Χρήση κάνναβης ακόμα και μία φορά αλλάζει τον εφηβικό εγκέφαλο

Η χρήση κάνναβης ακόμα και μία ή δύο φορές από τους εφήβους συνδέεται με πρόκληση αλλαγών στον εγκέφαλό τους. Στο ανησυχητικό αυτό συμπέρασμα κατέληξε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «The Journal of Neuroscience» και η οποία διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Βερμόντ στις ΗΠΑ. Η μελέτη αυτή έρχεται να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου δείχνοντας ότι ακόμα και η δοκιμή κάνναβης στην εφηβική ηλικία δεν είναι «αθώα».

Αύξηση του όγκου της φαιάς ουσίας

Οπως ανέφεραν ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Βερμόντ Χιου Γκάραβαν, καθώς και η πρώτη συγγραφέας της, πρώην μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο ίδιο πανεπιστήμιο Κάθριν Ορ, τα καινούργια ευρήματα είναι τα πρώτα που παρέχουν ενδείξεις σχετικά με το ότι η χρήση ακόμα και πολύ μικρών ποσοτήτων κάνναβης αποτελεί την αιτία για αύξηση του όγκου της φαιάς ουσίας σε συγκεκριμένες περιοχές του εφηβικού εγκεφάλου.

«Ελάχιστες μελέτες έχουν διερευνήσει την επίδραση που μπορεί να έχουν οι πρώτες δοκιμές χρήσης κάνναβης νωρίς στη ζωή. Οι περισσότεροι ερευνητές επικεντρώνονται στους βαρείς χρήστες, και μάλιστα ενώ κάνουν χρήση της ουσίας επί έτη, και τους συγκρίνουν με τους μη χρήστες. Τα νέα στοιχεία εντοπίζουν μια καινούργια, άκρως σημαντική ερευνητική περιοχή. Ακόμα και αν οι έφηβοι έχουν κάνει μόνο ένα ή δύο «τσιγαριλίκια» στη ζωή τους, μπορούν να εμφανίσουν αλλαγές στον όγκο της φαιάς ουσίας του εγκεφάλου τους» ανέφερε ο καθηγητής Γκάραβαν.

Κύρια «θύματα» η αμυγδαλή και ο ιππόκαμπος

Η καινούργια μελέτη αποτελεί τμήμα του μακροχρόνιου ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος IMAGEN. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που εξετάζει πώς βιολογικοί, ψυχολογικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου και την ψυχική υγεία κατά την εφηβεία, με στόχο την υιοθέτηση προληπτικών στρατηγικών και την ανάπτυξη βελτιωμένων θεραπειών για τις ψυχικές διαταραχές στο μέλλον.

Στο πλαίσιο της μελέτης περιελήφθησαν 46 παιδιά που δήλωσαν ότι είχαν κάνει χρήση κάνναβης μία ή δύο φορές ως την ηλικία των 14 ετών.

Οπως φάνηκε, ο εγκέφαλος αυτών των παιδιών εμφάνιζε μεγαλύτερο όγκο φαιάς ουσίας σε περιοχές όπου προσδένεται η κάνναβη και οι οποίες είναι γνωστές ως υποδοχείς κανναβινοειδών σε σύγκριση με τον εγκέφαλο παιδιών που δεν είχαν κάνει ποτέ χρήση της ουσίας. Μάλιστα οι μεγαλύτερες διαφορές στη φαιά ουσία εντοπίστηκαν στην αμυγδαλή του εγκεφάλου, η οποία εμπλέκεται σε διαδικασίες που συνδέονται με το συναίσθημα, όπως ο φόβος, καθώς και στον ιππόκαμπο, ο οποίος έχει άμεση σχέση με την ανάπτυξη της μνήμης και τη χωρική αντίληψη.

Θα μπορούσε κάποιος να αντιτάξει ότι οι έφηβοι αυτοί εμφάνιζαν προϋπάρχουσες διαφορές στον όγκο του εγκεφάλου ή ότι διέθεταν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους τα οποία και συνδέονταν με τις διαφορές που εμφανίζονταν στον εγκέφαλό τους. Ωστόσο τα μακροχρόνια στοιχεία της μελέτης IMAGEN επέτρεψαν στους επιστήμονες να αποκλείσουν κάτι τέτοιο, δείχνοντας ότι η κάνναβη ήταν η πιθανότερη υπαίτια για την εικόνα του εγκεφάλου των εφήβων συμμετεχόντων.

Αλλαγές στον εγκέφαλο με ένα ή δύο «τσιγαριλίκια»

«Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι διαφορές στον εγκέφαλο των εφήβων ήταν πιθανότατα συνέπεια της χρήσης κάνναβης. Φαίνεται ότι μπορεί να αλλάξει ο εφηβικός εγκέφαλος με μόλις ένα ή δύο «τσιγαριλίκια».

Οι περισσότεροι άνθρωποι θα πίστευαν ότι χρήση κάνναβης μία ή δύο φορές δεν θα είχε επίδραση στον εγκέφαλο» είπε ο καθηγητής Γκάναβαν.

Το σε τι ακριβώς μεταφράζεται αυτή η αύξηση του όγκου της φαιάς ουσίας στον εγκέφαλο παραμένει ασαφές. Ο κύριος συγγραφέας της μελέτης σημείωσε ότι τυπικά ο εφηβικός εγκέφαλος περνά μια διαδικασία «κλαδέματος» κατά την οποία γίνεται πιο λεπτός αντί για πιο παχύς, καθώς «ραφινάρει» τις συνάψεις του. «Μια πιθανότητα είναι ότι έστω και η πολύ μικρή χρήση κάνναβης παρεμβαίνει και διακόπτει τη σημαντική διαδικασία «κλαδέματος» του εγκεφάλου» κατέληξε ο δρ Γκάναβαν.