ΟΧΥΡΑ ΠΟΥ ΕΝΩΝΟΥΝ Project: “FARO per i Forti”
Έκθεση φωτογραφίας Διεθνές δίκτυο για την
Χανιά 8-22 Ιουλίου 2020 ανάδειξη της οχυρωματικής
κληρονομιάς
Το έργο «FARO για τα οχυρά», συνοδευόμενο από την έκθεση «Forti che Uniscono – Οχυρά που ενώνουν», δημιουργήθηκε από το Marco Polo System GEIE σε συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς και Συλλόγους, σύμφωνα με τις θεμελιώδεις αρχές της Σύμβασης Πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την αξία της πολιτιστικής κληρονομιάς, για την κοινωνία, γνωστή ως Σύμβαση Faro, η οποία υπεγράφη στην πόλη Faro (Πορτογαλία) στις 27 Οκτωβρίου 2005 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2011. Στόχος είναι η εμβάθυνση στη σχέση της οχυρωματικής πολιτιστικής κληρονομιάς και της οχυρωματικής αρχιτεκτονικής, και η σύνδεσή τους με την «Πολιτισμική Κοινότητα» που ορίζεται ως «μία ομάδα ανθρώπων που αποδίδουν αξία σε συγκεκριμένες πτυχές της πολιτιστικής κληρονομιάς και στο πλαίσιο της δημόσιας δράσης, επιθυμεί να τις υποστηρίξει και να τις μεταδώσει σε μελλοντικές γενιές» (άρθρο 2 της Σύμβασης Φάρου).
Η οχυρωματική κληρονομιά αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο του ανθρώπινου βίου, που σήμερα μπορεί να γίνει η κινητήρια δύναμη μιας νέας μορφής ανάπτυξης, βιώσιμης και καινοτόμου, καθώς αποτελεί μαρτυρία και ταυτόχρονα εδραιώνει τη μελλοντική προοπτική συνεργασίας μεταξύ των κοινοτήτων.
Ο στόχος είναι να οικοδομηθεί ένα Ευρωμεσογειακό δίκτυο οχυρών.
Μέσω διμερών και διεθνών πρωτοβουλιών, έργων και εκδηλώσεων πολιτιστικής συνεργασίας, το δίκτυο στοχεύει στη διάδοση των αξιών που συνδέονται με αυτή την πολιτιστική κληρονομιά διά των τοπικών, εθνικών και διεθνών κοινοτήτων. Ο αρχικός τίτλος της έκθεσης ήταν «Οχυρωματική κληρονομιά» και αναδεικνύει την οχυρωματική αρχιτεκτονική της Αδριατικής. Η έκθεση γεννήθηκε με το πρόγραμμα CAMAA (Κέντρο Στρατιωτικής Αρχιτεκτονικής της Άνω Αδριατικής) και χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Interreg Ιταλία-Σλοβενία 2007-2013, από το ΕΤΠΑ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και από εθνικούς πόρους.
Σήμερα, η έκθεση συνεχίζει τη διαδρομή της στη Μεσόγειο, εμπλουτίζοντας τη θεματική της με νέες εικόνες, ιστορίες αλλά και δυναμικές προοπτικές. Μετά τα εγκαίνια στο Koper τον Ιανουάριο του 2015 και τις στάσεις στη Βενετία (Forte Marghera), την Παλμανόβα, τη Λιουμπλιάνα, τη Βενετία (Palazzo Ferro Fini) και τη Ferrara (Palazzo Ducale Estense), η έκθεση, που προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον και είχε ιδιαίτερη απήχηση στον κόσμο, είναι μία μοναδική ευκαιρία για τη δημιουργία ενός μόνιμου δικτύου για τη γνώση και την ανάδειξη της οχυρωματικής κληρονομιάς στη λεκάνη της Μεσογείου.
Η Ελλάδα, ξεκινώντας από την Κέρκυρα, αποτελεί την ιδανική γέφυρα μεταξύ χρονικών περιόδων, τόπων, λαών και ιδεών. Γίνεται έτσι θεμελιώδες στοιχείο αυτής της πρωτοβουλίας, η οποία θα συνεχίσει το ταξίδι της στην Ελλάδα για να επιστρέψει αργότερα στην Ιταλία, πηγαίνοντας από το Νότο προς το Βορρά, με σκοπό να βρει συνέχεια και σε άλλες μεσογειακές χώρες.
Το Marco Polo System geie είναι μια ευρωπαϊκή ομάδα, οικονομικού ενδιαφέροντος της Βενετίας, που ασχολείται -από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90- με την προστασία, την ενίσχυση και την προώθηση της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, με ιδιαίτερη προσοχή -και δυνατότητα επέμβασης- στον κόσμο των ενετικών οχυρώσεων. Παράλληλα, προωθεί τον διάλογο και την οικοδόμηση κοινών πρωτοβουλιών μεταξύ των λαών της Μεσογείου, διατηρώντας παράλληλα ισχυρή σχέση με το κεντρικό ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Σύμφωνα με διαδικασίες ανταλλαγής εμπειριών, εμπεριστατωμένης ιστορικής έρευνας και ιδιαίτερης μέριμνας για τις ανάγκες των ανθρώπων και των περιοχών ενδιαφέροντος, το σύστημα Marco Polo έχει σχεδιάσει και διαχειριστεί περισσότερα από 50 έργα σε Ευρωπαϊκή, Εθνική και Περιφερειακή κλίμακα. Στο πλαίσιο αυτό και σε συμφωνία με Δημόσιους και Ιδιωτικούς φορείς, ομάδες πολιτών και Συλλόγους, το Marco Polo System geie έχει συμβληθεί με διεθνείς οργανισμούς που συνδέονται με την προώθηση και την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, είτε ως εταίρος, (Europa Nostra, το Ιταλικό Δίκτυο Ευρωμεσογειακού Διαλόγου), είτε ως διαχειριστής (Δίκτυο Lepanto, Ευρωπαϊκός Δρόμος του Μεταξιού – Via Europea della Seta).
Σε μια Ευρώπη που κλονίζεται καθημερινά και χαρακτηρίζεται από «κλειστοφοβικές» τάσεις, ο διάλογος μεταξύ των λαών, η ενίσχυση των ιδιαιτεροτήτων και η υπεράσπιση της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και συνοχής έχουν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν ως αποτελεσματικό εργαλείο για την οικοδόμηση αρμονικής συνύπαρξης, ώστε να δημιουργήσουν γέφυρες και να ενθαρρύνουν κοινά έργα. Τα ευρωπαϊκά ιδεώδη που εκφράζονται στη Σύμβαση του Φάρο με τα πολιτιστικά δικαιώματα να φτάνουν προγραμματικά στο επίπεδο των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως η συνταγματική αρχή της προώθησης του πολιτισμού και της ιστορικής και καλλιτεχνικής κληρονομιάς, αποτελούν έναν σταθερό οδηγό και ιδιαίτερα αποτελεσματικό στόχο.
