Την ώρα που μία εβδομάδα την τραγωδία στα Τέμπη τα ερωτήματα γύρω από τα αίτια της τραγωδίας παραμένουν αναπάντητα και πληθαίνουν ο κύκλος των κατηγορουμένων για τη μεγαλύτερη σιδηροδρομική τραγωδία στα ελληνικά χρονικά διευρύνεται.
Η Εισαγγελία Πρωτοδικών άσκησε τρεις νέες συμπληρωματικές ποινικές διώξεις σε πρόσωπα που διαδραμάτισαν κομβικό ρόλο στο τρομακτικό δυστύχημα.
Έτσι πλέον στο «μικροσκόπιο» των Αρχών εκτός από τον σταθμάρχη μπαίνουν ο επιθεωρητής του ΟΣΕ, που έβαλε στη συγκεκριμένη νυχτερινή βάρδια τον 59χρονο και βγήκε σε αναρρωτική άδεια ένα 24ωρο μετά την τραγωδία, αλλά και οι δύο σταθμάρχες που όφειλαν να είναι παρόντες ως τις 23:00 το βράδυ και έφυγαν νωρίτερα εγκαταλείποντας το πόστο τους.
Μάλιστα το γεγονός πως ο σταθμάρχης δεν είναι ο μόνος υπεύθυνος γι’ αυτή την τραγωδία αναγνωρίζεται ήδη από τη Δικαιοσύνη, καθώς τα νέα τρία πρόσωπα είναι αντιμέτωπα ακριβώς με τις ίδιες κατηγορίες με αυτές που αντιμετωπίζει και ο 59χρονος, κάτι που σημαίνει πως τους αναγνωρίζεται το ίδιο μερίδιο ευθύνης.
Οι τρεις εμπλεκόμενοι αναμένεται από αύριο, Παρασκευή να κληθούν να καταθέσουν ως κατηγορούμενοι πλέον. Όμως η διαδικασία μπορεί να αργήσει καθώς μπορούν να ζητήσουν προθεσμία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του MEGA, ο επιθεωρητής είχε προετοιμαστεί ήδη για την απολογία του καθώς αφού πήρε την αναρρωτική είχε έρθει στην Αθήνα.
Αντιμέτωποι ακόμα και με ισόβια
Ο επιθεωρητής εγκαλείται γιατί έβαλε τον άπειρο σταθμάρχη σε έναν κομβικό σταθμό όπως αυτός της Λάρισας, καθώς και για το γεγονός ότι δεν είχε υπηρετήσει προηγουμένως στον συγκεκριμένο σταθμό και δεν είχε προγραμματιστεί να είναι μετά το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας κάτι που σημαίνει πως μπήκε μόνο για να κάνει τα ρεπό του τριημέρου.
Οι δύο σταθμάρχες ελέγχονται για αν έφυγαν νωρίτερα από τη βάρδια που έληγε στις 23:00, αλλά και γιατί δεν έμειναν λίγο παραπάνω καθώς παρόλο που το μοιραίο Intercity 62 καθυστέρησε θα μπορούσαν να μείνουν λίγο παραπάνω και ίσως να διακρίνουν το λάθος με τα κλειδιά.
Οι κατηγορούμενοι για την τραγωδία των Τεμπών αντιμετωπίζουν ποινή από 10 χρόνια κάθειρξη έως και ισόβια. Συγκεκριμένα κατηγορούνται με το κακούργημα της διατάραξης της ασφάλειας των συγκοινωνιών, καθώς για τα πλημμελήματα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια και της βαριάς σωματικής βλάβης επίσης από αμέλεια.
Επίσης σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να μπουν στο μικροσκόπιο των ερευνών και άλλα πρόσωπα, καθώς εάν λειτουργούσαν τα συστήματα ασφαλείας όπως της τηλεδιοίκησης και φωτοσήμανσης τότε το φριχτό δυστύχημα που έκοψε το νήμα της ζωής 57 ατόμων θα είχε αποφευχθεί, οπότε ίσως αναζητηθούν κι εκεί ευθύνες.
Κενά, αντιφάσεις και επίρριψη ευθυνών εκατέρωθεν
Ο προϊστάμενος Γ’ Επιθεώρησης του ΟΣΕ, αρμόδιος για τις βάρδιες, επτά ημέρες πριν καταστεί κατηγορούμενος για τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη, έδωσε, καταθέτοντας ως μάρτυρας τότε στην ανακρίτρια παραδέχθηκε πως ένας άπειρος σταθμάρχης, τοποθετήθηκε μόνος στη βραδινή βάρδια.
«Ο σταθμάρχης Β. Σ. πιστοποιήθηκε με εξετάσεις ικανός ως και από τις 26 Ιανουαρίου 2023 έως τις 31 Ιανουαρίου 2023 εργαζόταν νυχτερινός ως ενισχυτικός στον σταθμό της Λάρισας (μαθητεία δίπλα στους σταθμάρχες)…Στις 28 Φεβρουαρίου 2023 ο Σ. Β. είχε ωράριο από 22:00 έως 07:00 και ήταν ο μοναδικός σταθμάρχης στη βραδινή βάρδια. Μεταξύ 22:00 και 23:00, υπήρχαν και υπηρετούσαν ταυτόχρονα τρεις σταθμάρχες, με επικεφαλής τον Π. ως αρχαιότερο την υπηρεσία», ανέφερε στην κατάθεσή του ο επιθεωρητής Λάρισας.
Ευθύνες στον μηχανοδηγό και στους δύο σταθμάρχες
Ο επιθεωρητής στην πρώτη του κατάθεση στην ανακρίτρια επέρριψε ευθύνες για την τραγωδία τόσο στον 59χρονο όσο και στους δύο σταθμάρχες που έπρεπε να ήταν στο πόστο τους μέχρι τις 11 το βράδυ.
Ωστόσο όπως προκύπτει μεγαλύτερο διάστημα από τις 10 μέχρι και τις 11 το βράδυ ο 59χρονος αφέθηκε μόνος να διαχειριστεί την πυκνή κυκλοφορία στον σταθμό της Λάρισας. 13 δρομολόγια στη βάρδια του και εντύπωση ωστόσο προκαλεί πως ο 63χρονος επιθεωρητής δε γνώριζε για την πρόωρη αποχώρηση των δύο απογευματινών σταθμαρχών από τη βάρδια τους.
«Μεταξύ 22:00 και 23:00, υπήρχαν και υπηρετούσαν ταυτόχρονα τρεις σταθμάρχες, με επικεφαλής τον Π. ως αρχαιότερο την υπηρεσία. Μετά το συμβάν ενημερώθηκα από τον σταθμάρχη Σ. ότι από την έναρξη της βάρδιας του ώρα 22:00 ήταν μόνος του διότι ούτε ο Π. ούτε ο Χ. βρίσκονταν στο γραφείο του σταθμάρχη. Γνωρίζω επίσης ότι ο κεντρικός σταθμάρχης Παλαιοφαρσάλων Ζήνδρος Γεώργιος έδωσε εντολή στο σταθμάρχη Π. να παραμείνει μέχρι την ομαλή διεξαγωγή της κυκλοφορίας και να εξασφαλίσει την άφιξη της αμαξοστοιχίας 62 στη Λάρισα που είχε κάποια λεπτά καθυστέρησης», ανέφερε στην κατάθεσή του ο επιθεωρητής Λάρισας.
Οι αντιφάσεις με τις ώρες
Μάλιστα, ο 59χρονος σταθμάρχης του ανέφερε διαφορετική ώρα αποχώρησης των συναδέλφων του από αυτή που είπε στην απολογία του. Σύμφωνα με την απολογία του προφυλακισμένου σταθμάρχη «περί τις 22:10 με 22:15 ο Χ. Π. αναχώρησε. Λίγο μετά περί ώρα 22:20 με 22:25 αναχώρησε και ο Κ. Π.».
«Όταν στη 01:15 συνάντησα τον Β. Σ. (σ.σ. 59χρονος σταθμάρχης), τον ρώτησα γιατί έμεινε μόνος του, ενώ υπήρχε σταθμάρχης μου απάντησε ότι ο Π. (σ.σ. προηγούμενος σταθμάρχης) παρέδωσε σε αυτόν και έφυγε γύρω στις 21:45 με 21:50. Τον Π., τον ξαναρώτησα τι ώρα έφυγε, κι αυτός μου απάντησε ότι αυτός παρέδωσε κανονικά δίχως να προσδιορίσει ακριβές χρονικό σημείο. Θεωρώ ότι αν Π. εξασφάλιζε έστω την αμαξοστοιχία 2597, ίσως να είχε αποφευχθεί το ατύχημα…», ανέφερε ο επιθεωρητής Λάρισας.
Εκτός λειτουργίας κρίσιμα συστήματα
Ο επιθεωρητής εξήγησε στην ανακρίτρια πως η σηματοδότηση στο σταθμό της Λάρισας δεν λειτουργούσε επί σειρά ετών.
«Επί σειρά ετών, πάνω από έξι – επτά χρόνια και στην άνοδο και στην κάθοδο δε λειτουργούσαν τα φώτοσήματα, ήταν μονίμως κόκκινα. Άρα για να αναχωρήσει κάθε αμαξοστοιχία, έπρεπε να επιδοθεί από τον σταθμάρχη στον εκάστοτε μηχανοδηγό υπόδειγμα ειδοποίησης 1001. Από τα μέσα Νοεμβρίου του 2022 παραδόθηκε από τις εταιρείες ΕΡΓΟΣΕ και ΑΛΣΤΟΝ η φωτεινή σηματοδότηση αλλά κάποιες στιγμές παρουσίαζε προβλήματα».
Εκτός λειτουργίας στους συρμούς, καθώς λειτουργούσε μόνο στα σταθμαρχεία, ήταν και το σύστημα ραδιοεπικοινωνίας (GSM-R). Ένα σύστημα που, όπως επισημαίνουν ειδικοί στο Μega θα μπορούσε να αποδειχθεί σωτήριο.
Ο 59χρονος σταθμάρχης μάλιστα είχε εκπαιδευτεί στο συγκεκριμένο σύστημα:
«Το GSM-R, υπάρχει σε όλα τα σταθμαρχεία και χρησιμοποιείται για ενδοεπικοινωνία μεταξύ των σταθμών, η οποία καταγράφεται, είναι δε εγκατεστημένο σε κάποιες αμαξοστοιχίες αλλά όχι σε όλες και δεν λειτουργεί».
Η πρώτη επίσημη δήλωση του επιθεωρητή
Μάλιστα μετά την άσκηση της ποινικής δίωξης ο επιθεωρητής Λάρισας του ΟΣΕ, Δημήτρης Νικολάου, μέσω του δικηγόρου του, Ιωάννη Γλύκα παρουσίασε τη δική του εκδοχή για το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη με μία μακροσκελή δήλωση που έδωσε στη δημοσιότητα.
«Πολλαπλά λάθη, εγκατάλειψη θέσεων εν ώρα υπηρεσίας από δύο σταθμάρχες και η μη συνακόλουθη τήρηση του ωραρίου, η μη έγκαιρη και επιβεβλημένη ενημέρωση εκ μέρους των απολειπομένων μηχανοδηγών περί της εισόδου στη γραμμή καθόδου με την παράλληλη μη ενημέρωσή τους με τον οιονδήποτε τρόπο από τον αρμόδιο σταθμάρχη, σε συνδυασμό με την ολιγωρία ως προς την ολοκλήρωση της εγκατάστασης του συστήματος τηλεδιοίκησης και των έργων σηματοδότησης, συνθέτουν το σκηνικό του τραγικού δυστυχήματος», ανφέρει χαρακτηριστικά.
Αναλυτικά η γραπτή δήλωση του κ. Δημήτρη Νικολάου
«Αναντίρρητα, η επιλογή μέχρι και σήμερα περί της σιωπής, γίνεται ως ελάχιστη ένδειξη σεβασμού προς τα θύματα και τις οικογένειές τους, των οποίων ο πόνος είναι αβάσταχτος.
Σεβαστό εντούτοις, πρέπει να είναι και το τεκμήριο αθωότητας μου όπως και το δικαίωμα μου σε Δίκαιη Δίκη και θέτω τον εαυτό μου ενώπιον των Αρχών, όντας ανά πάσα ώρα και στιγμή στη διάθεσή τους.
Άλλωστε, από την πρώτη στιγμή, ήτοι την 03/03/2023 κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας, μετέβην περί την ώρα 13:00 αυτοβούλως ενώπιον του Γ ́Ανακριτικού Τμήματος Πρωτοδικών Λάρισας προσκομίζοντας σχετικά έγγραφα προς γνώση και καταθέτοντας επί τέσσερις (4) ώρες.
Αναφορικά, με το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη που συνέβη στις 28 Φεβρουαρίου 2023 κοντά στον οικισμό Ευαγγελισμός Τεμπών Λάρισας και αφορούσε τη μετωπική σύγκρουση της επιβατικής αμαξοστοιχίας της της εταιρείας Hellenic Train με την εμπορική αμαξοστοιχία:
Τα κενά στην τηλεδιοίκηση
Η Διοίκηση του ΟΣΕ τον μήνα Μάιο του έτους 2022, προσέλαβε κλειδούχους ενώ τον μήνα Αύγουστο προχώρησε στην πρόσληψη εβδομήντα οκτώ (78) σταθμαρχών με δελτίο παροχής υπηρεσιών, εκ των οποίων οι δεκατρείς (13) τοποθετήθηκαν στη Λάρισα.
Εν προκειμένω, να διευκρινιστεί το εξής προς αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων των ανωτέρω αναφερομένων.
Αφενός, ο κλειδούχος, ως πόστο εργασίας στον σιδηρόδρομο, έχει ως βασική αποστολή του να επικουρεί τον σταθμάρχη, παίρνοντας εντολές από τον τελευταίο. Αν συμβεί η οιαδήποτε βλάβη στο αυτόματο σύστημα ή αν χρειαστεί, ο κλειδούχος θα αλλάξει χειροκίνητα τα κλειδιά με εντολή πάντα του σταθμάρχη.
Να τονιστεί ότι μέχρι και το έτος 2019, τηλεδιοίκηση λειτουργούσε στο τμήμα Λάρισας – Παλαιοφαρσάλου – Κατερίνης, εντούτοις, εξαιτίας πυρκαγιάς τέθηκε εκτός λειτουργίας έως και σήμερα.
Αφετέρου, οι σταθμάρχες μέσω θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης – μαθητεία-, λαμβάνουν τη σχετική συνακόλουθη πιστοποίηση από τον Οργανισμό για την ανάληψη των καθηκόντων τους. Η διαδικασία εκπαίδευσης των σταθμαρχών περιλαμβάνει με βάση τα εσωτερικά πρωτόκολλα του ΟΣΕ, συνολικά 716 ώρες θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης.
Από αυτές οι 524 ώρες αφορούν σε θεωρητική εκπαίδευση και οι υπόλοιπες 192 ώρες θεωρίας, παράλληλα με πρακτική εκπαίδευση.
Προς διευκρίνηση, η ιδιότητα του Επιθεωρητή ουδένα ρόλο διαδραματίζει στην ως άνω περιγραφόμενη εκπαίδευση, καθώς δεν μετέχουμε σ’ αυτή.
Άπαντες οι εργαζόμενοι θεωρούνται ισότιμοι και ικανοί εκτελώντας τα ανατιθέμενα καθήκοντά τους. Ακόμη και στην περίπτωση των νεοπροσληφθέντων, ουδεμία ειδική μεταχείριση λαμβάνει χώρα. Σημειωτέων, όλες οι Επιθεωρήσεις του δικτύου (από Πάτρα έως Αλεξανδρούπολη) τοποθέτησαν τους πιστοποιημένους σταθμάρχες στα κύρια καθήκοντά τους σε όλους τους σταθμούς, σε κυκλωματική εργασία.
Πότε επιβεβαιώθηκε ότι συγκρούστηκαν οι αμαξοστιχίες
Άλλωστε το φύλλο παρουσίας των εργαζομένων κοινοποιείται στην αρμόδια Διεύθυνση Κυκλοφορίας καθώς και στην αρμόδια Διεύθυνση Προσωπικού, προ μηνός, συντασσόμενο από την εκάστοτε Επιθεώρηση.
Άπαντες συνεπώς, είχαν γνώση περί των εργαζομένων που πρόκειται να τοποθετηθούν την οιαδήποτε βάρδια στο οιοδήποτε σημείο!
Εν προκειμένω, την 28η/02/2023 ευρισκόμουν καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας ένεκα υπηρεσιακών αναγκών στο Σταθμό του Βόλου.
Το χρονικό διάστημα από την ώρα 23:40 έως και 23:55 ενημερώνομαι το πρώτον ότι οι αμαξοστοιχίες 62 και 80563 δεν απαντούν!
Τονίζεται στο σημείο αυτό ότι, υπό κανονικό δρομολόγιο – χωρίς καθυστέρηση -, η αμαξοστοιχία 62 θα αναχωρούσε από τον σταθμό Λάρισας 22.11, όπου κατά το διάστημα 22.00-23.00 υπήρχαν βάσει προγράμματος 3 σταθμάρχες.
Αφού προέβην σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες κάλεσα τους αρμόδιους σταθμάρχες ως όφειλα να πράξω.
Την 23:55 επιβεβαιώνεται ότι οι άνω αμαξοστοιχίες συγκρούστηκαν.
Περί την ώρα 00:10 αναχωρώ πλέον μετά του γραμματέως για το σημείο της σύγκρουσης. Όταν φθάσαμε στο σημείο και αφού αντιλήφθηκα τι έχει λάβει χώρα, στη συνέχεια ενημέρωσα τον κ. Διευθυντή, αναφέροντας επακριβώς το μέγεθος της καταστροφής.
Πολλαπλά λάθη, εγκατάλειψη θέσεων εν ώρα υπηρεσίας από δύο σταθμάρχες και η μη συνακόλουθη τήρηση του ωραρίου, η μη έγκαιρη και επιβεβλημένη ενημέρωση εκ μέρους των απολειπομένων μηχανοδηγών περί της εισόδου στη γραμμή καθόδου με την παράλληλη μη ενημέρωσή τους με τον οιονδήποτε τρόπο από τον αρμόδιο σταθμάρχη, σε συνδυασμό με την ολιγωρία ως προς την ολοκλήρωση της εγκατάστασης του συστήματος τηλεδιοίκησης και των έργων σηματοδότησης, συνθέτουν το σκηνικό του τραγικού δυστυχήματος».
(Τα επισημασμένα αποσπάσματα με έντονη γραμματοσειρά – bold – είναι από τον κ. Νικολάου)
