Απάντηση στον εν Ζαπορίζια της Ουκρανίας Μητροπολίτη Λουκά του Πατριαρχείου Ρωσσίας
Γράφει ο Αρχιμανδρίτης Ρωμανός Αναστασιάδης
Στο ελληνόφωνο διαδίκτυο κυκλοφόρησε σχόλιο του Μητροπολίτη Λουκά της εν Ουκρανία εκκλησιαστικής παρουσίας του Πατριαρχείου Ρωσσίας, σχόλιο το οποίο απασχολούν τόσο οι απόψεις περί άρσης του Ρωσσικού Αυτοκεφάλου όσο και για το πώς επέστρεψαν οι εν σχίσματι αδελφοί στην κανονικότητα και μάλιστα έλαβαν καθεστώς Αυτοκεφαλίας.
Έχει ανάγκη ο δεσπότης να επικαλεσθεί τον Γκόγκολ, αλλά έχουμε και εμείς τη φράση του Σοφοκλή στην «Αντιγόνη» του: «τὸ κακόν δοκεῖν ποτ᾽ ἐσθλὸν τῷδ᾽ ἔμμεν’ ὅτῳ φρένας θεός ἄγει πρὸς ἄταν» (που σημαίνει: «το κακό φαίνεται για καλό σε αυτόν, του οποίου το μυαλό ο θεός οδηγεί προς την άτη [=καταστροφή, συμφορά]»)! Και πραγματικά: Κάνατε το σχίσμα οδηγώντας στα άκρα το δίκαιο αίτημα για αυτοκεφαλία των πιστών Ουκρανών! Τόσους αιώνες το διεκδικούν και εσείς εκεί.
Πείσμα. Πώς να τους χάσετε; Γίνεται; Προτιμούσατε να τους ξέρετε «σχισματικούς», να έχετε ανθρώπους στο σκοτάδι της μη κοινωνίας με το σώμα της Εκκλησίας παρά να υποχωρήσετε και να χάσετε από το… κύρος σας. Ποιμένες αμελείς, που ταχθήκατε όχι για να φυλάτε το ποίμνιο του Χριστού αλλά για να υπηρετείτε τα κοσμικά όργανα του κράτους σας! Σκοπός σας ο ρωσσισμός πρώτα και μετά η πίστη του Χριστού. Γι’ αυτό και Κανόνες πατήσατε και την πράξη της Εκκλησίας παραβλέψατε και όσες παραβάσεις φορτώνατε (εννοείται άδικα και αθεμελίωτα) στο Πατριαρχείο μας τις κάνατε όλες μαζεμένες σε μια κίνηση προς Αφρική. Ούτε ο Θεός σας συγκινεί ούτε η Αγία Του Εκκλησία. Μόνον ο ρωσσισμός σας.
Λίγο μετά το Ευαγγελικό ανάγνωσμα του Ασώτου ήρθε το σχόλιο αυτό στις αναγνώσεις μας. Εκεί καθρεφτίζεστε καθαρά. Ο πρεσβύτερος αδελφός. Αυτός που έμεινε κοντά στον πατέρα, κοντά στη Μια Εκκλησία του Χριστού, Κεφαλή της οποίας από ιεροκανονικής πλευράς είναι ο Αγιώτατος Οικουμενικός Θρόνος, όπως άλλωστε σαφώς διατυπώνεται και στο Συνοδικό Χρυσόβουλο του έτους 1590 προς τον πρώτο Πατριάρχη Ρωσσίας Ιώβ, στον οποίο εδίδετο η εντολή: «κεφαλὴν καὶ ἀρχὴν ἔχ[ει] αὐτὸς τὸν Ἀποστολικὸν Θρόνον τῆς τοῦ Κωνσταντίνου Πόλεως ὡς καὶ οἱ ἄλλοι Πατριάρχαι» (Κ. Δελικάνη, Τα εν τοις κώδιξι του Πατρ. Αρχειοφυλακείου επίσημα Εκκλησιαστικά Έγγραφα, τ. 3, σ. 25, Εν Κων/πόλει 1905).
Και αντί να χαρείτε με την αποκατάσταση των αδελφών σας, εσείς μαίνεστε εναντίον τους! Γυρεύετε συγγνώμες; Αλήθεια, ποια συγγνώμη πρόφερε ο Άσωτος πριν τρέξει ο Γέροντας πατέρας του να τον κατασπασθεί στο σβέρκο και να τον χώσει μέσα στην αγκαλιά του διαγράφοντας κάθε πίκρα που του έδωσε; Καμία! Αρκούσε για τα πατρικά σπλάχνα το ότι τον είδε να επιστρέφει! «ἔτι δὲ αὐτοῦ μακρὰν ἀπέχοντος εἶδεν αὐτὸν ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἐσπλαγχνίσθη, καὶ δραμὼν ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν» (Λουκ. ιε΄ 20). Εσάς ούτε αυτό σας συγκίνησε ακριβώς διότι δεν ήσαστε και δεν είστε η μητέρα του Ουκρανικού Χριστιανικού λαού! Εκείνοι προηγήθηκαν στην πίστη, εσείς πήρατε την κοσμική δύναμη. Εκείνοι στο ήθος, εσείς στο ξίφος.
Σας είπε σωστά ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος: αφού όντως επέστρεψαν οι πεπλανημένοι αδελφοί στην Εκκλησία διά της εκκλήτου! Επαναλαμβάνετε το παραμύθι ότι κοινωνήσαμε και κοινωνούμε με αιρετικούς και σχισματικούς και αχειροτονήτους! Εμείς θα σας το αναιρούμε κάθε φορά που θα το επικαλείστε έτσι ψεύτικα και συκοφαντικά: επέστρεψαν οι αδελφοί μας! Έκαναν έκκλητο! Το έκκλητο υπάρχει σε τόσες δυσεξαρίθμητες περιπτώσεις, ψάξτε τες. Κρίθηκε το έκκλητο. Δικαιώθηκαν.
Υπήρξε συγχωρητικό αποκαταστατικό Γράμμα του Πατριάρχη. Φίλησαν το χέρι Του αλλά και του Εξάρχου Του σε εκείνες τις ευλογημένες στιγμές της Ενωτικής Συνόδου τότε στο Κίεβο όπου δεν ήρθατε αν και προσκληθήκατε! Μιλήσατε για την εκλογή αυτή με όρους Καρναβαλιού! Μήπως αυτό μόνο σας έμεινε ως προσωπικό και συλλογικό βίωμα από την ευλογημένη αυτή περίοδο του Τριωδίου που διανύουμε και όχι η παραβολή των παραβολών, η του Ασώτου; Έτσι φαίνεται δυστυχώς!
Γι’ αυτό και σας πείραξε, ως την κίβδηλη μητέρα επί Σολωμόντος (πρβλ. Βασιλειών Γ’ (γ΄ 16-28), όταν ήρθαν μπροστά στην αληθινή τους Μητέρα και Εκείνη με τα σπλάχνα οικτιρμών τούς έδωσε δικαιοσύνη. Γιατί να μη συγχωρεθούν αυτά τα παιδιά όταν έκαναν ό,τι ακριβώς όλοι οι λαοί; Με βία πήρατε ψιλώ ονόματι Πατριαρχική αξία, εκείνοι να μη δικαιούνται ούτε Αυτοκεφαλία! Όλα δικά σας, όλα κατά το συμφέρον σας, όλα, όλα, όλα, κατά το πώς συμφέρουν εσάς! Δεν είναι όμως έτσι! Δεν μπορεί να είναι έτσι.
Και τώρα; Πού είναι η δήλωσή σας υπέρ των αγώνων του Έθνους σας; Μια δήλωση; Κάτι; Όλα ειρηνικά; Μόνο γενικόλογα για την εδαφική ακεραιότητα; Χωρίς να καταγγέλλονται απερίφραστα οι μόνοι που την επιβουλεύονται; Που ήδη απετόλμησαν τα πρώτα βήματα ακρωτηριασμού της Ουκρανίας, κουρελιάζοντας κάθε αρχή και κανόνα Διεθνούς Δικαίου και Ηθικής;
Όμως πώς να κάνει κανείς τέτοια δήλωση όταν η έδρα της διοίκησής του εκκλησιαστικά βρίσκεται μέσα σε μια οντότητα η οποία διάκειται τόσο εχθρικά; Όχι η έδρα που μένεις. Η έδρα όπου ανήκει η έδρα σου! Έχει διαφορά. Νοικοκύρης ή τελικά κλέφτης όποιος εργάζεται εντός της χώρας του υπέρ μιας εκκλησιαστικής διοίκησης υποταγμένης απόλυτα σε εκείνους που διάκεινται εχθρικά και αμφισβητούν την υπόσταση, ανεξαρτησία και κυριαρχία της;
Είστε αξιοθρήνητοι, δεσπότη μου. Αξιοθρήνητοι και αδικαιολόγητοι. Διότι κάνετε τόση φασαρία την ώρα που ολάκερη η ανθρωπότητα σιωπά στην υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου προσευχή. Υπέρ του να μη χυθεί άλλο αίμα. Όμως όλα τα κάνετε επειδή απώτερος σκοπός σας είναι να παρασύρετε σε ένα άνομο και εκβιαστικό διάλογο το Οικουμενικό Πατριαρχείο ώστε να συζητήσει τι; Επί των αποφάσεών του; Επί των πεπραγμένων του; Επί της συγχωρητικότητός του; Επί των ευθυνών και προνομίων του; Ξεχνάτε ότι έχουμε στο πηδάλιο ένα Μέγα Βαρθολομαίο! Ο Οποίος θυσιάζει τον εαυτό Του υπέρ των ευθυνών και προνομίων της Μεγάλης Εκκλησίας, ανεξάρτητα από τις πιέσεις που του ασκείτε με κάθε τρόπο, φανερό και αφανή! Είναι Πατριάρχης, διάδοχος μεγάλων Πατριαρχών! Άδικα ματαιοπονείτε, μεθοδεύοντας την απογύμνωσή Του.
Κλέφτης λοιπόν ποιος, δεσπότη μου, του δικαίου, της λογικής, της εκκλησιαστικής συνείδησης, της κανονικότητας; Ποιος ο κλέφτης και ποιος ο νοικοκύρης;
