Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει μια αναγκαία – από πολύ καιρό – παρέμβαση αποκατάστασης στη Χανιώπορτα, με στόχο να επιδιορθωθούν οι σοβαρές βλάβες που έχει υποστεί το μνημείο, να αποτραπούν περαιτέρω ζημιές στη λίθινη επένδυση του τόξου και έτσι να αποτραπεί ο κίνδυνος αποκλεισμού της χρήσης της ως ανοίγματος για πολίτες και οχήματα. Μετά την πετυχημένη δημοπράτηση που έγινε στις 28 Απριλίου, αναδείχτηκε ο ανάδοχος εργολάβος μεταξύ των τεσσάρων που είχαν καταθέσει προσφορές.
Τις προάλλες μάλιστα κατακυρώθηκε και ανατέθηκε η εργολαβία από τον Δήμο Ηρακλείου στον επιλεγέντα ανάδοχο εργολάβο και πλέον εκκρεμεί η έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο και η υπογραφή της σύμβασης για να ξεκινήσει η αποκατάσταση της “πληγωμένης” Χανιώπορτας.
Καλώς εχόντων των πραγμάτων, εφόσον φυσικά δεν υπάρξουν απρόοπτα ή εμπλοκές, τα διαδικαστικά θα έχουν ολοκληρωθεί και οι εργασίες θα ξεκινήσουν στα τέλη του καλοκαιριού, ή στις αρχές – το αργότερο – του φθινοπώρου. Στόχος άλλωστε του Δήμου Ηρακλείου είναι οι διαδικασίες να ολοκληρωθούν το ταχύτερο δυνατόν και οι εργασίες να ξεκινήσουν το συντομότερο, δεδομένου ότι το έργο, αρχικού προϋπολογισμού 395.000 ευρώ, έχει ενταχθεί προς χρηματοδότηση στο Ταμείο Ανάκαμψης, κάτι που σημαίνει ότι τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης είναι πολύ στενά…
Η ανάθεση στον ανάδοχο εργολάβο
Όπως αναφέρεται στη σχετική προ ημερών απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ηρακλείου, «επικυρώνεται το με χρονολογία 15/6/2023 2ο πρακτικό ελέγχου δικαιολογητικών κατακύρωσης, για την ανάθεση εκτέλεσης του έργου “Άρση επικινδυνότητας και αποκατάσταση νεωτερικού ανοίγματος στη Χανιώπορτα” Δήμου Ηρακλείου. Κατακυρώνεται ο ανωτέρω διαγωνισμός στην ένωση οικονομικών φορέων με διακριτικό τίτλο “LYDAKIS ESTATE Ι.Κ.Ε” Δ.Τ. “LYDAKIS ESTATE”, με ποσοστό μέσης έκπτωσης 21,41% και με δαπάνη 250.545,96 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ 24%). Κατά της παρούσας απόφασης χωρεί προδικαστική προσφυγή σύμφωνα με το άρθρο 4.3 της διακήρυξης».
Η εργολαβία
Για την… “επούλωση” των πληγών της Πύλης Παντοκράτορα δημοπρατήθηκε στις 28 Απριλίου εργολαβία ύψους 395.000 ευρώ, με τίτλο “Άρση επικινδυνότητας και αποκατάσταση νεωτερικού ανοίγματος στη Χανιώπορτα”. Το έργο περιλαμβάνεται ως υποέργο στην πράξη “Βελτίωση οδικής ασφάλειας αστικού οδικού δικτύου Δήμου Ηρακλείου” (Υποέργο 2), η οποία έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα “Βελτίωση οδικής ασφάλειας – ID 16631”, του έργου “Πρόγραμμα βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο” στον Άξονα 4.6. “Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας της χώρας” και χρηματοδοτείται από τη ΣΑΤΑ 055 του υπουργείου Εσωτερικών σε ποσοστό 100%.
Όπως αναφέρεται στη σχετική απόφαση, «το νεωτερικό άνοιγμα της Χανιώπορτας στα ενετικά τείχη της πόλης του Ηρακλείου αποτελεί, ως τοξωτή γέφυρα κάτω διάβασης, σημαντικό τεχνικό έργο, του οποίου η ακεραιότητα και η ασφάλεια είναι αναγκαίες για την εύρυθμη λειτουργία της πόλης, καθώς ευρίσκεται σε βασική αστική οδική αρτηρία, που συνδέει το ιστορικό κέντρο με τα δυτικά προάστια, τους γειτονικούς οικισμούς των δήμων Ηρακλείου, Μαλεβιζίου και την εθνική οδό Ηρακλείου-Χανίων. Οι εργασίες αφορούν στην αποκατάσταση των βλαβών που εντοπίζονται εσωτερικά του τόξου του γεφυρώματος (εσωράχιο), όπου παρατηρούνται πολύ έντονη υγρασία, διαρροή νερού, εγκάρσιες ρωγμές και αποσάθρωση του συνδετικού κονιάματος.
Το προφίλ και η αναγκαιότητα της αποκατάστασης
«Η Πύλη Παντοκράτορα, γνωστή περισσότερο ως Χανιώπορτα (ονομάστηκε έτσι επειδή τη χρησιμοποιούσαν κυρίως όσοι έρχονταν από την άλλη μεγάλη πόλη της Κρήτης, τα Χανιά), βρίσκεται σε ένα από τα κεντρικότερα σημεία του Ηρακλείου και αποτελούσε την έξοδο προς τη δυτική Κρήτη. Από έναν ενιαίο χώρο εσωτερικά της Πύλης ξεκινούν δύο αψιδωτές στοές με διαφορετικές εισόδους, η μία που οδηγούσε στα δυτικά και η άλλη (στρατιωτική στοά) στη νότια χαμηλή πλατεία του Προμαχώνα του Παντοκράτορα. Στις αρχές του 20ού αι. με την εμφάνιση του αυτοκινήτου δημιουργήθηκαν ρήγματα σε διάφορα σημεία του τείχους, δίπλα στις υπάρχουσες ενετικές πύλες. Έτσι κι εδώ, ακριβώς δίπλα στην Πύλη του Παντοκράτορα, δημιουργήθηκε το άνοιγμα της Χανιώπορτας που γεφυρώθηκε το 1913.
Το νεωτερικό άνοιγμα της Χανιώπορτας στα ενετικά τείχη της πόλης του Ηρακλείου, πέραν του πολιτιστικού και ιστορικού χαρακτήρα που διαθέτει, αποτελεί ως τοξωτή γέφυρα κάτω διάβασης σημαντικό τεχνικό έργο, του οποίου η ακεραιότητα και ασφάλεια είναι αναγκαία για την εύρυθμη λειτουργία της πόλης, καθώς βρίσκεται σε βασική αστική οδική αρτηρία, που συνδέει το ιστορικό κέντρο με τα δυτικά προάστια, τους γειτονικούς οικισμούς των δήμων Ηρακλείου και Μαλεβιζίου και την εθνική οδό Ηρακλείου-Χανίων», αναφέρεται στην προκήρυξη του διαγωνισμού, και επισημαίνεται ως προς τους λόγους που επιτάσσουν αναγκαία την παρέμβαση: «Οι εργασίες αφορούν στην αποκατάσταση των βλαβών που εντοπίζονται εσωτερικά του τόξου του γεφυρώματος (εσωράχιο), όπου παρατηρούνται πολύ έντονη υγρασία, διαρροή νερού, εγκάρσιες ρωγμές και αποσάθρωση του συνδετικού κονιάματος.
Η ιστορία του, το αξιόλογο μέγεθος του μνημείου και η εxξέχουσα θέση του επιβάλλουν την αποκατάσταση των βλαβών και την άρση των αιτιών της δημιουργίας τους, έτσι ώστε να μην προκληθεί περαιτέρω βλάβη στη λίθινη επένδυση του τόξου, να εξαλειφθεί κάθε κίνδυνος για την ευστάθεια μεμονωμένων δομικών υλικών, αλλά και πιο σημαντικό να εξασφαλιστεί η ασφάλεια των διερχόμενων πεζών και οχημάτων και παράλληλα να μην αποτραπεί η χρήση του ανοίγματος από πολίτες και οχήματα».neakriti.gr
