Κορωνοϊός: Η νέα φάση της πανδημίας και η αλλαγή στην ενημέρωση για τα κρούσματα

Το σκεπτικό πίσω από την αλλαγή στον τρόπο ενημέρωσης από τον ΕΟΔΥ, οι διαφωνίες από μερίδα επιστημόνων και η πίεση στο ΕΣΥ από την αυξηση των κρουσμάτων

Η ημερήσια ανακοίνωση των κρουσμάτων του κορωνοϊού από τον Μάρτιο του 2020 οπότε και η πανδημία άρχισε να γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας, γρήγορα μετατράπηκε σε βασικό εργαλείο «ανάγνωσης» και «πλοήγησης» μέσα στην πανδημία.

Από την περασμένη εβδομάδα, η ενημέρωση έγινε εβδομαδιαία με την πρώτη έκθεση να μπερδεύει αρκετούς πολίτες ως προς τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν. Βασική αλλαγή είναι πως τα στοιχεία για τα κρούσματα και τους θανάτους δίνονται πλέον ανά εκατομμύριο πληθυσμού και οι περιοχές με την περισσότερη επιβάρυνση ανά 100.000 πληθυσμού.

Το σκεπτικό για την αλλαγή στην ενημέρωση
Για τον νέο τύπο ενημέρωσης, ο αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ, Δημήτρης Παρασκευής, σημειώνει στην «Κ» πως στην επόμενη έκθεση, αυτή δηλαδή της Τρίτης 19/7/2022, θα προστεθεί και η ανακοίνωση όλων των κρουσμάτων, στο σύνολο του πληθυσμού, πανελλαδικά, για την εβδομάδα που θα έχει περάσει. Αυτό το στοιχείο, αναμένεται να αφαιρέσει τη δυσκολία του υπολογισμού των κρουσμάτων στην κοινότητα.

Όσο για το σκεπτικό της αλλαγής, ο κ. Παρασκευής σημειώνει τα εξής: «Αντιλαμβανόμαστε ότι η νέα μορφή της ενημέρωσης που αφορά σε συγκρεκριμένο χρονικό πλαίσιο είναι κάτι που ο κόσμος δεν έχει συνηθίσει, σύντομα όμως οι πολίτες θα αντιληφθούν ότι δεν αλλάζει κάτι ούτε όσον αφορά στο επίπεδο της πληροφορίας ούτε στα ίδια τα μηνύματα της υγείας. Το να μαθαίνουμε το σύνολο των κρουσμάτων ανά εβδομάδα δεν αποκρύπτει πληροφορίες, δεν περιορίζει την αξιοπιστία των στοιχείων ενώ και η εκτίμηση της τάσης της πανδημίας, αν είναι δηλαδή πτωτική, σταθερή ή ανοδική πάντα πραγματοποιούνταν σε εβδομαδιαίο επίπεδο. Αυτό συμβαίνει γιατί ο αριθμός των τεστ που διενεργούνται μπορεί να διαφέρει πολύ από μέρα σε μέρα. Είμαστε πραγματικά σε μια ολοκαίνουργια φάση της πανδημίας με εκτεταμένη διασπορά μεν και πολλών κρουσμάτων, τα οποία όμως έχουν μικρό αποτύπωμα σε νοσηλείες σε ΜΕΘ και σε θανάτους σε σύγκριση με τα προηγούμενα πανδημικά κύματα».

Ο αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ σημειώνει επίσης ότι η απόφαση για την εβδομαδιαία ενημέρωση βασίζεται σε ένα σκεπτικό που το συζητούσαν στον οργανισμό και το είχαν προγραμματίσει εδώ και μήνες. «Αυτό που έχει σημασία πια είναι να παρακολουθούμε τους θανάτους και τις νοσηλείες σε ΜΕΘ. Δεν είμαστε ούτε στην αρχή της πανδημίας, ούτε στην εποχή πριν από τον εμβόλιο, ούτε στην περίοδο της επιθετικής μετάλλαξης Δέλτα» εξηγεί ο κ. Παρασκευής.

Ο κ. Παρασκευής σημειώνει τέλος, πως μετά από 2,5 χρόνια πανδημίας με ειδικά μέτρα και μηνύματα υγείας, οι πολίτες έχουν συνειδητοποιήσει τι πρέπει να κάνουν για να προφυλάσσονται αλλά και να προφυλάσσουν τους άλλους. Ο ίδιος θεωρεί ότι αυτό έχει γίνει πια σε σημαντικό βαθμό μέρος της κουλτούρας των Ελλήνων.

«Ίδια λογική ακολουθούν και άλλες χώρες»
Με τη σειρά της, η Μαρία Τσολιά, καθηγήτρια Παιδιατρικής και Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας, Διευθύντρια της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) στο Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού», αλλά και μέλος της επιτροπής των ειδικών για τη διαχείριση του κορωνοϊού στη χώρα μας, σημειώνει πως: «το νέο στοιχείο της πανδημίας είναι η πλήρης αποσύζευξη του αριθμού των κρουσμάτων με τη σοβαρότητα της λοίμωξης που χαρακτήριζε τα προηγούμενα κύματα. Το να μιλάς πια με τον ίδιο τρόπο δεν έχει νόημα και ουσία. Την ίδια λογική ακολουθούν κι άλλες χώρες- Ισπανία, Γαλλία, Σουηδία, Αγγλία κ.α».

Η αντίθετη άποψη
Αντίθετη άποψη με το παραπάνω σκεπτικό διατύπωσε στην «K» ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.Όπως υπογραμμίζει ο ίδιος: «Όταν σταματάς να δίνεις πληροφορία, συσκοτίζεις την κατάσταση, πόσο μάλλον σε μια περίοδο όπως η τωρινή- στην κορύφωση δηλαδή ενός πανδημικού κύματος.

«Το να παρακολουθούμε και να μιλάμε ημερησίως για την εξέλιξη της πανδημίας είναι κατ’ αρχάς χρήσιμο στο να καταλάβουμε αν χρειάζεται να πάρουμε νέα μέτρα. Φυσικά, η εμπειρία δείχνει ότι τα μέτρα δεν έχουν κανένα νόημα αν δεν τα “αγκαλιάζει” το κοινό, παρ’ όλα αυτά η καθημερινή ανακοίνωση των κρουσμάτων είναι από μόνη της ένα μήνυμα προς τους πολίτες.

Βέβαια, οι εβδομαδιαίες αναφορές είναι πιο σταθερές και εκφράζουν πιο σωστά την επικρατούσα τάση μετά από κάποιο διάστημα. Όμως, για τα μαθηματικά μοντέλα που “τρέχουμε” στα δικά μας εργαστήρια, τα οποία ούτως ή άλλως μιλούσαν με τη λογική των εβδομαδιαίων μέσων όρων, τα ημερήσια κρούσματα είναι σημαντικό στοιχείο, γιατί έτσι τα “εγκολπώνουμε” στον κυλιόμενο εβδομαδιαίο μέσο όρο».

«Με πιο απλά λόγια, η πιο σωστή ενημέρωση απ’ όλες είναι να δίνεις καθημερινά τον εβδομαδιαίο κυλιόμενο μέσο όρο. Για εμένα λοιπόν, ο ημερήσιος δείκτης είναι χρήσιμος και από αυτή τη σκοπιά η επιστημονική κοινότητα αποκλείεται από αυτή την πληροφορία. Αυτό λέγεται αδιαφάνεια. Τα δεδομένα που έχουν στα χέρια τους οι πολίτες, η επιστημονική κοινότητα και οι δημοσιογράφοι, μειώνονται. Επίσης, ο πολίτης προσαρμόζει τη συμπεριφορά του ανάλογα με το τι πληροφορίες παίρνει από την εξέλιξη της πανδημίας.

Όσο για το επιχείρημα ότι και άλλες χώρες ακολουθούν τη συγκριμένη πρακτική, να πω εδώ ότι η Πορτογαλία υιοθέτησε τη συγκεκριμένη πρακτική σε φάση αποκλιμάκωσης της πανδημίας και όχι κλιμάκωσης της».

«Διαχειρίσιμη η πίεση στο ΕΣΥ»
Ο Στέλιος Λουκίδης, πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας και επικεφαλής της 2ης Πνευμονολογικής Κλινικής στο «Αττικόν» σημειώνει πως η εικόνα που έχει και από το νοσοκομείο όπου εργάζεται είναι ότι η πίεση που δέχεται το ΕΣΥ είναι διαχειρίσιμη, ενώ υποστηρίζει ότι τα στοιχεία θα μπορούσαν να είναι διαθέσιμα καθημερινά στο κοινό για όσους θέλουν να τα βλέπουν.

Την ίδια στιγμή, η μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων είναι αναντίρρητο γεγονός. «Καθημερινά εκδίδονται εκατοντάδες αιτήσεις για χορήγηση αντιικών φαρμάκων» σημειώνει και προσθέτει πως σε αυτή τη φάση το προφίλ των νοσηλειών έχει αλλάξει: οι άνθρωποι που νοσηλεύονται είναι μεγάλοι σε ηλικία και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν από τη προσβολή τους με κορωνοϊό είναι ο «αποσυντονισμός» των υποκείμενων νοσημάτων από τα οποία πάσχουν. «Πνευμονίες δεν μας δίνουν οι νέες παραλλαγές και αυτό είναι ευχάριστο» τονίζει.

Στο ίδιο μήκος και ο καθηγητής πνευμονολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και υπεύθυνος στην πνευμονολογική κλινική του ΠΑΓΝΗ, Νίκος Τζανάκης. Όπως το θέτει ο ίδιος: «Είναι προς τη σωστή κατεύθυνση να μετριάσουμε πια το ανηλεές σφυροκόπημα της κοινής γνώμης που επικρατούσε ως τώρα. Θα μπορούσαν πάντως να υπάρχουν κάπου αναρτημένα τα στοιχεία για να μπορεί να τα βλέπει το κοινό χωρίς αυτό να συνοδεύεται από την τυπική ενημέρωση που γνωρίζαμε ως τώρα. Και αυτό θα ήταν μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση για να μην υπάρχει έδαφος να καλλιεργούνται οι φωνές οι οποίες λένε πως “κάτι μας κρύβουν” ή “κάτι μαγειρεύουν”.

Φυσικά, δεν τίθεται κανένα θέμα ότι κάτι μας κρύβουν ή ότι τα στοιχεία δεν είναι αξιόπιστα, είμαι βέβαιος ότι είναι αξιόπιστα, όμως η μη καθημερινή δημοσιοποίηση αφήνει χώρο για αντίλογο. Άλλωστε, για εμάς τους γιατρούς, τα στοιχεία είναι κατανοητά με τον τρόπο που παρουσιάζονται ενώ οι εβδομαδιαίες αναφορές μας βοηθούν στο να κάνουμε πιο εύκολα συγκρίσεις με προγενέστερες περιόδους της πανδημίας αλλά και με την κατάσταση που επικρατεί σε άλλες χώρες».https://www.kathimerini.gr/