Κοινή Επιστολή των Προέδρων των Επιμελητηρίων προς την Ελληνική Πολιτεία με Επείγουσα Δέσμη Προτάσεων για την Επιβίωση της Οικονομίας των Χανίων από την Ενεργειακή Φτώχεια.
Στο πλαίσιο της στρατηγικής απόφασης των τριών Επιμελητηρίων των Χανίων για τη διαρκή και πολύπλευρη ανάλυση των οικονομοτεχνικών δεδομένων, όπως και συντονισμένες παρεμβάσεις της Επιχειρηματικής, Οικονομικής και Τεχνικής Κοινότητας της Δυτικής Κρήτης, επισυνάπτεται κοινή επιστολή που απεστάλη προς την Ελληνική Πολιτεία με επείγουσα δέσμη προτάσεών τους για την επιβίωση της τοπικής Οικονομίας από την «Ενεργειακή Φτώχεια».
Η επιστολή υπογράφεται από τους κ.κ. Σπύρο Σοφιανό, Πρόεδρο του τμήματος Δυτικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Παντελή Πετσετάκη, Πρόεδρο του τμήματος Δυτικής Κρήτης του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και Αντώνη Ροκάκη, Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Χανίων.
Ακολουθεί η επιστολή:
Επείγουσα Δέσμη Προτάσεων για την Επιβίωση της Οικονομίας των Χανίων από την Ενεργειακή Φτώχεια.
Αξιότιμε κύριοι Υπουργοί,
Αξιότιμε κύριε Περιφερειάρχη,
Η Χανιώτικη Επιχειρηματική κοινότητα και Κοινωνία παρακολουθούμε με ιδιαίτερη αγωνία το ρεκόρ 25ετίας του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή τον Ιανουάριο του 2022, ο οποίος σημείωσε αύξηση 6,2% στην Ελληνική Αγορά, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2021. Η επιβάρυνση αφορά είδη πρώτης ανάγκης και κυρίως την Ενέργεια με αποτέλεσμα να επιβαρύνει σημαντικά και την Οικονομία των Χανίων, συμπιέζοντας εντέλει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, η οποία αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της Ανάπτυξης. Παράλληλα, «εκτοξεύεται» και το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Η Ελληνική Πολιτεία οφείλει να προχωρήσει σε νέα μέτρα στήριξης προς τις Επιχειρήσεις και τον Καταναλωτή, αξιοποιώντας το γεγονός ότι οι αναπτυξιακοί ρυθμοί της εθνικής Οικονομίας σύμφωνα με την Κομισιόν για το 2021 έφτασαν στο 8,5%, ξεπερνώντας τις αρχικές εκτιμήσεις και αντανακλώντας τις ισχυρές εξαγωγικές επιδόσεις και τη σημαντική συμβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης.
Η Ελληνική κυβέρνηση σε μια προσπάθεια αναχαίτισης των επιπτώσεων των ανατιμήσεων στα νοικοκυριά έχει ήδη προχωρήσει στην υιοθέτηση μέτρων στήριξης της κοινωνίας κατά των αρνητικών συνεπειών της ενεργειακής κρίσης, όπως αυτά που ανακοινώθηκαν πρόσφατα από τον Υπουργό Περιβάλλοντος για τον Φεβρουάριο και είναι ύψους 350 εκατ. ευρώ για την στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων έναντι της ενεργειακής ακρίβειας.
Για τους επαγγελματικούς καταναλωτές, οι οποίοι είναι συμβεβλημένοι με κυμαινόμενα τιμολόγια προμήθειας η μοναδιαία τιμή της κρατικής επιδότησης παραμένει στα 65 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Δυστυχώς, η συνεχιζόμενη ανεξέλεγκτη πίεση στην εύρυθμη λειτουργία της Αγοράς απαιτεί την αύξηση της επιδότησης των επιχειρήσεων. Το σύνολο της επιδότησης των επιχειρήσεων εκτιμάται σε 133 εκατ. ευρώ.
Επιπρόσθετα, καλούμε την Ελληνική Πολιτεία να παρέμβει περαιτέρω, ώστε να εξασφαλίσει την ομαλή λειτουργία της Αγοράς και του Ανταγωνισμού και να μειώσει άμεσα τους υπερβολικούς Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης, από τους υψηλότερους στην ΕΕ, που βαρύνουν τα καύσιμα με στόχο να συγκρατήσει και τις τιμές στην Ενέργεια και τις Μεταφορές, οι οποίες διαχέονται συνολικά στην αλυσίδα της Οικονομίας.
Προτείνουμε την άμεση αναθεώρηση της μέχρι σήμερα αδιέξοδης πολιτικής απέναντι στις Ενεργειακές Κοινότητες και τη «διάχυση» της ρευστότητας των πόρων που θα διατεθούν για την αντιμετώπιση της «ενεργειακής φτώχειας» και τη δίκαιη ανάπτυξη των ΑΠΕ και για την εξοικονόμηση ενέργειας στη χώρα μας, σε όσο το δυνατόν περισσότερους, με συνδυασμό περιβαλλοντικών, κοινωνικών, και οικονομικών κριτηρίων. Απαιτείται η ισόρροπη αξιοποίηση πόρων των Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών προγραμμάτων για να δοθούν κίνητρα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην κατεύθυνση της ιδιοκατανάλωσης και της ανάπτυξης συμμετοχικών σχημάτων, όπως οι Ενεργειακές Κοινότητες σε πολλά μικρά και μικρομεσαία έργα (υδροηλεκτρικά, φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες, βιομάζας, αποθήκευσης ενέργειας).Πολύτιμο εργαλείο για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων αποτελεί η λύση του «net metering». Για να μπορεί να αναπτυχθεί αποτελεσματικά θα πρέπει να παρέχεται τεχνικά και νομικά με τις αναγκαίες προϋποθέσεις επιτυχίας.
Το σημαντικότερο είναι να υπάρχουν διαθέσιμα ΜW. Στη τελευταία κατανομή, προσφέρθηκαν 100 ΜW για πώληση και 40 ΜW για «net-metering». Προτείνουμε στην επόμενη διανομή το διαθέσιμο πακέτο προς πώληση να διατεθεί αποκλειστικά στο
«net-metering». Κατά την εκτίμησή μας επίσης, δεν υπάρχει λόγος καταναλωτές με ανάγκη μεγαλύτερη από 300KW να χρειάζονται ενεργειακή κοινότητα για να κάνουν «virtual net-metering». Αυτή η κατηγορία αντιστοιχεί στο σύνολο των μεγάλων ξενοδοχείων της Κρήτης, τα οποία υποχρεώνονται σε ανούσια γραφειοκρατία. Επιπλέον, προτείνουμε και οι επιχειρηματίες καταναλωτές που διαθέτουν χώρο στις εγκαταστάσεις τους να έχουν πλέον την ευέλικτη δυνατότητα, χωρίς την υποχρέωση κοινότητας, να εντάσσουν μετρητές συνδεδεμένων ΑΦΜ -ακόμα και οικιακών – τα οποία διαθέτουν στην κατοχή τους. Στα μικρά Φ.Β. το πλαίσιο απλοποίησης που ανακοινώθηκε πρόσφατα είναι πρακτικά μη εφαρμόσιμο. Προτείνουμε να αναθεωρηθεί με το παρακάτω τρόπο:
• Κατάργηση του δεύτερου μετρητή.
• Αντικατάσταση του μετρητή του σπιτιού με διπλής εγγραφής.
• Κατάργηση των διαδικασιών συμψηφισμού. Απλά σε ετήσια βάση πληρωμής της διαφοράς του μετρητή και κανονική πληρωμή κάθε δίμηνο του κόστους μεταφοράς.
Οι προτάσεις αυτές έχουν στόχο την απαλλαγή από το κόστος 1000 ευρώ που καθιστά τα συστήματα κάτω από 5kW ασύμφορα (στην κατηγορία αυτή εμπίπτει το μεγαλύτερο μέρος του οικιακού κτιριακού δυναμικού της χώρας, εξαιρουμένων των πολυκατοικιών).
Η Ελληνική Πολιτεία οφείλει να εξορθολογίσει τη σύνδεση των λογαριασμών ρεύματος με τις «ρυθμιζόμενες χρεώσεις». Πρόκειται για επιπλέον οκτώ (8) χρεώσεις που «φουσκώνουν» τους λογαριασμούς του ρεύματος, οι οποίες μάλιστα δεν αφορούν αποκλειστικά τις παροχές ηλεκτρικής ενέργειας και ξεπερνούν συχνά ακόμα και το 50% του συνολικού λογαριασμού καταναλωτών & επιχειρήσεων, ενώ τα κριτήρια δεν είναι δίκαια και ορθολογικά πχ υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Η ενέργεια αποτελεί βασικό κοινωνικό & αναπτυξιακό αγαθό, αναγκαίο για την αξιοπρεπή διαβίωση του ατόμου και ομαλής λειτουργίας της Αγοράς και συνεπώς πρέπει να είναι προσιτό και προσβάσιμο σε όλους τους καταναλωτές.
Σημαντική ανακούφιση για τα νησιά της χώρας μας θα προσφέρει και η αύξηση εκ μέρους της Ελληνικής Πολιτείας του ποσοστού επιδότησης του μέτρου του Μεταφορικού Ισοδύναμου, το οποίο ήδη παρέχει πραγματική ανταγωνιστική στήριξη και στις επιχειρήσεις των Χανίων.
Υπάρχει ανάγκη επίσπευσης του προγράμματος «Εξοικονομώ» για την ενεργειακή αναβάθμιση επιχειρήσεων. Το πρόγραμμα έχει εξαγγελθεί ότι θα «ανοίξει» το καλοκαίρι από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με 450 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά θα κινητοποιηθούν κεφάλαια πάνω από 900 εκατ. ευρώ. Ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ θα υπάρξει για τις τουριστικές επιχειρήσεις που έχουν υποστεί μεγάλο πλήγμα από τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Επιπρόσθετα, είναι επιβεβλημένη και η παροχή οικονομικών κινήτρων από την Ελληνική Πολιτεία σε επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν επαγγελματικά οχήματα για να τα αντικαταστήσουν με λιγότερο ενεργοβόρα και φιλικά προς το περιβάλλον. Ειδικά η ηλεκτροκίνηση, σε συνδυασμό με σταθμούς φόρτισης με Φ.Β. και μπαταρίες, θα μπορούσε να αποτελεί ιδανική λύση για τα πιο μικρά από τα νησιά μας και ειδικά για τους καλοκαιρινούς τουριστικούς μήνες. Ακόμα όμως και για μεγάλα νησιά, όπως η Κρήτη, μια τέτοιου είδους μετάβαση με σωστό σχεδιασμό σε περιφερειακό επίπεδο μπορεί να αποβεί «σωτήρια», ειδικά σε μελλοντικές ενεργειακές κρίσεις.
Επιπλέον, σε επίπεδο κεντρικού ενεργειακού σχεδιασμού, αναμένουμε με εξαιρετικό ενδιαφέρον την λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, το οποίο ως δομή μπορεί να εξορθολογήσει, να προβλέψει και να αντιμετωπίσει ανάλογες κρίσεις με τεχνική επάρκεια και γρήγορα αντανακλαστικά, λόγω των μοντέλων πρόβλεψης που χρησιμοποιεί.
Η βιαστική ίσως αλλαγή του ενεργειακού μείγματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνδυασμό με την πρόθεση για μετάβαση σε ένα παραγωγικό μοντέλο που θα βασίζεται περισσότερο σε ανανεώσιμες και λιγότερο σε παραδοσιακές πηγές ενέργειας π.χ λιγνίτης, άνθρακας και πετρέλαιο οδήγησαν σε αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων διοξειδίου του άνθρακα που πληρώνουν οι παραγωγοί ενέργειας, με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους παραγωγής, το οποίο εν συνεχεία μετακυλήεται, τόσο στη χονδρική, όσο και στη λιανική αγορά.
Προτείνεται η επαναξιολόγηση της διαδικασίας απολιγνιτοποίησης από την Ελληνική Πολιτεία, σε συνεργασία και με τα αρμόδια όργανα της Ε.Ε., ώστε η χώρα να επιτύχει ξανά τον έλεγχο του κόστος παραγωγής, από τη στιγμή που ο λιγνίτης, αν και χαμηλής ποιότητας, είναι μοναδικό εγχώριο καύσιμο, τουλάχιστον για την ώρα.
Η Επιχειρηματική κοινότητα, ο Τεχνικός κόσμος και η Κοινωνία των Χανίων βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ασύμμετρες απειλές για την ενεργειακή και οικονομική μας επιβίωση. Για το λόγο αυτό, το Επιμελητήριο Χανίων, το τμήμα Δυτικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, και το τμήμα Δυτικής Κρήτης του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος εκπληρώνουμε με συνέπεια το θεσμικό μας ρόλο απέναντι στην Ελληνική Πολιτεία καθώς, μέσα από ευρύ διάλογο, επεξεργαστήκαμε τις συγκεκριμένες προτάσεις με σκοπό την επείγουσα προστασία των μελών μας.
Είναι ώρα ευθύνης και ομοψυχίας. Περιβάλλουμε με εμπιστοσύνη και ελπίδα την Ελληνική Πολιτεία. Εργαζόμαστε σκληρά και με αυτοπεποίθηση για να σταθούμε ενωμένοι όρθιοι απέναντι στην ευθύνη που μας αναλογεί για το Αύριο του τόπου μας. Τώρα είναι πλέον η ώρα της Ελληνικής κυβέρνησης να πράξει το δικό της χρέος.
Αναμένοντας τις άμεσες παρεμβάσεις σας.
Πρόεδρος Επιμελητηρίου Χανίων Πρόεδρος Τμ. Δυτικής Κρήτης ΤΕΕ Πρόεδρος Τμ. Δυτ. Κρήτης ΟΕΕ
Αντώνης Ροκάκης Σπύρος Σοφιανός Παντελής Πετσετάκης
