Οι εξαγγελίες στη ΔΕΘ, ο μνημονιακός κύκλος και η διαμάχη για την πατρότητα της εξόδου από την εποπτεία

Η δύσκολη άσκηση της κυβέρνησης να βρει στέρεο αφήγημα για την οικονομία σε συνθήκες αβεβαιότητας, πανδημίας και πληθωρισμού

Στη λήξη του καθεστώτος της ενισχυμένης εποπτείας θέλει να επενδύσει η κυβέρνηση αφενός για να αντιπαρέλθει το σκόπελο του σκανδάλου των υποκλοπών και αφετέρου για να στηρίξει ένα συνολικό πολιτικό αφήγημα για τα κυβερνητικά της πεπραγμένα μετά από μια τριετία στην εξουσία και οδεύοντας προς τις εκλογές οι οποίες θα διεξαχθούν το αργότερο στα τέλη της άνοιξης – αρχές καλοκαιριού του 2023, δηλαδή σε λιγότερο από 12 μήνες από σήμερα.

Δύσκολη άσκηση
Ωστόσο, πρόκειται για μια δύσκολη άσκηση καθώς ακόμα και αν αύριο έκλεινε ως δια μαγείας το θέμα των υποκλοπών, παραμένει εξαιρετικά δύσκολη, αν όχι αδύνατη, η εξεύρεση ενός στέρεου αφηγήματος για την οικονομία μέσα σε τέτοιες συνθήκες αβεβαιότητας, πανδημίας και πληθωρισμού.

Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση κυρίως αυτό που έχει προβάλει κατά τη διάρκεια της τριετούς θητείας της είναι ότι διαχειρίστηκε αλλεπάλληλες και συνεχείς κρίσεις ξοδεύοντας στοχευμένα για τη στήριξη της κοινωνίας και κυρίως των πιο ευάλωτων και αδύναμων, σύμφωνα με το αφήγημά της, και προωθώντας παράλληλα το μεταρρυθμιστικό της έργο.

Σ’ αυτό το πλαίσιο ο πρωθυπουργός ουσιαστικά επανέλαβε στην ίδια κατεύθυνση ότι «η απαλλαγή από την Ενισχυμένη Εποπτεία σημαίνει μεγαλύτερη εθνική ευχέρεια στις οικονομικές μας επιλογές. Όχι όμως και επιστροφή στα λάθη που έφεραν την οδυνηρή μνημονιακή περιπέτεια. Με μία συνετή πολιτική που εξαντλεί τον δημοσιονομικό χώρο, χωρίς όμως να τον ναρκοθετεί. Με μέτρα μετρημένα, που αυξάνουν τον συνολικό πλούτο υπέρ όλης της κοινωνίας».

Πριν κλείσει η πρώτη τετραετία
Μάλιστα ο κ. Μητσοτάκης θέλησε να στείλει ένα μήνυμα αισιοδοξίας ότι «κλείνει, έτσι, ένας δωδεκαετής κύκλος που έφερε πόνο στους πολίτες, καθήλωση στην οικονομία και διχασμό στην κοινωνία. Για να ξεπροβάλει, όμως, ένας νέος, καθαρός ορίζοντας ανάπτυξης, ενότητας και ευημερίας για όλους».

Ο υπουργός Οικονομικών έχει προαναγγείλει άλλωστε την κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού με παράταση μέτρων στήριξης ή και με την λήψη ορισμένων νέων μέτρων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας και έχει δηλώσει ότι λόγω της καλής εικόνας των φορολογικών εσόδων έχει δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος παραπέμποντας για τις τελικές αποφάσεις στον ίδιο τον πρωθυπουργό και τις ανακοινώσεις του στις 10 – 11 Σεπτεμβρίου από το βήμα της ΔΕΘ.

Τα νέα μέτρα ενδεχομένως να αγγίξουν 2,5 δισ. ευρώ και θα αφορούν το 2022 και το 2023 ενώ είναι πολύ πιθανό να υπάρξει και προαναγγελία φορολογικών ελαφρύνσεων για μετά το 2023.

Το τι θα αποδώσουν σε πολιτικό επίπεδο είναι ένα ερώτημα. Ίσως για πρώτη φορά η κυβέρνηση δέχεται πυρ ομαδόν από την αντιπολίτευση καθώς η υπόθεση των υποκλοπών με τον ένα ή τον άλλο τρόπο δημιουργεί αναδιατάξεις στο πολιτικό σκηνικό, προϋποθέσεις για νέες συγκλίσεις και αποκλίσεις πολιτικών χώρων που μέχρι πρόσφατα μπορεί να φάνταζαν αδύνατες.

Πάντως ο Κυριάκος Μητσοτάκης φρόντισε να στείλει το μήνυμα πως «σήμερα η κυβέρνηση, πριν ακόμη κλείσει η πρώτη της τετραετία, γράφει τους τίτλους τέλους σε μία πολυετή δοκιμασία», ωστόσο πολιτική κόντρα ξέσπασε για την πατρότητα της «εξόδου» από την ενισχυμένη εποπτεία αλλά και των μνημονίων.

Προδιαγεγραμμένη από το 2018 η έξοδος από την εποπτεία
Στον ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουν ότι η έξοδος από την ενισχυμένη εποπτεία ήταν προδιαγεγραμμένη ήδη από το 2018 και σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκαν οι παρεμβάσεις των στελεχών του και πρωτίστως του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα.

«20/08/18 βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια και λάβαμε τετραετή ορίζοντα εξόδου από την εποπτεία. Τότε ο σημερινός πρωθυπουργός έλεγε ότι υπογράψαμε τέταρτο μνημόνιο και ζητούσε πιστοληπτική γραμμή. Σήμερα, 20/08/22, πανηγυρίζει για όσα πετύχαμε. Ψέματα και θράσος και τότε και τώρα. Όμως ο χρόνος του τελειώνει» τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.

Τόσο ο Νάσος Ηλιόπουλος όσο και η Έφη Αχτσιόγλου απάντησαν στα κυβερνητικά επιχειρήματα υποστηρίζοντας ότι η ΝΔ έχει βαρύτατες πολιτικές ευθύνες για τη χρεωκοπία της χώρας, με την τομεάρχη Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ να αναφέρεται στη σημερινή κατάσταση της πραγματικής οικονομίας και να χαρακτηρίζει την κυβέρνηση Μητσοτάκη ως «κυβέρνηση της κοινωνικής λεηλασίας».

Παραπλανητικό προεκλογικό αφήγημα
Αλλά και το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ ασκεί κριτική για «παραπλανητικό προεκλογικό αφήγημα» της κυβέρνησης και χαρακτηρίζει «προαποφασισμένη, από τους δανειστές το 2019, έξοδο της χώρας από την ενισχυμένη εποπτεία». Επιπρόσθετα δε, αμφισβητεί και τον «νέο ορίζοντα ανάπτυξης και ευημερίας για όλους» για τον οποίο κάνει λόγο ο κ. Μητσοτάκης στο μήνυμά του και σε αντίθεση με τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς η Χαριλάου Τρικούπη μιλά για μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα στην οικονομία.

Το ΚΚΕ όχι μόνο δεν συμμερίζεται την αισιοδοξία του πρωθυπουργού για το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας, αλλά αντίθετα υπογραμμίζει ότι ο κύκλος των μνημονίων δεν έκλεισε ποτέ υπογραμμίζοντας ότι άνοιξε ακόμα περισσότερο αυτός ο κύκλος μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης -το οποίο χαρακτηρίζει υπερμνημόνιο- επιβάλλονται μόνιμες δεσμεύσεις σε βάρος του λαού.

Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα
«Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα του πρωθυπουργού περί “ανάπτυξης και ευημερίας για όλους” καταρρέουν με τον πιο επίσημο τρόπο μπροστά στην ακρίβεια, τους μισθούς πείνας, τις νέες αυξήσεις στο ρεύμα και το φυσικό αέριο, τους πλειστηριασμούς της λαϊκής κατοικίας, συνολικά μπροστά στην πολιτική που με σταθερότητα θυσιάζει τις ανάγκες των πολλών για την εξυπηρέτηση των λίγων» σχολίασε το ΚΚΕ.

Από την δική του πλευρά το ΜέΡΑ25 αμφισβητεί και αυτό την έξοδο από την εποπτεία και τα μνημόνια σχολιάζοντας ειρωνικά ότι «ο Αύγουστος είναι για τους μνημονιακούς ο μήνας της εξόδου», θυμίζοντας ότι εκτός από τον κ. Μητσοτάκη φέτος, ο κ. Τσίπρας το 2018 είχε κάνει λόγο για την έξοδο από τα μνημόνια.

«Αν όντως βγαίνουμε σήμερα κ. Μητσοτάκη από την Ενισχυμένη Εποπτεία σας καλούμε αύριο κιόλας να μειώσετε τον ΦΠΑ στο 15%, τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα καύσιμα κι αλλού, να θεσπίσετε μια Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού και των βασικών κοινωνικών επιδομάτων και να αυξήσετε τις χαμηλές συντάξεις» επεσήμανε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΜέΡΑ25 Μιχάλης Κριθαρίδης.