Σε κλίμα συγκίνησης και παρουσία πλήθους πολιτών πραγματοποιήθηκε στο Πολεμικό Μουσείο την Κυριακή 31 Μαρτίου η εκδήλωση μνήμης και τιμής με αφορμή τη συμπλήρωση 200 ετών από το Ολοκαύτωμα του Σπηλαίου Μελιδονίου!
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης κατατέθηκε πρόταση από τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Ένωσης Μυλοποταμιτών Μανώλη Κυρίμη για την καθιέρωση της 24ης Ιανουαρίου ως ημέρας Δημόσιας Εορτής Τοπικής Σημασίας για το Δήμο Μυλοποτάμου.
Στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Πανελλήνια Πολιτιστική Ένωση Μυλοποταμιτών, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης και ήταν υπό την αιγίδα του Δήμου Μυλοποτάμου, τιμήθηκε η μνήμη των 370 γυναικόπαιδων και των 30 πολεμιστών που έχασαν με φρικτό τρόπο τις ζωές τους, στο ολοκαύτωμα του Σπηλαίου Μελιδονίου στις 24 Ιανουαρίου 1824.
Τον Πρόεδρο της Κυβέρνησης Κυριάκο Μητσοτάκη εκπροσώπησε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης.
Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η παρουσία κατοίκων του Μελιδονίου και της ευρύτερης περιοχής. Μάλιστα για να τιμηθεί η μνήμη των πεσόντων μετέβησαν επίσης από την Κρήτη στην Αθήνα ο Δήμαρχος Μυλοποτάμου Γιώργος Κλάδος, συνοδευόμενος από τους Αντιδημάρχους Ζαχαρία Λαδιανό, Σήφη Βουκάλη Αστρινό Νύκταρη και τον Πρόεδρο της Επιτροπής Τουρισμού Γιώργο Μαραβελάκη, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Μελιδονίου Φώτης Σωπασουδάκης και η Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μελιδονίου Ιωάννα Κυρμιζάκη. Τον Περιφερειάρχη Σταύρο Αρναουτάκη, εκπροσώπησε ο Αντιπεριφερειάρχης Νίκος Ξυλούρης, ενώ παραβρέθηκαν επίσης ο Αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας Μιχάλης Βάμβουκας, ο Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας Μιχάλης Σαρρής, κ.α
Ιδιαίτερη αναφορά και θερμές ευχαριστίες εκφράστηκαν από την Πανελλήνια Πολιτιστική Ένωση Μυλοποταμιτών, τόσο στο προεδρείο και τα μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Μελιδονίου, όσο και στο σύνολο των αιρετών και των πολιτών που μετέβησαν από την Κρήτη στην Αθήνα για να παραστούν στην εκδήλωση μνήμης και τιμής. Επιπλέον εκφράστηκαν ευχαριστίες στον Υφυπουργό Εθνικής Άμυνας και Βουλευτή Ρεθύμνου Γ. Κεφαλογιάννη, στον Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη και την Αντιπεριφερειάρχη Ρεθύμνου Μαρία Λιονή για τη συμβολή τους στην επιτυχή υλοποίηση της εκδήλωσης στο Πολεμικό Μουσείο.
Την μνήμη των «Ελεύθερων Πολιορκημένων» τίμησαν με κατάθεση στεφάνων, η Κυβέρνηση, κόμματα, Δήμοι, Κρητικά Σωματεία, Σύλλογοι και εκπρόσωποι φορέων.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης και τιμής πραγματοποιήθηκε αρχικά στο μνημείο του «Αστράτευτου Μαχητή της Κρήτης» στον προαύλιο χώρο του Πολεμικού Μουσείου Επιμνημόσυνη Δέηση, κατάθεση στεφάνων, τήρηση ενός λεπτού σιγής, καθώς και ανάκρουση του Εθνικού ύμνου και τραγουδιών της Ελληνικής Επανάστασης από τη Φιλαρμονική του Δήμου Αθηναίων.
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου.
Η έναρξη έγινε με το Βουβό χορό από το χορευτικό συγκρότημα του Ομίλου «Αντώνης Βασσάλος». Ακολούθησε καλωσόρισμα από τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Ένωσης Μυλοποταμιτών Μανώλη Κυρίμη και τον Πρόεδρο του Πολεμικού Μουσείου Κωνσταντίνο Καραμεσίνη Αντιπτέραρχο ε.α..
Χαιρετισμό πραγματοποίησαν στη συνέχεια ο Εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Κρήτης Σ. Αρναουτάκη, Νίκος Ξυλούρης, ο Δήμαρχος Μυλοποτάμου Γιώργος Κλάδος, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Μελιδονίου Φώτης Σωπασουδάκης και η Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μελιδονίου Ιωάννα (Τζοάνα) Κυρμιζάκη.
Ακολούθησαν χαιρετισμοί από:
Τον Πανοσιολογιότατο Αρχιμανδρίτη Θεολόγο Αλεξανδράκη εκπρόσωπο του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερόνυμου Β’
Τον Εκπρόσωπο του προέδρου της Κυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη, τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κωστή Χατζηδάκη.
Την Εκπρόσωπο του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία κ. Στέφανου Κασσελάκη, η Ζαχαρούλα Τσιριγώτη, Αντιστράτηγο ε.α.
Την εκπρόσωπο του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής Νίκου Ανδρουλάκη Βουλευτή Μιλένα Αποστολάκη
Τον εκπρόσωπο της Προέδρου ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ κας Ζωής Κωνσταντοπούλου, ο κ. Σπήλιος Ζαχαρόπουλος Υπεύθυνος Οργανωτικού
Το Δήμαρχο Αγίου Δημητρίου Αττικής κ. Στέλιο Μαμαλάκη
Εκπρόσωπο του Δημάρχου Ανωγείων Σωκράτη Κεφαλογιάννη Νικόλαο Χαιρέτη
Τον Πρόεδρο της Κρητικής Εστίας κ. Αντώνη Μυτιλινάκη
Τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων κ. Μανώλη Πατεράκη
Την Πρόεδρο της Παγκρητίου Ενώσεως κα Ρένα Βασιλάκη.
Χαιρετισμό έστειλε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμως Λευτέρης Αυγενάκης
Κύρια ομιλήτρια της εκδήλωσης ήταν η Ειρήνη Γαβριλάκη, Αρχαιολόγος στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου και συγγραφέας, η οποία μίλησε για το ιστορικό πλαίσιο και τις συνθήκες που οδήγησαν στο ολοκαύτωμα, καθώς και για τις ηρωικές πράξεις των κατοίκων του Μελιδονίου. (Επισυνάπτεται σχετικό απόσπασμα από την παρουσίαση της).
Αναγκαία η ανάδειξη σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο της θυσίας των «Ελεύθερων πολιορκημένων» στο σπήλαιο Μελιδονίου.
Κοινό σημείο αναφοράς όλων στους χαιρετισμούς τους, ήταν ότι με την συγκεκριμένη εκδήλωση τιμήθηκε η μνήμη των θυμάτων, ενώ επισημάνθηκε η ανάγκη ανάδειξης σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο της θυσίας των ανθρώπων που αγωνίστηκαν για την ελευθερία.
Μάλιστα στο πλαίσιο της εκδήλωσης ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Μυλοποταμιτών Μανώλης Κυρίμης κατέθεσε πρόταση για την καθιέρωση από την Πολιτεία της 24ης Ιανουαρίου, ως «Δημόσιας Εορτής Τοπικής Σημασίας για το Δήμο Μυλοποτάμου». Μάλιστα συμφωνήθηκε σε συνεργασία με το δήμο Μυλοποτάμου να προωθηθεί αρμοδίως το σχετικό αίτημα.
Μετά την κεντρική ομιλία από την κ. Γαβριλάκη ακολούθησαν Ριζίτικα τραγούδια από την ομάδα «Αίγαγρος» και Παραδοσιακοί χοροί και τραγούδια από το Μουσικό συγκρότημα του Χαράλαμπου Τερζάκη (λύρα) και Σταύρου Σουλακιώτη (λαούτο) και το χορευτικό συγκρότημα του Ομίλου Αντώνης Βασσάλος.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με δεξίωση στο χώρο του Φουαγιέ του Πολεμικού Μουσείου από την Πανελλήνια Πολιτιστική Ένωση Μυλοποταμιτών.
Θερμές ευχαριστίες εκφράζονται σε όλα τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής τα οποία συνέβαλλαν στην επιτυχή διεξαγωγή της εκδήλωσης.
Στεφάνια κατέθεσαν:
Εκ μέρους του προέδρου της Κυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κωστής Χατζηδάκης
Εκ μέρους του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία κ. Στέφανου Κασσελάκη, η κα Ζαχαρούλα Τσιριγώτη, Αντιστράτηγο ε.α.
Εκ μέρους του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής Νίκου Ανδρουλάκη η Βουλευτής η κα Μιλένα Αποστολάκη
Εκ μέρους της Προέδρου ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ κας Ζωής Κωνσταντοπούλου, ο κ. Σπήλιος Ζαχαρόπουλος Υπεύθυνος Οργανωτικού- Πρωταθλητής Στίβου
Εκ μέρους των Ενόπλων Δυνάμεων ο Υπαρχηγός ΓΕΣ, Αντιστράτηγος Ανδρέας Κορωνάκης
Εκ μέρους του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας ο Ταξίαρχος κ. Κωστής Διονύσιος
Εκ μέρους του Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρου Αρναουτάκη , ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Νίκος Ξυλούρης
Εκ μέρους του Δήμου Μυλοποτάμου Νομού Ρεθύμνης ο Δήμαρχος κ. Γιώργος Κλάδος
Εκ μέρους του Δήμου Αγίου Δημητρίου Νομού Αττικής ο Δήμαρχος κ. Στέλιος Μαμαλάκης
Εκ μέρους του Δήμου Ανωγείων ο εκπρόσωπος του Δημάρχου κ. Νίκος Χαιρέτης
Εκ μέρους του Πολεμικού Μουσείου ο κ. Κωνσταντίνος Καραμεσίνης Αντιπτέραρχος ε.α.
Εκ μέρους της Κοινότητας Μελιδονίου ο Πρόεδρος Φώτιος Σωπασουδάκης
Εκ μέρους της Ένωσης Συντακτών Κρητικού Τύπου ο Πρόεδρος Νίκος Καραταράκης
Εκ μέρους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων ο Πρόεδρος κ. Μανώλης Πατεράκης
Εκ μέρους της Παγκρητίου Ενώσεως η Πρόεδρος κα Ρένα Βασιλάκη
Εκ μέρους της Αδελφότητας Κρητών Πειραιά ο Πρόεδρος Θοδωρής Τσόντος
Εκ μέρους της Ομοσπονδίας Αγίου Βασιλείου “Ο ΠΡΕΒΕΛΗΣ” ο Πρόεδρος Μανώλης Δριδάκης
Εκ μέρους του Συλλόγου Ανωγειανών της Αθήνας “Το Ιδαίον Άντρον” ο Πρόεδρος Νίκος Φασουλάς
Εκ μέρους της Ένωσης Κρητών Αμαρουσίου « Ο ΚΡΗΤΑΓΕΝΗΣ» ο Πρόεδρος Κωστής Σηφάκης
Εκ μέρους του Συλλόγου Κρητών Ανθούσας- Γέρακα-Παλλήνης η Πρόεδρος Ευτυχία Μελεσσανάκη
Εκ μέρους του Συλλόγου Κρητών Αχαρνών ο Πρόεδρος Δημήτρης Γιαννούλης
Εκ μέρους της Ένωσης Κρητών Νέας Σμύρνης ο Πρόεδρος Ευτύχης Πρασσάκης
Εκ μέρους της Ένωσης Δηλεσίου- Αυλίδος “Ν.ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ” ο Πρόεδρος Κώστας Μέμμος
Εκ μέρους του Συλλόγου Κρητών Ζωγράφου “Ο ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ” ο Πρόεδρος Φώτης Νταουντάκης
Εκ μέρους του Ομίλου Βρακοφόρων Κρήτης η Ταμίας του Ομίλου κα Ελένη Παπαδάκη
Εκ μέρους του Συλλόγου Απανταχού Αχλαδιανών «ΤΑ ΓΡΙΒΗΛΑ» ο Πρόεδρος Νίκος Νησιανάκης
Εκ μέρους του Πολιτιστικού Συλλόγου Μελιδονίου η Πρόεδρος κα Ιωάννα Κυρμιζάκη
Εκ μέρους της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Ένωσης Μυλοποταμιτών ο Πρόεδρος Μανώλης Κυρίμης
Επίσης στην εκδήλωση παραβρέθηκαν και τίμησαν με την παρουσία τους: Ο πρώην Βουλευτής-τ. Υπουργός, Γιώργος Περάκης, η Μαρίνα Καλαϊτζάκη εκπρόσωπος του Βουλευτή Ηρακλείου Φραγκίσκου Παρασύρη, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Κουταβά και πρώην Πρόεδρος της Παγκρητίου Ενώσεως και της Κρητικής Εστίας κ. Γιώργος Μαριδάκης, η Τζένη Καλλέργη σύζυγος του αείμνηστου ηθοποιού Λυκούργου Καλλέρη, οι Επίτιμοι Πρόεδροι της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Ένωσης Μυλοποταμιτών Σπύρος Φακιδάρης και Σπύρος Τρούλης, η Αντιπρόεδρος της Παγκρητίου Ενώσεως Γυναικών και π. Υποψήφια Βουλευτής ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής κα Δώρα Παπαδάκη, ο Βασίλης Αποστολάκης Αντιστράτηγος ε.α. η Αναστασία Αντωνιάδου-Παλαιάκη πρώην Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Αθηναίων, ο Δικηγόρος Δημήτρης Φακιδάρης, οι παλαίμαχοι αθλητές Παναγιώτης Κελεσίδης και Χρήστος Καλτσάς, ο Μιχάλης Παπαδάκης εκδότης Εφημερίδας ΚΡΗΤΙΚΑ ΝΕΑ, Ο Μανώλης Σκλαβουνάκης Ιδιοκτήτης του ΤΑΛΩΣ FM 88.6 και Bali Travel Crete, ο Στέλιος Παττακός εκδότης της εφημερίδας ΜΑΝΤΑΤΟΦΟΡΟΣ και ιδιοκτήτης του ραδιοσταθμού ΚΡΗΤΗ FM, ο Αντώνης Γιαννουλάκης Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Ωρωπού και Πέριξ Περιοχών, ο Νίκος Ανδρουλάκης τραγουδοποιός, ο Νίκος Τουρνάκης Ηθοποιός και αρκετοί άλλοι Πρόεδροι και εκπρόσωποι φορέων.
Το Ολοκαύτωμα του Σπηλαίου Μελιδονίου : Η Πίστη με το Πάθος για την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Στο σπήλαιο του Μελιδονίου, στο Γεροντόσπηλιο τιμούμε ένα τραγικό, ζοφερό γεγονός, που συνέβη πριν 200 χρόνια και το οποίο δείχνει στην πιο τραγική του διάσταση την αγριότητα του πολέμου αλλά και το άσβεστο πάθος της ελληνικής ψυχής για λευτεριά. Σε αυτόν τον «ιερό χώρο» σ΄ αυτές τις πέτρες συνυπάρχουν, άρρηκτα συνδεδεμένα, ο Μύθος με την Ιστορία, η Θρησκεία με το Θάνατο, η Πίστη με το Πάθος για την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Σε αυτόν το χώρο, με τη μακραίωνη θρησκευτική παράδοση, έμελλε να γραφεί ένα ζοφερό γεγονός, τον Ιανουάριο του 1824, που σημάδεψε την επανάσταση και τους αγώνες των Κρητικών για λευτεριά. Κατά την διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το σπήλαιο του Μελιδονίου είχε δύο σημαντικές χρήσεις.
Πριν από την έναρξη της επανάστασης, ήταν ορμητήριο και χώρος, στον οποίο πραγματοποιούνταν συναντήσεις των οπλαρχηγών για την οργάνωση επαναστατικών κινημάτων, αλλά και καταφύγιο από τις επιδρομές των Τούρκων. Έτσι, στο πλαίσιο της χρήσης του ως καταφυγίου, τον Οκτώβρη του 1823, όταν στρατοπέδευσε στο Μελιδόνι ο τουρκοαιγυπτιακός στρατός υπό τον Χουσεΐν Μπέη, όλοι οι άμαχοι κάτοικοι του χωριού, 370 γυναικόπαιδα, φυλασσόμενοι από 30 πολεμιστές, κλείστηκαν στο σπήλαιο για δεύτερη φορά, για να προφυλαχθούν από την επιδρομή του Χασάν Πασά.
Όταν ο Χουσεΐν Μπέης το πληροφορήθηκε, ζήτησε από τους κατοίκους να παραδοθούν. Η απάντηση των αποκλεισμένων ήταν Θάνατος, όχι υποταγή, απάντηση που προκάλεσε τον αποκλεισμό του σπηλαίου για τρεις ολόκληρους μήνες. Παρά τις εφόδους και τις επιθέσεις των Τούρκων, οι έγκλειστοι δεν αντιμετώπιζαν ιδιαίτερο πρόβλημα επιβίωσης.
Όμως, στις 24 Ιανουαρίου 1824, ο Χουσεΐν Πασάς, ρίχνοντας μεγάλες πέτρες στην είσοδο του σπηλαίου, την απέκλεισε και στη συνέχεια τοποθέτησε εύφλεκτα και δηλητηριώδη υλικά (άχυρα, λάδια, πυρήνες κ.ά.), στα οποία έβαλε φωτιά, με αποτέλεσμα οι αναθυμιάσεις να προκαλέσουν τον μαρτυρικό θάνατο των αμάχων από ασφυξία.
Τo σπήλαιο Μελιδονίου βρίσκεται 2 περίπου χιλιόμετρα από το χωριό Μελιδόνι, στη νότια πλευρά του όρους Κουλούκωνα. Ένας χώρος με μεγάλη ιστορία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα!
