«Έρχονται» τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης

Την περασμένη Δευτέρα, 15 Μάϊου ανακοινώθηκε από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ότι αμέσως μετά τις επικείμενες εκλογές θα προχωρήσει η σύναψη προγραμματικών συμβάσεων για τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, με τις Περιφέρειες Κρήτης, Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου, Στερεάς Ελλάδας και Ανατολικής Μακεδονίας, με τις διαγωνιστικές διαδικασίες να αναμένονται εντός ενός μηνός.

Το επόμενο διάστημα το ΥΠΑΑΤ πρόκειται να προχωρήσει αρχικά στη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων με τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Δυτικής Ελλάδας, τα σχέδια των οποίων έχουν ήδη υποβληθεί για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας στον Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

«Στην Κρήτη όλοι οι Κτηνοτροφικοί Σύλλογοι αλλά και ο δικός μας του νομού Λασιθίου, έχουν ζητήσει προ πολλών ετών να γίνουν αυτές οι μελέτες των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, γιατί μέσω αυτών των σχεδίων, θα γίνει πιο σωστά η κατανομή των στρεμμάτων και θα αναδειχθεί η βοσκοϊκανότητα της κάθε περιοχής. Υπάρχουν περιοχές κορεσμένες όπου γνωρίζουμε ότι εκτρέφεται υπερβολικά μεγάλος αριθμός αιγοπροβάτων, για τα οποία δεν υπάρχουν οι ανάλογες κτηνοτροφικές βοσκήσιμες γαίες, με αποτέλεσμα να έχουμε πολλά προβλήματα με αγροζημιές και καταγγελίες από αγρότες που θέλουν να μην εισέρχονται τα κοπάδια στις αγροτικές ζώνες», είπε στο neakriti.gr ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου νομού Λασιθίου κ. Γιάννης Μπρόκος.

«Με τη μελέτη του διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης σε όλη την Κρήτη, πιστεύω ότι, θα βελτιωθεί πάρα πολύ η κατάσταση και θα λυθούν πολλά από τα υπάρχοντα προβλήματα τα οποία παραμένουν άλυτα τόσα χρόνια, ενώ είναι σίγουρο ότι θα κατανεμηθούν πιο δίκαια οι επιδοτήσεις. Οφείλω να ειπώ, ότι, για το διαχειριστικό σχέδιο βόσκησης της Κρήτης έχει δουλέψει πάρα πολύ και τον ευχαριστούμε γι’ αυτό, ο πρώην αντιπεριφερειάρχης πρωτογενή τομέα της Περιφέρειας Κρήτης κ. Μανόλης Χνάρης», όπως τόνισε.

Τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης θα επιφέρουν σειρά αλλαγών στην λειτουργία των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, διότι θα εισάγουν νέα δεδομένα σε ότι αφορά την βοσκοϊκανότητα των βοσκοτόπων της χώρας. Συγκεκριμένα θα προσδιορίσουν τον αριθμό των ζώων που μπορούν να βοσκίσουν σε κάθε έκταση και τις περιόδους του έτους που επιτρέπεται η βόσκηση. Επίσης από τα διαχειριστικά σχέδια θα προκύπτουν παρεμβάσεις που πρέπει να γίνονται για την προστασία και την ανάπτυξη των βοσκοτόπων σε κάθε περιοχή.

Επίσης τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης εκ των πραγμάτων θα οδηγήσουν σε ανακατανομή των αγροτικών επιδοτήσεων μεταξύ των κτηνοτρόφων. Την έκταση και την ένταση που θα έχει το ζήτημα αυτό θα το διαπιστώσουμε μετά την ολοκλήρωση των διαχειριστικών σχεδίων στο σύνολο της χώρας.

Οι πόροι χρηματοδότησης των έργων θα προέλθουν από τα εισπραχθέντα μισθώματα για τα δικαιώματα χρήσης της βοσκής που έχουν κατατεθεί υπέρ της κάθε Περιφέρειας από τους κτηνοτρόφους.

Τι λέει η ελληνική νομοθεσία

Η χρήση της βοσκής εντός βοσκήσιμων γαιών που προστατεύονται από τη δασική νομοθεσία επιτρέπεται, υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις του νόμου και της δασικής νομοθεσίας, εφόσον δεν επηρεάζεται αρνητικά η φυσική ισορροπία και αειφορία, καθώς και οι παραγωγικές, προστατευτικές, υδρονομικές, αισθητικές και λοιπές λειτουργίες των οικοσυστημάτων που συγκροτεί η φυόμενη στις βοσκήσιμες γαίες βλάστηση.

Η βοσκή εντός των βοσκήσιμων γαιών ασκείται επί τη βάση διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης της περιοχής, λέει ο νόμος.

Με τα διαχειριστικά σχέδια ρυθμίζονται οι όροι χρήσης των εν λόγω εκτάσεων για βόσκηση, σύμφωνα με τις υφιστάμενες και τις προκύπτουσες, συμβατές με τη δασική νομοθεσία και τη βοσκή παράλληλες χρήσεις και τη βοσκοϊκανότητα της κάθε περιοχής και διασφαλίζεται η αειφόρος διαχείριση και απρόσκοπτη αξιοποίηση των βοσκήσιμων γαιών για τις ανάγκες βόσκησης των ποιμνίων. Συμβατές χρήσεις με τη δασική νομοθεσία είναι αυτές που προβλέπονται, ενώ με τη βοσκή είναι οι χρήσεις εκείνες οι οποίες δεν παρεμποδίζουν την προσβασιμότητα των ποιμνίων και δεν υποβαθμίζουν τη συνολική βοσκοϊκανότητα της βοσκήσιμης γαίας ως ενιαίας οντότητας, όπως αυτή έχει υπολογισθεί

Για λόγους ενιαίας διαχείρισης της βοσκής, στα διαχειριστικά σχέδια συμπεριλαμβάνονται και οι εκτάσεις των οποίων οι ιδιοκτήτες τους το επιθυμούν και δηλώνουν την επιθυμία τους εγγράφως. Δύναται επίσης, να περιλαμβάνονται και εκτάσεις που εμπίπτουν στις διατάξεις της αγροτικής νομοθεσίας και βόσκονται από αγροτικά ζώα.

Ο Νόμος ορίζει ότι, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αναθέτει την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης στις Περιφέρειες της Χώρας με προγραμματική σύμβαση η οποία συνάπτεται με την οικεία Περιφέρεια.

Τα διαχειριστικά σχέδια που εκπονούν οι Περιφέρειες, εγκρίνονται με απόφαση του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από γνώμη της αρμόδιας Δασικής Αρχής και της αρμόδιας Διεύθυνσης της Περιφέρειας.

Σε περίπτωση αδυναμίας σύναψης σύμβασης ή λύσης των ανωτέρω συμβάσεων για οποιονδήποτε λόγο, την ευθύνη εκπόνησης διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης δύναται να αναλάβει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η έγκριση των σχεδίων σε αυτή την περίπτωση γίνεται με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μετά από γνώμη της αρμόδιας Δασικής Αρχής και της αρμόδιας Διεύθυνσης της Περιφέρειας.

Για τις βοσκήσιμες γαίες που περιλαμβάνονται εντός προστατευόμενων περιοχών, εκτιμάται η βοσκοϊκανότητα και τα μέτρα βελτίωσης, διαχείρισης και οργάνωσης της άσκησης της βόσκησης αποφασίζονται κατά τρόπο που αποτρέπεται η υποβάθμιση των αντικειμένων προστασίας της περιοχής. Στις περιπτώσεις που οι εκτάσεις αυτές περιλαμβάνονται εντός των ορίων ευθύνης φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών ο οικείος φορέας διαχείρισης γνωμοδοτεί προς τον υπεύθυνο για την εκπόνηση της μελέτης φορέα επί του διαχειριστικού σχεδίου. Για τις υπόλοιπες περιοχές γνώμη εκφράζουν οι αρμόδιες κατά περίπτωση αρχές.

Η διάρκεια ισχύος των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης ορίζεται σε 7 έτη μετά την έγκρισή τους. Μετά την παρέλευση της επταετίας τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης αναθεωρούνται και εγκρίνονται εκ νέου. Στην περίπτωση εκδήλωσης φυσικής καταστροφής ή άλλης αιτίας, τα σχέδια αναθεωρούνται και εγκρίνονται εντός χρονικού διαστήματος 1 έτους από τη διαπίστωση αυτής από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Εντός των βοσκήσιμων γαιών επιτρέπονται εγκαταστάσεις ζώων σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του νόμου καθώς και ποτίστρες ζώων, μικρές ομβροδεξαμενές και επεμβάσεις που δεν αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία του τοπίου και οι οποίες προβλέπονται από τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης για την εξυπηρέτηση των κτηνοτρόφων, της λειτουργίας των βοσκήσιμων γαιών και την ευζωία των ζώων.

Με τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης καθορίζονται και οι θερινές βοσκήσιμες γαίες τις οποίες χρησιμοποιεί, ο κάθε νόμιμα μετακινούμενος κτηνοτρόφος, σύμφωνα με το ισχύον υγειονομικό καθεστώς εκτροφής των ποιμνίων.