Ιστορική γέφυρα της Κρητικής Πολιτείας αναστηλώνεται στα Χανιά

Ξαναστήνεται στα Χανιά, μία από τις ιστορικότερες γέφυρες που υπάρχουν στην Κρήτη και κατασκευάστηκε επί Κρητικής Πολιτείας , ενώ κατά την διάρκεια της γερμανικής εισβολής στην Κρήτη τον Μάιο του 1941, υπήρξε το σημείο της έντονης αντίστασης Κρητικών και συμμάχων .
Πρόκειται για την μεταλλική γέφυρα στις εκβολές του ποταμού Ταυρωνίτη στον δήμο Πλατανιά.

Η ανάδειξη και αποκατάσταση της ιστορικής γέφυρας δρομολογήθηκε καθώς υπογράφηκε από το δήμαρχο Πλατανιά Γιάννη Μαλανδράκη και το νόμιμο εκπρόσωπο της εταιρείας «Σύμβουλοι Πολιτικοί Μηχανικοί ΑΡΗΣ Χ. Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία» η σχετική σύμβαση και ήδη έχουν ξεκινήσει τοπογραφικές αποτυπώσεις από τον ανάδοχο του έργου.

Τι περιλαμβάνει η μελέτη

Το αντικείμενο της μελέτης είναι ο έλεγχος στατικής επάρκειας της γέφυρας καθώς και η εκπόνηση μελέτης αποκατάστασης των φθορών και αντικατάστασης μερών, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς και διατάξεις, καθώς και η ανάδειξη της ιστορικής γέφυρας.

Οι απαιτούμενες επιμέρους μελέτες που θα συνταχθούν στο πλαίσιο της μελέτης είναι:

-Στατική και γεωτεχνική έρευνα και μελέτη

-Γεωτρήσεις και Ερευνητικά φρεάτια

-Στατική μελέτη γέφυρας

– Ανάδειξη της γέφυρας

-Τεύχη δημοπράτησης

Η πίστωση έχει εξασφαλιστεί από την Περιφέρεια Κρήτης και είναι εγγεγραμμένη στο τεχνικό πρόγραμμα και στον προϋπολογισμό του δήμου Πλατανιά

Σκοπός της μελέτης

Σκοπός της μελέτης είναι η διάσωση και αξιοποίηση της ιστορικής γέφυρας του Ταυρωνίτη, καθώς πρόκειται για μια γέφυρα χαρακτηριστικό δείγμα μεταλλικής γέφυρας των αρχών του 20ου αιώνα και προβλέπεται να αποτελέσει τμήμα μιας ευρύτερης περιπατητικής διαδρομής. Το μνημείο θα αναδειχθεί αισθητικά με κατάλληλη διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου με δυνατότητα πληροφόρησης του κοινού για την ιστορική αξία της γέφυρας για την περιοχή και τον ευρύτερο ελλαδικό χώρο.

Με την επισκευή της θα είναι εφικτή η ενσωμάτωση της στην πεζοπορική διαδρομή που πρόκειται να δημιουργήσει ο δήμος Πλατανιά, η οποία θα συνδέσει την περιοχή του Μάλεμε στην ανατολική όχθη του ποταμού Ταυρωνίτη, με τις περιοχές δυτικά έως τον οικισμό Κολυμβαρίου.

H μελέτη θα κατατεθεί για έγκριση στην αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας Κρήτης καθώς η γέφυρα βρίσκεται σε εγκαταλελειμμένο τμήμα της παλαιάς εθνικής οδού Χανίων – Καστελλίου και εποπτεύεται από αυτήν, καθώς και στην αρμόδια Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων.

«Στόχος μας είναι να αναδείξουμε ένα σημαντικό μνημείο που βρίσκεται στον δήμο μας και παράλληλα να το συνδέσουμε με τις προσπάθειες ανάπλασης της περιοχής», σχολίασε στο ΑΠΕ –ΜΠΕ ο δήμαρχος Πλατανιά Γιάννης Μαλανδράκης.

Μνημείο της Κρητικής Πολιτείας

Η γέφυρα χτίστηκε επί Κρητικής Πολιτείας το 1901 για να συνδέει την πόλη των Χανίων και την ευρύτερη περιοχή με την ενδοχώρα του νομού και κυρίως τις επαρχίες Κισσάμου και Σελίνου, αποτελώντας ένα πολύ σημαντικό έργο για τις μετακινήσεις της εποχής εκείνης.

Σχεδιάστηκε από το μηχανικό Μιχάλη Σαββάκη, είναι μεταλλικής κατασκευής και αυτό γιατί λόγω του μεγάλου πλάτους του ποταμού Ταυρωνίτη (150μ), δεν μπορούσε να κατασκευαστεί πέτρινη.

Είχε ξύλινο οδόστρωμα πλάτους 3,5 μ. και πεζοδρόμια στα δύο πλάγια πλάτους 60 εκ. και τα σίδερα κατασκευής μεταφέρθηκαν από τη Γερμανία.

Σημείο αναφοράς στη μάχη της Κρήτης

Η ιστορική αξία και σημασία της γέφυρας έγκειται στις μεγαλειώδεις μάχες που έγιναν εκεί αλλά και στο γειτονικό αεροδρόμιο του Μάλεμε κατά τη μάχη της Κρήτης το Μάιο του 1941, καθώς το αεροδρόμιο του Μάλεμε ήταν πρωτεύουσας σημασίας για τους Ναζί και η κατάληψη του, έγειρε την πλάστιγγα υπέρ των Γερμανών.

Τόσο στη γέφυρα του Ταυρωνίτη όσο και στο ύψωμα 107 στο διπλανό χωριό Βλαχερωνίτισσα, οι Γερμανοί συνάντησαν μεγάλη αντίσταση από τους Κρητικούς και τους Νεοζηλανδούς, είχαν πολλούς νεκρούς, κάτι που μαρτυράει και το γερμανικό νεκροταφείο του Μάλεμε, αλλά στο τέλος κατάφεραν να καταλάβουν το αεροδρόμιο και να μεταφέρουν μέσω αέρος εκεί όλες τις δυνάμεις τους για να καταλάβουν τελικά την Κρήτη.

Από τους σφοδρούς γερμανικούς βομβαρδισμούς ένα μέρος της τότε γέφυρας κατέρρευσε, όπως και το 1998 από τη φθορά του χρόνου και τη διάβρωση.

Το 2000 με πρωτοβουλία των κατοίκων και του τότε δήμου Βουκολιών, η γέφυρα αναστηλώθηκε και αποκαταστάθηκε μερικώς στην αρχική της μορφή και σήμερα αποτελεί ένα ζωντανό μνημείο της κρητικής αντίστασης ενάντια στους ναζί.

Η γέφυρα είναι χαρακτηρισμένη ως Νεότερο Ιστορικό Μνημείο.