεροδρομίου για το οποίο όλες οι κρατικές μελέτες δείχνουν ότι θα διπλασιαστεί και θα τριπλασιαστεί ο πληθυσμός).
Αυτό είναι πολιτικός παραλογισμός ή υπακοή σε συμφέροντα;
Ο παραγκωνισμός των δήμων και των τοπικών κοινωνιών είναι έλλειψη εμπιστοσύνης στους από το κράτος, το Υ.Π.ΕΝ. ή δυναμική έκφραση αυταρχισμού και συγκεντρωτισμού για να εξυπηρετηθεί η σκοπιμότητα. Ας επιμείνουμε καλοπροαίρετα. Είναι ακατανόητη η εμμονή για δραστική μείωση των ορίων οικισμών και περιορισμό των πολεοδομικών επεκτάσεων γενικά εν ονόματι του αμφισβητούμενου ενδιαφέροντος της μη κατανάλωσης της Γεωργικής Γης προς όφελος της Αστικής Γης.
Οι αρνητικές συνέπειες θα πλήξουν τη μικρομεσαία ιδιοκτησία και θα ωφελήσουν τους μεγαλοϊδιοκτήτες ή μεγαλοκεφαλαιούχους, που μπορούν να προχωρήσουν σε ιδιωτικές πολεοδομήσεις μεγάλων εκτάσεων βάσει του ισχύοντος πλαισίου, το οποίο προφανώς θα ενισχυθεί υπέρ τους.
Χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες, θα κοιμηθούν έχοντας οικοδομήσιμα οικόπεδα και την ημέρα δημοσίευσης του ΦΕΚ, θα ξυπνήσουν έχοντας πλέον χωραφάκια.
Η αστυφιλία και η τάση εγκατάλειψης των χωριών θα ενισχυθούν αλλά η ανεπάρκεια και οι ελλείψεις υποδομών εντός των αστικών περιοχών (πόλεων και οικισμών), θα καταστήσουν ακόμη πιο ανυπόφορη τη διαβίωση σε αυτές.
Η Στεγαστική Κρίση (και το Δημογραφικό) αντί να αμβλυνθεί με την παροχή φθηνής και «πολεοδομικά κατάλληλης νέας γης» για ανέγερση νέων κατοικιών, θα οξυνθεί με τις πολιτικές περιορισμού της προσφοράς της Γης, με δεδομένο ότι εκατοντάδες επεκτάσεις σχεδίων πόλεων έχουν βαλτώσει και προφανώς αυτό δεν θεραπεύεται με καλύτερη διαχείριση αλλά αλλαγή πολιτικής οπτικής.
Για ποια ορθολογική οργάνωση μιλά το υπουργείο; Και πολύ περισσότερο για ποια κοινωνική συνοχή;
Η ΚΕΔΕ πήρε απόφαση και ζητά την απόσυρση του σχεδίου ΠΔ και οφείλουν το ίδιο να κάνουν ΠΕΔ, ΤΕΕ και κόμματα και κυρίως οι βουλευτές που εκφράζουν την ελληνική Περιφέρεια και ιδίως την ενδοχώρα που έχουν το λόγο κατά «προτεραιότητα».
Αναμένουμε και είμαι σίγουρος ότι θα τον αρθρώσουν.
Βασίλης Κεγκέρογλου
Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας
