1 στους 2 καταναλωτές σφίγγει το ζωνάρι – Μειώνουν την κατανάλωση για να πληρώσουν λογαριασμούς

Χαμηλές προσδοκίες για το καταναλωτικό κλίμα της χώρας στο επόμενο εξάμηνο καταγράφει η έρευνα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος, αποτυπώνοντας την παρούσα κατάσταση και τις προσδοκίες των καταναλωτών για το μέλλον.

Τα αποτελέσματα της έρευνας του ΣΕΛΠΕ δείχνουν με σαφή τρόπο ότι οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες από το κύμα ακρίβειας που πλήττει την ελληνική οικονομία.

Ενδεικτικές οι απαντήσεις τους ότι οι μεγαλύτερες δαπάνες τους παραμένουν οι πληρωμές λογαριασμών και οι αγορές προϊόντων. Την ίδια ώρα, 1 στους 2 δηλώνει ότι σκοπεύει να μειώσει τις δαπάνες για αγορά προϊόντων το επόμενο εξάμηνο.

Χαμηλά το κατ αναλωτικό κλίμα

Ειδικότερα, ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος λιανικής, τον Ιούνιο του 2023 διαμορφώθηκε στο -49 και βρίσκεται πολύ χαμηλότερα σε σχέση με τον μήνα βάσης, τον Οκτώβριο του 2019.

Ωστόσο, καταγράφεται αύξηση 19 μονάδων σε σχέση με την αντίστοιχη μέτρηση του Ιουλίου 2022.

Η συγκεκριμένη εξέλιξη έχει να κάνει τόσο με τις μέχρι σήμερα προσδοκίες των καταναλωτών για το προσεχές διάστημα, όσο και λόγω της παρούσας κατάστασης των καταναλωτών.

Συγκεκριμένα, ο υπο-Δείκτης παρούσας κατάστασης παρουσίασε μεταβολή από το -57 στο -46, ενώ ο υπό-δείκτης προσδοκιών μεγαλύτερη διόρθωση από -67 σε -54, αλλά και πάλι βρίσκεται χαμηλά.

Πρακτικά αυτό που καταγράφεται είναι και χαμηλές προσδοκίες, αλλά και επιβαρυμένα οικονομικά για τους καταναλωτές, με καλύτερη πορεία βελτίωσης για τις προσδοκίες των καταναλωτών (οι οποίες βέβαια παραμένουν αρνητικές). Οι εξελίξεις αυτές έχουν να κάνουν με τις πληθωριστικές πιέσεις, αγαθών και υπηρεσιών όπως θα φανεί και σε λοιπούς δείκτες.

Λένε όχι σε μεγάλες αγορές

Συγκεκριμένα, όπως αποτυπώνεται και στις επί μέρους ερωτήσεις, παρά την αισθητή βελτίωση στα ποσοστά, οι καταναλωτές θεωρούν ότι ακόμη δεν είναι μία ικανοποιητική περίοδος για να κάνουν μεγάλες αγορές για το σπίτι, τόσο οι ίδιοι, όσο και γενικά.

Οι προσδοκίες για τις δαπάνες δείχνουν το κλίμα

Οι προσδοκίες για τις δαπάνες είναι αυξητικές, αλλά σχετίζονται κυρίως με δαπάνες εκτός λιανικών αγορών, τον πληθωρισμό και την αύξηση των τιμών.

Όπως καταγράφεται στην έρευνα, το 36% εκτιμά ότι το δεύτερο εξάμηνο 2023 οι δαπάνες για λογαριασμούς κοινής ωφέλειας θα είναι αυξημένες.

Επίσης, το 42% εκτιμά ότι οι δαπάνες για αγορές προϊόντων το δεύτερο εξάμηνο 2023 θα είναι μειωμένες, ενώ μόλις το 19% ότι θα είναι αυξημένες. Λίγο καλύτερη είναι η εικόνα για τις υπηρεσίες (εισιτήρια, εστίαση) για τις οποίες εκτιμάται μείωση από το 28% των καταναλωτών αύξηση από 23%.

Αυξητική είναι η μέτρηση σε σχέση με τη φορολογία για την οποία το 57% εκτιμά ότι θα μείνει αμετάβλητη, το 13% ότι θα παρουσιάσει μείωση και το 30% αύξηση.

Πρακτικά τα στοιχεία δείχνουν ότι οι καταναλωτές αναμένουν μείωση των δαπανών για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες και μικρή αύξηση για δαπάνες διασκέδασης και ανησυχία για τις λοιπές δαπάνες παγίων εξόδων.

Σήμερα σύμφωνα με τους καταναλωτές, οι δαπάνες για λογαριασμούς αποτελούν μαζί με τις αγορές προϊόντων την μεγαλύτερη δαπάνη τους ως ποσοστό του εισοδήματος τους. Συγκεκριμένα, αποτελούν 30% των δαπανών, οι δαπάνες αγορών προϊόντων με αύξηση, ενώ οι δαπάνες λογαριασμών με μείωση.

Σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες δαπανών, καταγράφεται μια ελαφρώς αυξητική τάση, όμως οι δαπάνες για λογαριασμούς, ενοίκια και φόρους αντιπροσωπεύουν πλέον το 70% του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος.

Τα αποτελέσματα της έρευνας καταγράφουν ένα καταναλωτικό κοινό πιεσμένο, σε ένα μεταβατικό στάδιο, με βασική ανησυχία τις πληθωριστικές πιέσεις σε προϊόντα και ένα αρνητικό, αλλά βελτιούμενο καταναλωτικό κλίμα και στην αγορά της λιανικής στην Ελλάδα.

Κάθε φέτος και χειρότερα και στις διακοπές

Το σφίξιμο στο ζωνάρι των καταναλωτών είχε φανεί και σε μια προηγούμενη έρευνα του ΣΕΛΠΕ, η οποία αφορούσε στις διακοπές που θα κάνουν φέτος.

Όπως έδειξαν τα στοιχεία της έρευνας, ελάχιστοι (σε μονοψήφιο ποσοστό) είναι εκείνοι που μπορούν να διαμείνουν σε ξενοδοχεία, εκ των οποίων οι περισσότεροι χωρίς διατροφή στο πακέτο διαμονής.

Ειδικότερα, το 26% των ερωτηθέντων απάντησε ότι θα φιλοξενηθεί σε κάποιο φιλικό ή συγγενικό εξοχικό σπίτι, το 22% θα διαμείνει σε κάποια εξοχική κατοικία, το 20% επιλέγει διαμονή σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και μόνο το 9% διαμονή σε ξενοδοχεία (7% χωρίς διατροφή και 2% με πλήρη διατροφή).

Τέλος το 6% επιλέγει camping και το 6% επιλέγει ταξίδι στο εξωτερικό.

Μάλιστα, σχεδόν οι μισοί δήλωσαν ότι θα μαγειρέψουν πολλά από τα γεύματα των διακοπών, γιατί «τρώγοντας κάθε μέρα έξω… δεν βγαίνει».

Πιο συγκεκριμένα, το 45% των ερωτηθέντων απαντάει ότι κατά τη διάρκεια των διακοπών μαγειρεύει συχνά, κάτι που σημαίνει ότι προσπαθεί να μειώσει τη δαπάνη της εστίασης.

Παράλληλα το 66% δηλώνει ότι επισκέπτεται συχνά καταστήματα τροφίμων όπως σουπερμάρκετ κάτι που δείχνει και πάλι μία τάση εξοικονόμησης χρημάτων, ενώ το 53% αγοράζει τοπικά προϊόντα. Το 16% αγοράζει προϊόντα άλλων τύπων στις διακοπές του, είτε αναμνηστικά είδη, είτε λοιπά προϊόντα όπως ρούχα, παπούτσια, κοσμήματα, παιχνίδια κ.λπ.