Εκθεση – σοκ : Επικίνδυνα κηπευτικά από την Τουρκία στην Ευρώπη

Ολοένα περισσότερα παρασιτοκτόνα, ενίοτε παράνομα, χρησιμοποιούνται ακόμη στις καλλιέργειες οπωροκηπευτικών στην Τουρκία. Πολλά εξ αυτών καταλήγουν στην Ευρώπη. Ειδικοί κάνουν λόγο για ιδιαίτερα επιβλαβείς παρενέργειες.

Επικίνδυνα φυτοφάρμακα

Σε ντομάτες, πιπεριές, αγγούρια από την Τουρκία εντοπίζονται ολοένα συχνότερα επικίνδυνα για την υγεία φυτοφάρμακα, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Greenpeace για τη Μεσόγειο και τίτλο: «Ο κίνδυνος στο τραπέζι μας: παρασιτοκτόνα» (The danger on our Table: Pesticides).

Για την έρευνα της Greenpeace εξετάστηκαν 30 διαφορετικά είδη ντομάτας, πράσινης πιπεριάς και αγγουριού, λαμβάνοντας δείγματα από σούπερ μάρκετ και λαϊκές αγορές τον Αύγουστο, τον Σεπτέμβριο και τον Νοέμβριο του 2019.

Η έρευνα εστίασε στον εντοπισμό φυτοφαρμάκων στα λαχανικά καθώς και στις συνέπειες που έχουν για την ανθρώπινη υγεία, τις καλλιέργειες και τη φύση.

Σύμφωνα με την Greenpeace, στα λαχανικά του Αυγούστου εντοπίστηκαν 56 διαφορετικά είδη φυτοφαρμάκων, σε αυτά του Σεπτεμβρίου 96 ενώ στα ζαρζαβατικά του Νοεμβρίου 139 είδη.

Η έρευνα της Greenpeace βασίστηκε επίσης σε δεδομένα που είχαν συλλέξει διεθνείς οργανισμοί, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η Διεθνής Υπηρεσία Ερευνών για τον Καρκίνο, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο δράσεις για τα Παρασιτοκτόνα.

Θανατηφόρα παρασιτοκτόνα

Το 15,6% των λαχανικών που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της έρευνας περιείχαν παράνομα φυτοφάρμακα, όπως το Καρμπενταζίμ που έχει απαγορευθεί στην ΕΕ από το 2015. Η χρήση του έχει απαγορευθεί και στην Τουρκία από το 2018. Εχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι το επίμαχο φυτοφάρμακο προκαλεί προβλήματα στην ανθρώπινη γονιμότητα, επηρεάζει τις ορμόνες και το νευρικό σύστημα.

Μπορεί επίσης να οδηγήσει στη δημιουργία όγκων και την πρόκληση βλαβών σε έμβρυα. Αν και το πρόβλημα της χρήσης του Καρμπενταζίμ εντοπίζεται κυρίως στην Τουρκία, ενδέχεται να αφορά και άλλες χώρες.

«Δεν γνωρίζουμε εάν τα λαχανικά που εξετάστηκαν μετά τη συγκομιδή τους παρέμειναν στην Τουρκία ή εξήχθησαν σε άλλες χώρες. Αυτό μπορεί να διακριβωθεί μόνο εάν οι εκάστοτε χώρες προέβησαν επίσης σε αντίστοιχους ελέγχους» εξηγεί ο τούρκος διατροφολόγος και ένας εκ των συντακτών της έκθεσης της Greenpeace, Mπουλέντ Σικ.

Σύμφωνα με τον ειδικό, η Τουρκία εξάγει το 10% των οπωροκηπευτικών που παράγει, με το 90% να παραμένει στη χώρα. Σύμφωνα με την Ενωση Εξαγωγέων Μεσογείου, η Τουρκία εξήγαγε το 2019 περίπου 532.000 τόνους ντομάτας, 112.600 τόνους πιπεριάς και 55.100 τόνους αγγουριού.

Συνολικά, εξήγαγε 4 εκατομμύρια τόνους φρέσκων φρούτων και λαχανικών εκ των οποίων 136.000 τόνοι είχαν προορισμό τη Γερμανία.

Ανησυχία και για την υγεία των αγροτών

Οι ερευνητές κατέληξαν επίσης στο συμπέρασμα ότι το 42% των επικίνδυνων παρασιτοκτόνων δεν μπορούσε να αποσυντεθεί κι έτσι κατέληγε στο έδαφος ή τον αέρα.

Σύμφωνα με τον Μπουλέντ Σιλκ, το γεγονός αυτό θέτει σε μεγάλο κίνδυνο και την υγεία των ίδιων των καλλιεργητών, προκαλώντας καρκίνο του στήθους και των ωοθηκών στις γυναίκες ή καρκίνο του προστάτη στους άνδρες.

Η Greenpeace εκτιμά επίσης ότι στην Τουρκία η χρήση παρασιτοκτόνων έχει επταπλασιαστεί από το 1979 μέχρι το 2018. Σήμερα, οι τούρκοι αγρότες ραντίζουν τα σπαρτά τους με περίπου 59.000 τόνους φυτοφαρμάκων ετησίως.

Στην Ευρώπη, η Ολλανδία είναι η χώρα που κατέχει τα αρνητικά πρωτεία στη χρήση φυτοφαρμάκων με 13 κιλά παρασιτοκτόνων ανά εκτάριο ενώ στην Αττάλεια της Τουρκίας οι ποσότητες είναι διπλάσιες (26 κιλά ανά εκτάριο).

Σήμερα, οι αγρότες στην ΕΕ επιτρέπεται να χρησιμοποιούν 1.000 διαφορετικά είδη φυτοφαρμάκων. Σύμφωνα πάντως με την Greenpeace, πολλά από τα παρασιτοκτόνα που χρησιμοποιούνται στην ΕΕ και θεωρούνται μη επικίνδυνα, μπορεί να είναι τελικά επιβλαβή.

«Κίνδυνοι στο τραπέζι»

Σύμφωνα με έρευνες σε 590 φυτοφάρμακα που κυκλοφορούν στην ευρωπαϊκή αγορά, τα 290 κρίθηκαν από την Greenpeace επικίνδυνα.

Στη νέα έκθεση για τους «κινδύνους στο τραπέζι» μας, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το 90% της ντομάτας, το 67% των αγγουριών και το 70% των πράσινων πιπεριών που εξετάστηκαν, περιείχαν ίχνη παρασιτοκτόνων από τη «μαύρη λίστα» της Greenpeace.

Ωστόσο, επειδή τα παρασιτοκτόνα αυτά δεν έχουν ακόμη απαγορευθεί επισήμως από την ΕΕ, οι Τούρκοι παραγωγοί μπορούν να συνεχίζουν να εξάγουν τα λαχανικά τους στην Ευρώπη – ασχέτως αν είναι δυνητικά επιβλαβή.

Πηγή: Deutche Welle